Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…z czego wykonano cokół pomnika Fryderyka Chopina w Warszawie? (na zdjęciu)

…jakie kwiaty lubi Oxythyrea tripolitana?

…która armata stanowiła uzbrojenie U-Bootów typu VII?

…gdzie przedstawione są losy księcia Poniatowskiego w stylu mangowym?

…co wspólnego z trądem, gorączką i epidemią miała mieć rewolucja październikowa?

Wydarzenia

Mistrzostwa Świata w Hokeju na Lodzie 2024 • Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem • Protesty europejskich rolników

Jan Ptaszyn Wróblewski

• Premier Słowacji Robert Fico został postrzelony podczas wizyty w miejscowości Handlová. (15 maja)
• Finał 68. Konkursu Piosenki Eurowizji wygrała Szwajcaria, reprezentowana przez Nemo z piosenką The Code. (11 maja)
• Odbyła się II tura wyborów prezydenckich w Macedonii Północnej, w której zwyciężyła Gordana Siłjanowska-Dawkowa, pokonując urzędującego prezydenta Stewo Pendarowskiego. (8 maja)

Zmarli: Zofia Czekalska • Alice Munro • Mark Damon • David Sanborn • Roger Corman • Steve Albini • Jan Ptaszyn Wróblewski (na zdjęciu) • Jacek Zieliński • César Luis Menotti • Zbigniew Szałajda • Bernard Hill

Rocznice

15 maja: imieniny obchodzą m.in.: Dionizja, Izydor i Zofia
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Pierre Curie

Tenzing Norgay

• 1859 – urodził się francuski fizyk Pierre Curie (na fotografii), wykładowca École supérieure de physique et de chimie industrielles de la ville de Paris, badacz kryształów i promieniotwórczości, współodkrywca radu, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki wspólnie z żoną Marią Skłodowską i Henri Becquerelem
• 1904 – w wojnie rosyjsko-japońskiej Japonia utraciła okręt liniowy Hatsuse i krążownik pancernopokładowy Yoshino
• 1909 – został założony Akademicki Związek Sportowy
• 1914 – urodził się nepalski himalaista, Szerpa Tenzing Norgay (na fotografii), który 29 maja 1953, wraz z Nowozelandczykiem Edmundem Hillarym, dokonał pierwszego wejścia na Mount Everest
• 1919 – sformowano Front Litewsko-Białoruski
• 1954 – urodził się polski pianista i kompozytor Janusz Stokłosa
• 1959 – urodził się fikcyjny doktor medycyny Gregory House, bohater serialu telewizyjnego Dr House
  
  14 maja • Kalendarium dzień po dniu • 16 maja

Artykuł na medal

Dante Alighieri – włoski pancernik z czasów I wojny światowej i okresu dwudziestolecia międzywojennego. Jednostka została zwodowana w sierpniu 1910 roku w stoczni Cantiere navale di Castellammare di Stabia w Castellammare di Stabia, a do służby w Regia Marina wcielono ją w stycznia 1913 roku. Okręt miał wyporność 21 800 ton i osiągał prędkość ponad 22 węzły, a jego główne uzbrojenie stanowiło 12 dział kalibru 305 mm, uzupełniane przez 20 dział kalibru 120 mm i kilkanaście mniejszych. „Dante Alighieri” był pierwszym włoskim drednotem, pierwszym na świecie drednotem zaprojektowanym z trójdziałowymi wieżami artyleryjskimi oraz pierwszym włoskim pancernikiem z napędem czterośrubowym. Okręt wziął symboliczny udział w działaniach wojennych, uczestnicząc jedynie w osłonie alianckich okrętów uczestniczących w II bitwie pod Durazzo. W okresie międzywojennym służył na Morzu Śródziemnym, uczestnicząc w manewrach floty. Jednostka została wycofana ze służby w 1928 roku i następnie złomowana. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Zamek Pieniny – ruiny średniowiecznego zamku, znajdującego się w Pieninach, w Krościenku nad Dunajcem. Warownia powstała najprawdopodobniej na początku lat 80. XIII wieku. Jej powstanie jest wiązane z osobą św. Kingi – miała ona zlecić budowę zamku, który stanowiłby schronienie dla klasztoru klarysek na wypadek zagrożenia. Księżna wraz z zakonnicami schroniły się tu podczas III najazdu Tatarów. Dalsza, XIV-wieczna historia zamku jest słabo udokumentowana. Najnowsze badania sugerują, że w XV wieku był dalej użytkowany, mimo że wśród badaczy przeważa pogląd mówiący, że w XIV wieku prawdopodobnie przestał być używany i uległ zniszczeniu podczas najazdu husytów lub wojsk Ścibora ze Ściborzyc na początku XV wieku. Budowla jest jednym z najstarszych murowanych zamków w Polsce, stanowi przykład zamku wysokogórskiego. Mogła pomieścić sto osób i kilkudziesięciu żołnierzy, była obwarowana, otoczona przez trudne do przeforsowania skały, położona na dużej wysokości, wtopiona w krajobraz i trudna do wypatrzenia przez wroga. Czytaj więcej…

Ilustracja na medal

Modrzew rosnący na terenie Wysoczyzny Łomnicy