Nowa Pomarańczarnia
w Łazienkach Królewskich
Symbol zabytku nr rej. 2/12 z 28 lipca 1973
Ilustracja
Budynek od strony południowej
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Typ budynku

oranżeria

Architekt

Adam Adolf Loewe i Józef Orłowski[1]

Rozpoczęcie budowy

1860

Ukończenie budowy

1861

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowa Pomarańczarniaw Łazienkach Królewskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Nowa Pomarańczarniaw Łazienkach Królewskich”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowa Pomarańczarniaw Łazienkach Królewskich”
Ziemia52°12′41,6520″N 21°02′00,1680″E/52,211570 21,033380

Nowa Pomarańczarnia, także Nowa Oranżeria – budynek znajdujący się w Łazienkach Królewskich w Warszawie, w południowej części ogrodu, przy alei zwanej Drogą Wilanowską lub Chińską[2].

Opis

Powstała w latach 1860-1861 według projektu Adama Adolfa Loewe i Józefa Orłowskiego jako drugi obiekt w Łazienkach o tym przeznaczeniu. Dla odróżnienia, dawną Pomarańczarnię stanisławowską zaczęto nazywać Starą Pomarańczarnią[3].

Główną część budynku stanowi wydłużona sala, która jest przeszklona od strony południowej. W części środkowej dach ma poprzeczną kolbę otwartą półrozetami o odlanych w żeliwie szprosach na obie strony. Dwie główne elewacje (fronty) zostały zaprojektowane w dwóch odmiennych opracowaniach. W jednej z nich (południowej) podział między oknami tworzą wysokie, smukłe, cienkie, żeliwne kolumny. W części centralnej elewacji południowej składającej się z dwóch oddzielnych segmentów pełnego muru, znajdują się okna, w które wstawiono rzeźby (stojące postacie Vertumnusa i Pomony w środkowe, symbolizujące Jesień i Zimę w górne), które zostały wykonane przez Leona Molatyńskiego. Murowane partie frontowej ściany kończą attyki z płaskimi wazami. Od strony północnej dobudowany jest parterowy segment, rozdzielony kilkoma otworami okiennymi. Ową część parterową zajmują jednoosiowe wyższe człony ozdobione w górnej części okrągłymi płycinami, stanowiącymi tło dla kamiennych popiersi, przedstawiających tym razem Wiosnę i Lato.

Główna sala przeznaczona była pierwotnie na przechowywanie w okresie chłodów drzew egzotycznych. Obecnie został tu urządzony stały ogród z różnorodnymi roślinami, również tropikalnymi. Pomieszczenia od strony północnej zostały przeznaczone na urządzenie restauracji „Belvedere”, swym wystrojem nawiązującej do lat wzniesienia budynku[2].

Przypisy

  1. ↑ Stanisław Łoza: Architekci i budowniczowie w Polsce. Warszawa: Budownictwo i Architektura, 1954, s. 222.
  2. 1 2 Marek Kwiatkowski, Łazienki Królewskie, Warszawa 2000r, Wydawnictwo ATENA, ISBN 83-85894-07-1, str. 145-146
  3. ↑ Władysław Tatarkiewicz, Łazienki Warszawskie, Warszawa 1957r, Wydawnictwo Arkady, str. 140

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.