Rutyna
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C27H30O16

Masa molowa

610,52 g/mol

Wygląd

żółty, krystaliczny proszek, ciemniejący pod wpływem światła[1]

Identyfikacja
Numer CAS

153-18-4

PubChem

5280805

DrugBank

DB01698

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Rutyna, rutozyd (łac. rutosidum) – organiczny związek chemiczny z grupy glikozydów flawonoidowych. Naturalny związek pochodzenia roślinnego, pozyskiwany z kwiatów perełkowca japońskiego (Styphnolobium japonicum) i z ziela gryki (Fagopyrum esculentum). Po raz pierwszy rutyna została wyizolowana z ziela ruty zwyczajnej (stąd nazwa). Jest czasami błędnie[9] nazywana witaminą P[10].

Właściwości

Wykazuje właściwości antyoksydacyjne[11]. Niweluje szkodliwe działanie wysoce reaktywnych rodników. Spowalnia utlenianie witaminy C (przedłuża tym samym jej działanie). Ponadto ma właściwości uszczelniające naczynia, przeciwzakrzepowe i przeciwwysiękowe. Wzmacnia naczynia włosowate[12][13].

Wykazuje też działanie przeciwzapalne[12], choć jest to przedmiotem kontrowersji[13].

Zastosowanie medyczne

Rutyna zalecana jest w chorobach żył i zaburzeniach mikrokrążenia[12][13]. Ponadto stosowana jest także w zapobieganiu i leczeniu przeziębienia i grypy[12][13], jednak wytyczne Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków nie zalecają jej używania w takich stanach chorobowych[14].

W preparatach zazwyczaj występuje w połączeniu z witaminą C, występuje także w suplementach diety[12][13].

W lecznictwie stosowane są też półsyntetyczne pochodne rutyny – okserutyny, o podobnym działaniu, lecz lepszej przyswajalności. Zawierają one rutynę modyfikowaną różną liczbą grup hydroksyetylowych[13].

Przykładowe rośliny zawierające rutynę

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4.
  2. Rutin, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 5280805 [dostęp 2023-06-12] (ang.).
  3. Rutin, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB01698 [dostęp 2023-06-12] (ang.).
  4. Fumiko Abe, Tatsuo Yamauchi, Kazuo Minato, Presence of cardenolides and ursolic acid from oleander leaves in larvae and frass of Daphnis nerii, „Phytochemistry”, 42 (1), 1996, s. 45–49, DOI: 10.1016/0031-9422(95)00837-3 [dostęp 2023-06-12] (ang.).
  5. Yu Han i inni, Design, synthesis, and antiviral activity of novel rutin derivatives containing 1, 4-pentadien-3-one moiety, „European Journal of Medicinal Chemistry”, 92, 2015, s. 732–737, DOI: 10.1016/j.ejmech.2015.01.017 [dostęp 2023-06-12] (ang.), patrz supplementary data.
  6. Yang Xie i inni, Pheonolic Compounds from the Fruits of Viburnum sargentii Koehne, „Molecules”, 20 (8), 2015, s. 14377–14385, DOI: 10.3390/molecules200814377, PMID: 26258773, PMCID: PMC6332086 [dostęp 2023-06-12] (ang.).
  7. Ran Liang i inni, Thermodynamic versus Kinetic Control of Antioxidant Synergism between β-Carotene and (Iso)flavonoids and Their Glycosides in Liposomes, „Journal of Agricultural and Food Chemistry”, 58 (16), 2010, s. 9221–9227, DOI: 10.1021/jf1015413 [dostęp 2023-06-12] (ang.).
  8. Rutyna (nr 78095) w katalogu produktów Sigma-Aldrich (Merck). [dostęp 2018-04-03].
  9. Øyvind M. Andersen, Kenneth R. Markham, Flavonoids. Chemistry, Biochemistry, and Application, Boca Raton: CRC Press, 2006, s. 220, ISBN 0-8493-2021-6.
  10. rutyna, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-06-12].
  11. 1 2 Helena Šircelj, Maja Mikulič-Petkovšek, Franc Batič, Antioxidants in spring leaves of Oxalis acetosella L., „Food Chemistry”, 123 (2), 2010, s. 351–357, DOI: 10.1016/j.foodchem.2010.04.042 [dostęp 2023-06-12] (ang.).
  12. 1 2 3 4 5 Rutinoscorbin tabletki powlekane - działanie, dawkowanie, cena, refundacja [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2023-06-12].
  13. 1 2 3 4 5 6 Okserutyna [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2023-06-12].
  14. Katarzyna Karpierz, Monika Wanke-Rytt, Leki przeciwgrypowe [online], Medycyna Praktyczna, 18 marca 2021 [dostęp 2023-06-12].
  15. Aronia czarna [online], szarekfarm.pl [dostęp 2018-04-03].
  16. 1 2 3 4 5 Antyoksydanty w ziołach. « Medycyna dawna i współczesna [online], rozanski.li [dostęp 2017-11-26].

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.