Orka na polu ryżowym przy użyciu bawołów na Jawie

Sprzężaj (od „sprzęgać”, „zaprzęgać”) – ogół zwierząt pociągowych wykorzystywanych w rolnictwie jako siła pociągowa zarówno w

• transporcie
• pracach na roli (np. orka, bronowanie)
• do napędu stacjonarnych maszyn rolniczych poprzez kierat

Do sprzężaju zalicza się m.in.:

• konie
• woły
• osły

W dawnej Polsce, od początku istnienia państwa, dominującym zwierzęciem pociągowym był wół. W tej roli można je było spotkać jeszcze na początku XX w. Ważną rolę w gospodarce rolnej Polski odegrały konie, które pojawiły się w XIII w. Rozpowszechniły się one dopiero jednak w XVI w.

Zobacz też

• zwierzęta użytkowe

Bibliografia

• sprzężaj, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2011-02-10] .
• Leksykon PWN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972, wydanie pierwsze