Petras Vileišis
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 stycznia 1851
?

Data i miejsce śmierci

12 sierpnia 1926
Połąga

Minister ds. transportu
Okres

od 1922
do 1923

Petras Vileišis (ur. 25 stycznia 1851, zm. 12 sierpnia 1926 w Połądze) - litewski inżynier i mecenas, działacz społeczny i polityczny, brat Antanasa i Jonasa.

Urodził się w rodzinie chłopskiej na Żmudzi. W 1861 roku podjął naukę w Poniewieżu, a następnie w gimnazjum w Szawlach które ukończył z wyróżnieniem. W 1870 roku rozpoczął studia w Petersburgu na wydziale fizyczno-matematycznym lokalnego uniwersytetu, cztery lata później otrzymał tytuł magistra. W 1883 roku przez krótki czas przebywał w Belgii, gdzie zapoznawał się ze sposobem budowy mostów dla kolei żelaznych. W 1890 roku osiadł w Wilnie, gdzie w latach 1905-06 zbudował swój pałac na Antokolu według projektu Augusta Kleina - część pomieszczeń swojej siedziby udostępniał na cele społeczne i naukowe (np. w 1907 roku odbyła się tu pierwsza litewska wystawa artystyczna, później swą siedzibę znalazły tu m.in. Litewskie Towarzystwo Naukowe oraz Litewskie Towarzystwo Oświatowe "Rytas").

Pałac Vileišisa w Wilnie, obecnie siedziba Instytutu Litewskiej Literatury i Folkloru.

W 1905 roku wraz z Jonasem Basanovicziusem zorganizował tzw. wielki sejm litewski w Wilnie, angażował się w działalność społeczną, w 1907 roku został członkiem władz Litewskiego Towarzystwa Naukowego. Po załamaniu się wileńskiego biznesu wyjechał w 1908 roku do Rosji, zajmując się pracą inżynierską (m.in. budową mostów).

Po uzyskaniu przez Litwę niepodległości zamieszkał w Kownie, gdzie współpracował z tamtejszym ministerstwem komunikacji, a w latach 1922-23 był ministrem ds. transportu w rządzie Litwy.

Zmarł podczas wakacji nad Bałtykiem. Został pochowany w bazylice kowieńskiej. W 1935 roku jego szczątki przeniesiono do rodzinnej mogiły na cmentarzu Na Rossie.

Bibliografia

  • Lapinskienė A. (red.), "Vilniaus kultūrinis gyvenimas ir Petras Vileišis", Vilnius 2001, ISBN 9955-475-10-2.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.