Roszada Pama-Krabbégo – roszada wymyślona w 1972 roku niezależnie przez Jeana-Luca Sereta i Maxa Pama i opublikowana w 1974 przez Tima Krabbégo. Polega na przesunięciu króla z pola e1 (białe) lub e8 (czarne) na pole e3 (białe) lub e6 (czarne) oraz wypromowanej uprzednio wieży (przed wykonaniem nią innego ruchu) na e2 (białe) lub e7 (czarne). Oznaczana jest symbolem O-O-O-O (na wzór O-O i O-O-O) i bywa używana w żartobliwych kompozycjach szachowych.

Tim Krabbé twierdził później, że Międzynarodowa Federacja Szachowa (FIDE) zmieniła zasady w 1974, aby „zdelegalizować” tę roszadę, jednak w rzeczywistości od 1930 jej przepisy zezwalają na przestawienie króla i wieży wyłącznie w tym samym rzędzie (fr. traverse).

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Ruch białych e8=W

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Roszada O-O-O-O

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Sytuacja po roszadzie

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Mat w drugim posunięciu, przy ruchu białych, z użyciem roszady Pama-Krabbégo

Przykład

Mat w drugim posunięciu (diagram obok; rozpoczynają białe):

1. f:e8=W, dowolny
2. O-O-O-O#

Bibliografia

• Tim Krabbé: Schaakkuriosa. Andriessen, 1974, ISBN 978-90-6083-179-3 (niderl.)
• Règle du Jeu d’Echecs de la Fédération Internationale des Echecs (Cytat: Le Roi quittant sa case initiale se place sur la case la plus proche de même couleur et située sur la même traverse, puis la Tour vers laquelle il s’est dirigé vient se placer contre lui et de l’autre côté, toujours sur la même traverse.)