Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Nowej Rudzie
A/952/1234/WŁ z dnia 2.02.1988[1]
kościół filialny
sanktuarium maryjne
Ilustracja
Widok z południowego zachodu
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Nowa Ruda (Słupiec)
Kościelec

Adres

al. NMP

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Katarzyny Aleksandryjskiej

Wezwanie

Matki Bożej Bolesnej

Wspomnienie liturgiczne

15 września

Położenie na mapie Nowej Rudy
Mapa konturowa Nowej Rudy, na dole znajduje się punkt z opisem „Sanktuarium na Kościelcu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Sanktuarium na Kościelcu”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Sanktuarium na Kościelcu”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Sanktuarium na Kościelcu”
Ziemia50°33′04,67″N 16°31′38,09″E/50,551297 16,527247

Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Nowej Rudzie – sanktuarium położone w Sudetach, w paśmie Wzgórz Włodzickich, na szczycie Kościelca. Bywa też często określane jako Sanktuarium na Górze Wszystkich Świętych. Poświęcone jest Matce Boskiej Bolesnej.

Historia

Miejsce od XVIII wieku stanowiło cel pielgrzymek – znajdował się tutaj drewniany krzyż, być może postawiony przez bernardynów. W 1680 mieszkańcy Słupca postanowili wybudować kościół, jako podziękowanie za ocalenie z zarazy, szalejącej po ziemi kłodzkiej[2]. W lipcu nadeszła zgoda na budowę od arcybiskupa Pragi, a w listopadzie wyświęcono kościół ku czci Chrystusowego Świętego Krzyża, Jego Najświętszej Bolesnej Matki Maryi Dziewicy i Jej gorzkim łzom, św. Sebastianowi, św. Rochowi, św. Karolowi Boromeuszowi, św. Franciszkowi Ksaweremu, św. Rozalii i jeszcze innym świętym chroniącym przed zarazami.
Już w XVIII wieku zamieszkali tu pierwsi pustelnicy, w specjalnej pustelni obok świątyni. Pierwszym znanym był Onufry Roter (1687-1761) z zakonu minorytów św. Franciszka. W 1752 wybudowano drugą pustelnię tuż przy kościele, a w 1801 trzecią. W 1816 udekorowano ołtarz, a w 1819 pojawiła się ambona. W 1847 w kościele znalazły się relikwie Pacyfikusa i Cancydy – męczenników chrześcijańskich z okresu rzymskiego.
W 1855 obok kościoła powstała droga krzyżowa – poświęcił ją ks. Teuber ze Słupca. Autorem obrazów na kapliczkach był malarz Siegel z Ząbkowic Śląskich. W 1880 na ołtarzu ustawiono nową figurę Madonny, wykonanej przez monachijskiego rzeźbiarza Rücknera na polecenie pustelnika Augusta Teubera. Starsza, barokowa rzeźba znalazła się w sztucznej grocie obok kościoła.
Na początku XX wieku sanktuarium została wyremontowane, podobnie jak stacje drogi krzyżowej. W związku z dużym ruchem pątniczym w XIX wieku wybudowano tutaj drogę ze Słupca; w 1909 Kłodzkie Towarzystwo Górskie otwarło na Górze Wszystkich Świętych schronisko Luckasbaude, a w 1913 wieżę widokową Moltketurm.
Od 1885 do 1930 w pustelni przebywał kolejny pustelnik – Anton Hertelt, znany jako brat Felix (Frater Felix). Dzisiaj upamiętnia go tablica pamiątkowa, wmurowana w ścianę kościoła.
W okresie powojennym sanktuarium straciło na znaczeniu i powoli niszczało. W latach 80. XX wieku było już całkowitą ruiną z zawalonym dachem i częściowo zniszczonymi ścianami. Zostało odbudowane i ponownie konsekrowane dopiero w 1996. W nowy ołtarz główny wmurowano relikwie św. męczenników rzymskich.
Od 15 września 2002 nosi tytuł Sanktuarium Ziemi Noworudzkiej[3].

Architektura

Kościół został wzniesiony na planie prostokąta, z kwadratowym prezbiterium nakrytym kopułą zwieńczoną hełmem[2]. Nawa nakryta jest dachem dwuspadowym[2]. Na elewacji frontowej jest główny portal zamknięty trójkątnym tympanonem, po prawej stronie jest skromniejszy drugi portal[2]. Po obu stronach fasady i w jej trójkątnym szczycie znajdują się nisze[2].

Galeria

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 82 [dostęp 2016-05-17].
  2. 1 2 3 4 5 Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów. T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: I-Bis, 1994, s. 205, 206. ISBN 83-85773-12-6.
  3. ↑ Nowa Ruda – Słupiec Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej na Górze Wszystkich Świętych wraz z drogą krzyżową. szlakikulturowe.dolnyslask.pl. [dostęp 2016-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-12)].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.