Piłkarzyki, futbol stołowy, piłka stołowa, trambambula (ang. Table football, niem. Tischfußball) – gra 2- lub 4-osobowa, imitująca prawdziwy mecz piłki nożnej.
Jest bardzo popularna w barach, szkołach. Występuje w wersji rekreacyjnej, jak i automatowej (przed rozpoczęciem gry trzeba włożyć monetę). Realizowana może być również jako sport.
Zasady gry
Plac gry ma najczęściej wymiary 70 cm na 105 cm. Piłkę kontroluje się za pomocą tak zwanych grilli, do których przymocowane są figurki zawodników (najczęściej w różnych kolorach dla różnych drużyn), które można ciągnąć bądź pchać lub obracać, co powoduje odpowiednio: przyciągnięcie figurek z danego grilla do siebie (na prawą stronę pola gry), odepchnięcie figurek (na lewą stronę gry) i kopanie figurkami. Gra wykorzystuje zasadę zachowania pędu i kąta odbicia.
Celem gry jest strzelenie przeciwnikowi jak największej liczby goli przy stracie jak najmniejszej ich liczby. Najpopularniejszy system ustawienia figurek to 1-2-5-3. Ustawienie to dzieli boisko na trzy części: strefa obrony, strefa pomocy i strefa ataku. Strefa pomocy jest bardzo ważna. To właśnie w niej jest rozpoczynana gra (wrzucana piłeczka). Jest ona również najbardziej zagęszczoną strefą (każda strona ma w niej 5 piłkarzyków). Przejście tej strefy oznacza przejście z obrony do ataku lub odwrotnie.
W strefie obrony trzeba zablokować strzał przeciwnika i wykopać piłkę do strefy ataku lub bezpośrednio oddać strzał na bramkę przeciwnika. W strefie ataku trzeba strzelić bramkę, a po ewentualnej stracie piłki starać się uniemożliwić przeciwnikowi wyjście z tej strefy.
Historia
Za wynalazcę gry uważa się Francuza Luciena Rosengarta (1881–1976), który zbudował pierwszy stół piłkarzykowy (w Europie). W oparciu o ten pomysł szwajcarska firma „Kicker” z siedzibą w Genewie stworzyła model stolika do gry w piłkarzyki. Stoły te stały się tak popularne w Szwajcarii, Niemczech i Belgii, że słowo „Kicker” stało się synonimem futbolu stołowego. Pierwszy patent na stół piłkarzykowy przypisuje się Alejandro Finisterre (1919–2007) w 1937.
W 2002 powstała ITSF (International Table Soccer Federation – Międzynarodowa Federacja Futbolu Stołowego). Organizacja ta ma na celu: promowanie futbolu stołowego jako dyscypliny sportowej, regulowanie zasad współzawodnictwa sportowego (przepisy oraz zasady zawodów) oraz staranie o wpisanie futbolu stołowego na listę MKOL.
W 2009 powstał Polski Związek Futbolu Stołowego. Jako związek stowarzyszeń, PZFS zajmuje się rozwojem i popularyzacją piłkarzyków jako sportu w Polsce oraz stara się o wpisanie piłki stołowej na listę sportów Ministerstwa Sportu i Turystyki.