Reguła de Wahla – reguła słowotwórcza opracowana przez językoznawcę Edgara de Wahla i zastosowana w stworzonym przezeń sztucznym języku occidental. Służy ona do tworzenia pewnych form gramatycznych od innych (np. rzeczowników od czasowników).
Reguła
Bezokoliczniki czasowników w języku occidental mają najczęściej końcówkę -ar albo -er. Rdzeń otrzymuje się w następujący sposób:
- Jeśli po usunięciu z bezokolicznika -r albo -er rdzeń kończy się samogłoską, dodać -t lub zmienić końcowe y na t: crea/r, crea/t-, crea/t/or; atiny/er, atin/t, atin/t/ion
- Jeśli końcowa spółgłoska rdzenia jest d lub r, zmienić ją na s: decid/er, deci/s-, deci/s/ion
- W pozostałych przypadkach, z sześcioma wyjątkami, usunięcie końcówki daje wymagany rdzeń: duct/er, duct-, duct/ion.
Owe sześć wyjątków to:
- ced/er, cess-
- sed/er, sess-
- mov/er, mot-
- ten/er, tent-
- vert/er, vers-
- veni/r, vent-
oraz czasowniki utworzone z nich za pomocą przedrostków.
Jako że reguła składa się z trzech części, często określana jest jako "trzy reguły de Wahla".
Czasowniki tworzy się z rzeczowników i przymiotników, usuwając końcówki i otrzymując rdzeń. Po dodaniu -r albo -er otrzymuje się w większości przypadków bezokolicznik: decora/t/ion, decora/t-, decora/r.
Zastosowanie
Reguła ta została zastosowana w języku occidental. Po ewentualnej modyfikacji możliwe jest zastosowanie tej reguły do tworzenia nowych form wyrazowych zwłaszcza w językach romańskich lub w tych, które zapożyczają słownictwo z języków romańskich.
Bibliografia
- Henry Jacob, The Preparatory Work for an International Technical Terminology (ang.) przedruk z The British Steelmaker, December 1945
- Henry Jacob, Occidental (1922) by Edgar de Wahl (ang.)