sobór Narodzenia Bogurodzicy
Собор Різдва Богородиці
sobór parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Ukraina

Obwód

 czernihowski

Miejscowość

Kozielec

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego

Eparchia

czernihowska

Wezwanie

Narodzenia Matki Bożej

Wspomnienie liturgiczne

8/21 września

Położenie na mapie obwodu czernihowskiego
Mapa konturowa obwodu czernihowskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „sobór Narodzenia Bogurodzicy”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, u góry znajduje się punkt z opisem „sobór Narodzenia Bogurodzicy”
Ziemia50°54′42,4″N 31°06′38,2″E/50,911778 31,110611
Strona internetowa
Wnętrze (2015)

Sobór Narodzenia Bogurodzicy[1] (ukr. Собор Різдва Богородиці) – prawosławny sobór w Kozielcu, w jurysdykcji eparchii czernihowskiej Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego.

Historia

Świątynia została wzniesiona w latach 1752–1763 z fundacji Aleksego i Cyryla Razumowskich w stylu barokowym. Autorem projektu cerkwi był Bartolomeo Rastrelli, pracami budowlanymi kierował Iwan Hryhorowicz-Barski i Andrij Kwasow. Historycy sztuki spierają się o to, kto miał największy wpływ na ostateczny wygląd świątyni[2]. Freski we wnętrzu świątyni wykonał Hryhoryj Stecenko[2].

Cerkiew była czynna do 1934, gdy została zamknięta. W czasie II wojny światowej Niemcy urządzili w soborze stajnię, a następnie obóz jeniecki. Uszkodzone zostały kopuły cerkiewne i dzwonnica soboru. Po zakończeniu działań wojennych, w ZSRR, sobór nie został przywrócony do użytku liturgicznego, lecz zaadaptowany na magazyn żywności.

Architektura

Dzwonnica

Jest to budowla pięciokopułowa, z trzema wejściowymi gankami krytymi dachami namiotowymi, wzniesiona na planie krzyża greckiego, naśladująca w rozplanowaniu drewniane cerkwie zrębowe. W cerkwi znajdują się cztery ołtarze: główny Narodzenia Matki Bożej, boczne Świętych Piotra i Pawła, Świętych Zachariasza i Elżbiety oraz Świętych Adriana i Natalii. Razumowscy zamierzali uczynić z cerkwi świątynię rodzinną[2].

Wyposażenie cerkwi wykonane zostało w stylu późnego europejskiego baroku. W 1753 powstał 27-metrowy ikonostas świątyni, pierwotnie złożony z 80 ikon (zachowało się 50) wykonanych przez Hryhorija Stecenkę. Konstrukcję ikonostasu wykonano we Włoszech, a jego wykonanie opłaciła caryca Elżbieta Romanowa[2]. Ikonostas wykonany jest z drewna, jedynie carskie wrota wykute zostały w brązie. Przestrzenie między wizerunkami świętych i kolumny konstrukcji zdobione są motywami winogronowych liści i gron, całość była złocona, widoczne są także ozdobne główki aniołów.

W dolnej cerkwi przechowywana jest pochodzący z góry Athos kopia Iwerskiej Ikony Matki Bożej[2].

W sąsiedztwie soboru znajduje się wolno stojąca dzwonnica. Jest to prawdopodobnie dzieło Hryhorowicza-Barskiego i Kwasowa powstałe w latach 1766–1770. Dzwonnica została zbudowana na planie kwadratu o boku 10 m, jest czwórkondygnacyjna, łącznie wznosi się na wysokość 50 m[2].

Przypisy

  1. Polski egzonim wprowadzony na 123. posiedzeniu KSNG.
  2. 1 2 3 4 5 6 СОБОР РIЗДВА БОГОРОДИЦI. [dostęp 2013-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-15)].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.