Helena Patursson
Ilustracja
Helena Patursson, premiera "Veðurføst"
Data i miejsce urodzenia

27 sierpnia 1864
Kirkjubøur

Data i miejsce śmierci

12 grudnia 1916
Kirkjubøur

Súsanna Helena Patursson (ur. 27 sierpnia 1864 w Kirkjubøargarður, na Wyspach Owczych, zm. 12 grudnia 1916 tamże) – uważana za pierwszą feministkę i pisarkę swego kraju.

Jej rodzicami byli Poul Peder Patursson oraz Ellen Cathrine Djonesen. W swym rodzinnym domu wychowywała się tylko w latach młodości, gdzie pobierała prywatne lekcje, podobnie jak jej dwaj, słynni w swym kraju, głównie za swe skłonności narodowościowe oraz talenty pisarskie, bracia: Sverre Patursson oraz Jóannes Patursson[1]. Jako jedyna kobieta[1] brała udział w spotkaniu wigilijnym Wysp Owczych, które odbyło się w 1888 roku, a jego owocem było utworzenie w tym kraju ruchu narodowego, mającego na celu utrwalić odrębność od Danii. Rok później Helena napisała pierwszą sztukę w języku farerskim, Veðurføst (Więźniarka pogody)[1], opowiadającą o wychowaniu kobiet na Wyspach oraz nauce rodzimego języka, który nie miał jeszcze wtedy oficjalnego statusu. Dzieło nie zachowało się w całości, przetrwały tylko fragmenty[1]. W tym czasie napisała też Føringatíðindi (Dzieje Wysp Owczych) oraz Fuglaframi (Ptaki). Później wyjechała do Danii, gdzie nauczyła się robót ręcznych oraz gry na pianinie. W 1896 utworzyła w Kopenhadze unię żeńską.

8 lat później powróciła do swej ojczyzny, gdzie w 1905 roku utworzyła pierwszy magazyn pisany w języku farerskim, Oyggjarnar (Wyspy), przybliżający historię wysp, w większości pisany z myślą o kobietach – choć nie tylko[1]. Poza dziejami, znaleźć tam można było wiele artykułów zawierających opisy prac kobiecych, ich edukacji oraz roli w społeczeństwie, było tam też sporo przepisów kulinarnych, ściśle związanych z farerską kuchnią. Ukazywano tam nową relację między kobietami a mężczyznami, nie burząc jednocześnie rybackiej kultury Wysp, ale nadając jej nowy wymiar. Na łamach gazety czytelniczki niejednokrotnie pytały autorkę jak zyskać więcej wolności w swoich domach, na co Súsanna Helena Patursson doradzała wymaganie od siebie i pracowanie ciężej niż mężczyźni[1]. Z powodu wysokiej popularności swych braci, Helena musiała zawiesić działanie gazety w 1908, jednak nie zakończyła swej pisarskiej kariery.

Rok później wydała książkę Matreglur fyri hvørt hús (Dania każdego domu)[1], która stała się pierwszą farerską książką kucharską. Druga książka, powstała w 1912, nazywała się Fríðka um búgvið (Upiększanie domu)[1]. Pisarka zmarła w domu, w którym się urodziła, 12 grudnia 1916 roku.

Choć Súsanna Helena Patursson w swych czasach zniknęła w cieniu swych starszych braci, nigdy nie przestała walczyć o prawa kobiet w swym kraju. Jej ideały dały początek Kvinnufelagið (Unia Kobiet), partii politycznej utworzonej w 1952, dającej możliwość zaistnienia płci żeńskiej na arenie politycznej.

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 Lindo, pokonaj Duńczyków, [w:] Marcin Michalski, Maciej Wasilewski, 81:1, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2018, s. 41-43, ISBN 978-83-8049-722-1.

Zobacz też

  • Rodzina Patursson

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.