Wcześniejsze systemy

Stacja Metroroweru przy Skwerze Franciszka Szymkowiaka w Katowicach

W momencie utworzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (1 lipca 2017 roku^[1]) na jej terenie funkcjonowały trzy systemy rowerów miejskich: Gliwicki Rower Miejski^[2], City by bike w Katowicach^[3] i Tyski Rower^[4], a Sosnowiec miał podpisaną umowę na dostawę rowerów i stacji^[5]. W 2018 roku uruchomione zostały jeszcze: Kajteroz w Chorzowie^[6], Siemianowicki Rower Miejski^[7], Sosnowiecki Rower Miejski^[8], Świętochłowicki Rower Miejski^[7] i Zabrzański Rower Miejski^[9].

Mimo że operatorem wszystkich systemów był Nextbike, to regulaminy poszczególnych systemów zabraniały oddawania rowerów poza miastem wypożyczenia. Chcąc rozwiązać ten problem, GZM podpisała z Nextbikiem umowę integrującą istniejące systemy zarządzane przez niego. Umowa objęła wyłącznie rowery standardowe i zakładała, że koszt relokacji rowerów pomiędzy miastami pokryje Metropolia. Umowa objęła systemy w Chorzowie, Gliwicach, Katowicach, Tychach, Siemianowicach Śląskich, Sosnowcu i Zabrzu^[10].

Totem informacyjny przy jednej ze stacji

W 2020 roku na terenie GZM pojawił się drugi operator rowerów miejskich, firma Roovee, która przejęła najpierw obsługę rowerów miejskich w Zabrzu w 2020 roku^[11] i w Gliwicach w 2021 roku^[12], a potem uruchomiła w 2021 roku system w Czeladzi^[13]. Umowa integrujące systemy rowerów miejskich nie obejmowała tych zarządzanych przez tego operatora^[10].

W 2022 roku Chorzów zdecydował się na unowocześnienie swoich rowerów, czyniąc je niekompatybilnymi z rowerami z sąsiednich miast. Tym samym również umowa integrująca systemy w różnych miastach przestała obowiązywać^[14].

Koncepcja

Równolegle z pracami nad integracją istniejących systemów rowerów miejskich, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia pracowała nad własnym systemem, co zaowocowało tym, że 25 marca 2019 roku ogłosiła przetarg na wykonanie koncepcji „Elektrycznego Roweru Metropolitalnego”^[15]. Przetarg ten jednak nie zakończył się podpisaniem umowy^[16], w związku z czym 17 grudnia Metropolia ogłosiła przetarg na wykonanie koncepcji „Roweru Metropolitalnego”^[17]. W efekcie czego w lipcu 2020 podpisano ze spółką DS Consulting umowę na opracowanie tejże koncepcji^[18]. Opracowano przez DS Consulting koncepcja została w styczniu 2021 roku opublikowana Biuletynie Informacji Publicznej GZM^[19].

Postępowanie

28 maja 2021 roku Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia ogłosiła postępowanie w trybie dialogu konkurencyjnego na Uruchomienie, zarządzanie i eksploatacja systemu Roweru Metropolitalnego na terenie Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii^[20]. Wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu złożyły 2 firmy: CityBike Global oraz Nextbike GZM i 6 kwietnia 2022 roku rozpoczęła się faza rozmów z nimi^[21].

7 marca 2023 roku upłynął termin składania ofert w ramach drugiego etapu postępowania. Ofertę złożyło wyłącznie przedsiębiorstwo Nextbike GZM o wartości 331 mln zł brutto^[20][22] i 28 sierpnia właśnie ta oferta została wybrana^[20], a 25 października nastąpiło podpisanie umowy^[23][24].

W trakcie trwania postępowania wykonawcy złożyli 5 odwołań do Krajowej Izby Odwoławczej, które w większości zostały wygrane przez GZM^[25].

Funkcjonowanie

31 października 2023 roku odbyła się oficjalna prezentacja metroroweru w Katowicach z udziałem przewodniczącego GZM Kazimierza Karolczaka oraz prezesa Nextbike’a Tomasza Wojtkiewicza^[26]. W drugiej połowie stycznia rozpoczął się montaż stacji pierwszego etapu^[27]. 26 stycznia GZM dokonało autopoprawki w swoim budżecie, tak aby etap pierwszy wdrażania Metroroweru mógł objąć dodatkowe – 8. miasto (Chorzów)^[28]. 16 lutego rozpoczął się zamknięty rozruch testowy systemu^[29]. 23 lutego zgromadzenie GZM przyjęło uchwałę umożliwiającą przyspieszenie realizacji II i III fazy Metroroweru na przełom lipca i sierpnia 2024^[30].

25 lutego system został uruchomiony wraz z 276 stacjami w 8 miastach (Chorzowie, Czeladzi, Gliwicach, Katowicach, Siemianowicach Śląskich, Sosnowcu, Tychach i Zabrzu) oraz 1860 rowerami^[31].