Sokół maltański

The Maltese Falcon

Autor	Dashiell Hammett
Tematyka	powieść detektywistyczna
Typ utworu	powieść kryminalna
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Data wydania	1930
Wydawca	Alfred A. Knopf
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego	1963
Wydawca	Iskry
Przekład	Wacław Niepokólczycki

Sokół maltański – powieść detektywistyczna Dashiella Hammetta z 1930 roku, początkowo wydana w odcinkach w magazynie "Black Mask".

Powieść jest najbardziej znanym dziełem tego pisarza. Była wielokrotnie ekranizowana, najsłynniejszą ekranizacją jest film Sokół maltański z 1941 roku.

Treść

W biurze detektywistycznym detektywa Sama Spade’a i Milesa Archera pojawia się piękna kobieta, przedstawiająca się jako panna Wonderly. Kobieta zleca odszukanie zaginionej siostry, rzekomo uwiedzionej i uprowadzonej przez kryminalistę Floyda Thursby'ego. Detektywi przyjmują sprawę i podejmują się śledzić Floyda. Parę godzin później w niejasnych okolicznościach ginie zarówno Floyd, jak i śledzący go Miles. Spade usiłuje wyjaśnić śmierć wspólnika, jednak sam jest przez policję podejrzewany o zabójstwo. Także żona Milesa, która miała z Samem romans, sądzi, że zamordował wspólnika dla niej i liczy na to, że się teraz z nią ożeni. By wyjaśnić sprawę, Sam udaje się do klientki, która nie była z nimi do końca szczera. Okazało się, że jej prawdziwe nazwisko to Brigit O'Shaughnessy, a historia z siostrą była zmyślona. Brigit nie chce wyjawić powodów swojego zachowania, ale jednocześnie błaga detektywa o pomoc, czując się zagrożona. Jakiś czas później do biura detektywa przychodzi mężczyzna, Joel Cairo, który chce odzyskać pewną bezcenną statuetkę. Najpierw grozi Samowi bronią, a kiedy zostaje obezwładniony oferuje pieniądze za pomoc. Sam zaczyna podejrzewać, że statuetkę posiada Brigit, ale nie jest w stanie niczego od niej wydobyć. Okazuje się, że zna ona Caira. Sam organizuje więc konfrontacje w swoim domu między nią a Cairem, co kończy się awanturą. Wkrótce potem z Samem kontaktuje się tajemniczy Gutman, bogaty człowiek, który opowiada mu historię Sokoła maltańskiego, cennej figurki, którą pragnie mieć. Oferuję mu duże pieniądze za pomoc w odnalezieniu jej. Sam jest już pewien, że Brigit zna miejsce jej ukrycia, tym bardziej, że jej zachowanie wydaje mu się coraz bardziej podejrzane. Nie przeszkadza mu to nawiązać z nią romansu.

Ekranizacje

Na podstawie powieści powstało kilka adaptacji filmowych. Z których najbardziej znaną jest Sokół maltański z 1941 w reżyserii Johna Hustona. Jest pierwszym filmem z gatunku noir. W roli głównej wystąpił Humphrey Bogart i Mary Astor.

Bibliografia

• Dashiell Hammett Sokół maltański wyd. Iskry, 1988

Zobacz też

• 100 najlepszych powieści kryminalnych wszech czasów