ORP Kaszub
Ilustracja
ORP „Kaszub” (zdjęcie z roku 2011)
Klasa

korweta

Typ

Kaszub

Projekt

620

Historia
Stocznia

Stocznia Północna, Gdańsk

Położenie stępki

9 czerwca 1984

Wodowanie

11 maja 1985

 Marynarka Wojenna
Wejście do służby

15 marca 1987

Los okrętu

w służbie

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

1051 t standardowa
1183 t pełna

Długość

82,34 m

Szerokość

10 m

Zanurzenie

4,5 m

Napęd
4 silniki wysokoprężne o mocy łącznej 17 400 KM, 2 śruby
Prędkość

26 węzłów

Zasięg

3500 Mm przy 14 w.

Uzbrojenie
1 armata uniwersalna 76,2 mm AK-176M
1 armata plot. 35 mm Tryton (obecnie zdemontowana)
2 działka plot. 23 mm ZU-23-2M (2 × II)
2 wrbg RBU-6000 (2 × XII)
Wyrzutnie torpedowe

4 wt pop 533 mm (2 × II)

Załoga

80

ORP Kaszub (240) – współczesna polska korweta zwalczania okrętów podwodnych[1], pierwotnie określana jako dozorowiec[2]. Jedyny okręt projektu 620 (typu Kaszub), trzeci okręt Polskiej Marynarki Wojennej noszący tę nazwę. Pierwszy zbudowany w Polsce oceaniczny okręt wojenny[3]. Budowę rozpoczęto w 1983 roku, a do służby wszedł 15 marca 1987 roku. Okręt należał do 9. Flotylli Obrony Wybrzeża w Helu i tylko w latach 1989–1990 pływał wypożyczony w Kaszubskim Dywizjonie Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza MW RP w Gdańsku-Westerplatte. Od 2011 roku włączony jest do Dywizjonu Okrętów Bojowych w Gdyni Oksywiu.

Zamówienie i budowa

Powstanie projektu

Prace koncepcyjne nad nowymi okrętami zwalczania okrętów podwodnych dla Marynarki Wojennej (małymi fregatami), o większych możliwościach, niż posiadane ścigacze okrętów podwodnych, rozpoczęto jeszcze w latach 60. XX wieku w biurze CBKO-2 w Gdańsku (niezrealizowane projekty 610, 611, 618, 619)[2]. Projekt 618, o przewidywanym napędzie silnikami wysokoprężnymi i turbinami gazowymi oraz uzbrojeniu głównym w cztery armaty 76 mm, został zatwierdzony przez dowództwo marynarki do dalszych prac, lecz zostały one wstrzymane w 1972 roku[4]. W 1971 roku rozpoczęto również prace koncepcyjne nad takim okrętem w Ośrodku Badawczym Marynarki Wojennej, pod oznaczeniem projektu 618M[4]. Miała to być jednostka o dużej dzielności morskiej i wyporności około 900 ton. Dalsze prace studyjne doprowadziły w 1972 roku do zmiany oznaczenia na projekt 620, rozpatrywany w kilku wariantach o różnej wielkości i napędzie[4]. Prace nad nim Marynarka Wojenna przekazała następnie do Pionu Okrętów Centrum Techniki Okrętowej (PO CTO). Projekt koncepcyjny został ukończony tam w 1973 roku pod kierunkiem inż. Wojciecha Wszędybyła, który pozostał głównym projektantem przyszłego „Kaszuba”[4]. Wyporność pełna okrętu wzrosła do 1060 ton; uzbrojenie miała stanowić m.in. podwójna armata 57 mm AK-725 (zamieniona później na nowocześniejszą AK-176M na dziobie) i wyrzutnia pocisków przeciwlotniczych krótkiego zasięgu Osa-M[4].

Mimo opracowania i zaakceptowania w 1975 roku przez marynarkę projektu wstępnego, prace szły powoli i były wstrzymywane, a projekt podlegał dalszym zmianom, co spowodowane było głównie opóźnionym dostarczaniem lub brakiem dostarczenia z ZSRR dokumentacji nowoczesnego wyposażenia przewidzianego do zainstalowania[4]. Prowadzono w tym czasie też badania na modelach w celu wyboru kształtu kadłuba o jak najlepszych własnościach morskich[4]. Polska nie była w stanie samodzielnie opracować potrzebnego wyposażenia i uzbrojenia, a brak jego dokumentacji hamował prace projektowe[5]. Projekt techniczny powstał w biurze konstrukcyjnym Stoczni Północnej dopiero w 1979 roku, lecz dokumentację roboczą ukończono ostatecznie w kwietniu 1984 roku[4]. Opóźnienia wynikały zarówno z opornej współpracy ze strony radzieckiej, przy chęci zainstalowania znacznej ilości nowoczesnego i niestosowanego wcześniej w Polsce wyposażenia, jak i kryzysu gospodarczego w Polsce[4]. Należy zaznaczyć, że według ustaleń podjętych w ramach Układu Warszawskiego, projektowaniem jednostek przeciwpodwodnych oprócz ZSRR miała zajmować się jedynie Niemiecka Republika Demokratyczna[5]. W konsekwencji, proces, który doprowadził ostatecznie do powstania jedynej polskiej korwety ZOP, był wyjątkowo długotrwały i utrudniony i wiązał się z nieproporcjonalnym wysiłkiem projektowym wielu instytucji[2]. W tym czasie ZSRR budował liczne serie korwet projektu 1124, NRD – korwety projektu 133, a Rumunia – typu Tetal. W końcu, w 1981 roku Marynarka Wojenna zamówiła w Stoczni Północnej budowę doświadczalnego okrętu projektu 620[4]. W toku budowy okręt otrzymał tymczasowe oznaczenie w kodzie NATO: BAL-COM 6 (BALtic-COMbat), według wzoru dla nowo zidentyfikowanych okrętów krajów bloku wschodniego budowanych na Bałtyku[6]. Spotyka się informacje, że jako okręt doświadczalny, w odróżnieniu od planowanych jednostek seryjnych, „Kaszub” nosił oznaczenie projektu 620D[7].

Budowa

Budowę prototypowego dozorowca rozpoczęto w Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku w listopadzie 1983 roku[6]. Oficjalne położenie stępki nastąpiło 9 czerwca 1984 roku, a do oficjalnego wodowania przystąpiono 29 grudnia tego samego roku, w obecności m.in. Dowódcy MW adm. Ludwika Janczyszyna[8][uwaga 1]. W trakcie wodowania z bocznej pochylni rufa zsunęła się na wodę, natomiast dziób zatrzymał się końcowym odcinkiem na pochylni[6]. Kadłub zszedł na wodę dopiero po kilkunastu godzinach przy pomocy holownika, bez odkształceń i większych uszkodzeń[9]. Odholowano go następnie do Gdańskiej Stoczni Remontowej, gdzie w doku dokonano przeglądu i naprawy przebicia zbiornika dziobowego[10]. Nie chcąc nadawać rozgłosu nieudanemu wodowaniu, za oficjalne wodowanie uznano 11 maja 1985 roku, po tym, jak okręt został wprowadzony do Stoczni Marynarki Wojennej w Gdyni w celu montażu opływki sonaru pod kadłubem przy użyciu podnośnika[8]. Po dalszych pracach wyposażeniowych w Stoczni Północnej, próby zdawczo-odbiorcze zakończono 18 grudnia 1986 roku[10].

Planowano pierwotnie wybudować większą serię okrętów i już w 1974 roku podpisano wstępną umowę na budowę czterech[4]. Zamiary te jednak nie weszły w sferę realizacji, chociaż plany rozwoju marynarki z 1983 roku zakładały budowę do 1990 roku czterech jednostek, których przewidywana cena wynosiła 1,4 miliarda zł[uwaga 2]. Plan z 1988 roku zakładał jeszcze budowę jednego okrętu projektu 620-II do 1990 roku i łącznie aż 6 do 2001 roku[11]. Brak funduszy oraz brak wypracowania założeń na następne okręty, zwłaszcza dotyczących perspektywicznych systemów uzbrojenia, spowodował jednak rezygnację z budowy dalszych jednostek[10].

Opis

Kadłub i architektura

Sylwetka

ORP „Kaszub” ma gładkopokładowy kadłub z lekkim wzniosem dziobu; na śródokręciu burty przechodzą gładko w ściany nadbudówki aż do wysokości skrzydeł mostka. Wyporność standardowa jednostki wynosi 1051 t, a pełna – 1183 t, długość kadłuba 82,34 m i szerokość 10 m[2]. Zanurzenie średnie wynosi 2,9 m, a maksymalne z opływką sonaru – 4,9 m[2]. Architektura nadbudówki ma powodować osłabienie w pewnym stopniu odbicia radarowego[10]. Kadłub ze wzdłużnym układem wiązań, podzielony grodziami na przedziały wodoszczelne, wykonany jest w części ze stali podwyższonej wytrzymałości. Średnia grubość blach burt wynosi 6 mm[10]. Nadbudówka wykonana jest ze stopu aluminium. Własności morskie okrętu oceniane są jako bardzo dobre[10]. Może on pływać w pokruszonym lodzie[10].

Uzbrojenie

Główne uzbrojenie artyleryjskie stanowi radziecka uniwersalna armata automatyczna kalibru 76 mm AK-176M w wieży na pokładzie dziobowym, z zapasem amunicji 254 naboje, zamontowana we wrześniu 1992 roku[2]. Ujemną cechą jest jednak brak wyposażenia okrętu w używany standardowo w połączeniu z tą armatą radar artyleryjski kierowania ogniem MR-123[3].

Bezpośrednio po wejściu do służby jedyne uzbrojenie artyleryjskie stanowiły trzy stanowiska podwójnie sprzężonych działek przeciwlotniczych kalibru 23 mm polskiej konstrukcji ZU-23-2M Wróbel[12]. Dwa z nich umieszczono na pokładzie nadbudówki, za nadbudówką dziobową, rozsunięte na burty, a trzecie na końcu pokładu nadbudówki na rufie, na miejscu pierwotnie przewidzianym dla wyrzutni rakiet przeciwlotniczych. Stanowiska nie dysponowały możliwością ostrzału bezpośrednio w kierunku dziobu. Pierwotnie planowano uzbrojenie okrętu w radziecką wyrzutnię rakiet przeciwlotniczych krótkiego zasięgu Osa-M, która zapewniłaby pewne możliwości obrony przeciwlotniczej zespołów okrętów[12]. Wyrzutni tej jednak nie otrzymano z ZSRR. Okręt otrzymał tylko dwie poczwórne wyrzutnie Fasta-4M dla rakiet obrony bezpośredniej Strzała-2M (zapas 16 rakiet), umieszczone na burtach na końcu pokładu nadbudówki dziobowej[10]. Rakiety te jednak były już przestarzałe i o małych możliwościach – skuteczne praktycznie jedynie do celów oddalających się, do odległości 4,2 km[13]. Łącznie z działkami 23 mm zapewniają jedynie ograniczone możliwości samoobrony okrętu[12]. Uzbrojenie artyleryjskie uzupełniały dwie armaty salutacyjne kalibru 45 mm (zdjęte w 2000 roku)[14]. W pierwszej dekadzie XXI wieku zamontowano natomiast przy wyrzutniach RBU-6000 dwie podstawy słupkowe dla karabinów maszynowych 12,7 mm WKM-B, z łącznym zapasem 2000 nabojów[15].

W kwietniu 2016 roku zamontowano na „Kaszubie” polski prototypowy nowoczesny zestaw artyleryjski Tryton, składający się z armaty automatycznej kalibru 35 mm Oerlikon KDA w bezobsługowej wieży na miejscu rufowej armaty 23 mm ZU-23-2M Wróbel, zintegrowanej głowicy śledzącej ZGS-158M umieszczonej za nadbudówką, konsoli kierowania ogniem w stanowisku dowodzenia oraz rezerwowej optycznej kolumienki celowniczej, w celu przeprowadzenia testów zestawu na okręcie[16][17][18]. Zintegrowana głowica śledząca obejmuje dalmierz laserowy, kamerę telewizyjną i kamerę termalną[19]. Armata ma dwa układy zasilania w amunicję po 100 nabojów[19]. Armata może zwalczać cele na odległości co najmniej 4 km, kamery mogą śledzić cele na odległość przynajmniej 7,5 km[19]. Armata ta została jednak zdemontowana podczas remontu w 2022 roku[20].

Strzelanie rakietowych bomb głębinowych na ORP „Kaszub”

Zasadnicze uzbrojenie okrętu służy do zwalczania okrętów podwodnych. Uzbrojony jest w tym celu w cztery wyrzutnie torpedowe kalibru 533,4 mm dla radzieckich elektrycznych samonaprowadzających się torped przeciwpodwodnych SET-53M[21]. Wyrzutnie torpedowe zgrupowane są w dwóch dwuwyrzutniowych aparatach DTA-53-620, rozmieszczonych na burtach za śródokręciem. W położeniu marszowym ustawione są równolegle do burt, w położeniu do strzału są odchylone o 25°[22]. Drugim rodzajem uzbrojenia przeciwpodwodnego są dwie dwunastoprowadnicowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-6000 umieszczone na piętrze nadbudówki, przed mostkiem. Przeładowywane są automatycznie, w podpokładowych magazynach przechowywane jest 96 bomb bojowych i 2 szkolne. System podawania pocisków opracowany został w Polsce[10].

Okręt miał dwa tory minowe na rufie, na których można przenosić łącznie 8 min morskich wz. 08/39 lub 6 min AGSB lub 20 min JaM lub 4 boje hydroakustyczne MG-409M albo zainstalować dwie zrzutnie dla łącznie 12 klasycznych bomb głębinowych B-1[23]. Tory minowe zdemontowano podczas modernizacji w 2000 roku, instalując na rufie stanowisko do zaopatrywania okrętu na morzu (RAS)[23]. Pozostawiono przy tym dwie zamontowane zrzutnie dla 12 bomb głębinowych B-1[23].

Napęd

Napęd stanowią cztery silniki wysokoprężne Sulzer-Cegielski 16AS-V25/30 w układzie V16 o maksymalnej mocy ciągłej po 4350 KM (3200 kW) każdy przy 1000 obr./min[21]. Silniki napędzają dwie śruby nastawne – każda para silników napędza poprzez przekładnię redukcyjno-zbiorczą i wał napędowy jedną śrubę[21]. Siłownia umieszczona jest w dwóch przedziałach, po dwa silniki[10]. Okręt może być napędzany przez dowolną liczbę silników (układ CODAD); przy dwóch silnikach maksymalna prędkość wynosi ponad 20 węzłów, a przy czterech silnikach – 26 węzłów[10]. Na próbach uzyskano prędkość ok. 27 węzłów[10].

Zasięg wynosi 3500 Mm przy prędkości 14 węzłów, 2500 Mm przy 18 węzłach i 900 Mm przy 26 węzłach[21]. Autonomiczność wynosi 10 dób[21]. Okręt przenosi zapas paliwa 122 tony, oleju 7 t, wody 25 t, prowiantu 2,6 t[21].

Wyposażenie

  • stacja radiolokacyjna obserwacji okrężnej i wykrywania celów MR-302 (ozn. NATO: Strut Curve) o zasięgu 80 km[12] (zdemontowana w 2022 roku)[20];
  • radar nawigacyjny SRN-7453 Nogat;
  • radar nawigacyjny SRN-441XT (od przełomu 1992/1993)[12];
  • stacja hydrolokacyjna podkadłubowa MG-322T[2];
  • stacja hydrolokacyjna holowana o zmiennej głębokości MG-329M[2];
  • stacja hydroakustyczna MG-409K współpracująca z bojami hydroakustycznymi;
  • 4 boje hydroakustyczne MG-409M (mogą być przenoszone na torach minowych zamiast innego uzbrojenia)[2];
  • system zakłóceń pasywnych z czterema wyrzutniami celów pozornych PK-16 (zdemontowany w 1992/93)[24]
  • system zakłóceń pasywnych Jastrząb, z 10-prowadnicową wyrzutnią celów pozornych dalekiego zasięgu i dziewięcioma 6-prowadnicowymi wyrzutniami bliskiego zasięgu (system doświadczalny, zamontowany w 1992/1993, okazał się nieudany i został zdemontowany przed 2012)[24];
  • interrogator systemu „swój-obcy" (IFF) standardu Mark XII (zdemontowany w 2022 roku)[20].

Służba

„Kaszub” przy burcie fregaty „HMS Northumberland” (2002)
ORP „Kaszub” widok od rufy (2005)
ORP „Kaszub” w Porcie Wojennym Gdynia (2018). Na rufie widoczny jest Morski Zestaw Artyleryjski „Tryton” zamontowany na miejscu rufowego zestawu ZU-23-2M

Banderę na okręcie podniesiono 15 marca 1987 roku, nadając mu nazwę ORP „Kaszub” oraz numer burtowy 240 (wskazujący przez ostatnią cyfrę 0 na jednostkę doświadczalną)[10]. Z uwagi na doświadczalny charakter, fakt wejścia do służby okrętu nie został nagłośniony[10], chociaż czasowo stał się on wówczas największym bojowym okrętem nawodnym Marynarki Wojennej, nie licząc okrętów desantowych[uwaga 3]. Dozorowiec włączono do 9. Flotylli Obrony Wybrzeża w Helu, gdzie przechodził cykl badań eksploatacyjnych, pozwalających na opracowanie wniosków dla przyszłych jednostek seryjnych[10]. Początkowo okręt nie posiadał dziobowej armaty 76 mm i nigdy nie otrzymał planowanej wyrzutni pocisków przeciwlotniczych Osa-M, na miejscu której zamontowano trzecią, rufową armatę przeciwlotniczą 23 mm[6]. Problemem były także wyrzutnie torpedowe – na początku zainstalowano wyrzutnie otrzymane z ZSRR, po czym zostały zdemontowane i sprzedane do NRD (dla korwet projektu 133.1M), a dopiero później zainstalowano nowe, wyprodukowane na licencji radzieckiej w Centrum Techniki Morskiej[10]. Okręt mało przebywał w morzu, co wraz z brakami w wyposażeniu odbijało się na szkoleniu załogi i jego wartości bojowej[10].

W lipcu 1989 roku „Kaszub” został wypożyczony do Kaszubskiego Dywizjonu Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza MW RP w Gdańsku-Westerplatte. Tam okręt był intensywnie eksploatowany, co przyczyniło się do dotarcia mechanizmów i wyszkolenia załogi[10]. Służbę w Dywizjonie zakończył 1 stycznia 1991 roku i powrócił do 9. FOW; od tej pory datuje się jego normalna służba jako okrętu bojowego[10]. Wszedł w skład 11. Dywizjonu Ścigaczy 9. FOW[25]. We wrześniu 1992 roku zamontowano na nim dziobową armatę 76,2 mm AK-176M[2]. W okresie od 7 do 10 kwietnia ORP „Kaszub” udał się wraz z ORP „Warszawa” i ORP „Rolnik” w swoją pierwszą wizytę zagraniczną, odwiedzając Kilonię. W 1993 roku na jednostce zamontowano drugi radar nawigacyjny oraz wymieniono okrętowy system zakłóceń pasywnych z radzieckiego z wyrzutniami celów pozornych PK-16 na polski doświadczalny Jastrząb, który okazał się jednak nieudany[12]. W latach 90. wraz ze stopniowym ograniczaniem wykorzystania okrętu flagowego Marynarki ORP „Warszawa”, „Kaszub” nieoficjalnie przejmował rolę okrętu flagowego[26]. Korweta reprezentowała PMW w obchodach rocznicy zwycięstwa w bitwie o Atlantyk w Londynie[10]. W czerwcu następnego roku okręt wraz z ORP „Lech” wziął udział w międzynarodowych ćwiczeniach BALTOPS '94. Stał się pierwszym polskim okrętem, który uczestniczył w ćwiczeniach z okrętami NATO[27]. W 1995 roku uzyskał miano najlepszego okrętu MW[1].

W 1996 roku ORP „Kaszub” rozpoczął intensywne szkolenia z zespołami okrętów innych państw. 23-24 maja brał udział wraz z ORP „Dzik” w polsko-francuskich ćwiczeniach zwalczania okrętów podwodnych, a 13 września przeprowadził te same manewry z holenderską fregatą „Jan Van Brakel”. Zapoczątkowało to coroczne systematyczne ćwiczenia „Kaszuba” z marynarką francuską i innych państw NATO na Bałtyku, Morzu Północnym i Atlantyku z cyklu PASSEX[28]. Od 25 września do 14 października uczestniczył w międzynarodowych ćwiczeniach Partnerstwa dla Pokoju Cooperative Venture '96 (z ORP „Lech”)[29]. Rok 1997 przebiegł podobnie na ćwiczeniach ZOP na Bałtyku, w połowie kwietnia z lotnictwem holenderskim, a 29-30 kwietnia z francuskim awizem „Drogou” typu A69[30]. Od 13 do 22 czerwca ORP „Kaszub” uczestniczył w manewrach BALTOPS '97[31]. W lipcu 1997 roku odwiedził Den Helder i Brest i ćwiczył z okrętami holenderskimi[32]. W lipcu 1998 roku ponownie odwiedził Brest, Den Helder i Zeebrugge i ćwiczył z okrętami francuskimi[25]. Dowódcą okrętu był wówczas kpt. mar. Krzysztof Mazurkiewicz[25]. 21 września 1998 roku okręt otrzymał nagrodę „Buzdygan" za działalność na rzecz Marynarki Wojennej[1]. W dniach 10–12 maja 1999 roku brał udział w ćwiczeniach ZOP na Bałtyku z dwoma francuskimi korwetami typu A-69, a 23-28 maja 1999 roku w dużych ćwiczeniach Marynarki Wojennej Pirania ′99[33].

W dniach 5–8 maja 2000 roku ponownie wziął udział w obchodach rocznicy bitwy o Atlantyk w Londonderry; podczas wizyty przekazano mu uroczyście w Newark banderę i proporzec krążownika ORP „Dragon”[34]. W czerwcu tego roku brał udział w manewrach BALTOPS 2000[35]. W marcu i kwietniu 2001 roku „Kaszub” brał udział w manewrach siedmiu państw NATO SPONTEX 2001 na Atlantyku[36], a w marcu 2002 roku w dużych manewrach 14 państw NATO Strong Resolve 2002[37]. W sierpniu 2002 roku ORP „Kaszub”, oprócz tradycyjnej wizyty i wspólnych ćwiczeń we Francji, reprezentował Marynarkę Wojenną w obchodach Plymouth Navy Days 2002 w Plymouth[28]. W dniach 25-28 sierpnia 2003 roku reprezentował Polskę na obchodach 300-lecia rosyjskiej Floty Bałtyckiej w Bałtyjsku[14]. W maju 2004 roku, podczas kolejnych ćwiczeń PASSEX na Bałtyku, eskortował francuski śmigłowcowiec „Jeanne d’Arc”[38]. 1 lipca 2004 roku, w związku z wycofaniem ostatnich ścigaczy okrętów podwodnych, „Kaszub” wszedł w skład Dywizjonu Zwalczania Okrętów Podwodnych 3. Flotylli Okrętów w Gdyni[39]. W czerwcu 2004, czerwcu 2005 i czerwcu 2006 roku brał udział w manewrach BALTOPS[14]. W lutym i marcu 2007 roku „Kaszub” ćwiczył z okrętami duńskimi[40].

W czerwcu 2010 roku brał udział w kolejnych manewrach BALTOPS[41].

1 stycznia 2011 roku został włączony do Dywizjonu Okrętów Bojowych w Gdyni Oksywiu, w składzie 3. Flotylli Okrętów[42].

26 kwietnia 2016 roku zamontowano doświadczalnie na „Kaszubie” w miejsce rufowej armaty 23 mm ZU-23-2M Wróbel zestaw artyleryjski Tryton – armatę 35 mm Oerlikon AM-35 wraz z urządzeniami kierowania ogniem, w celu przeprowadzenia testów na okręcie[16][17].

W lutym 2021 roku jednostka wraz ze śmigłowcem pokładowym SH-2G oraz fregatą rakietową ORP „Gen. K. Pułaski” brała udział w manewrach, w ramach wydzielonych jednostek Dywizjonu Okrętów Bojowych. Tematem przewodnim ćwiczeń było poszukiwanie, wykrywanie i zwalczanie okrętów podwodnych, zwalczanie celów nawodnych i środków napadu powietrznego oraz ochrona przeciwawaryjna okrętu[43].

W kwietniu 2021 korweta brała udział manewrach Okrętowej Grupy Zadaniowej, gdzie wraz z Siłami Powietrznymi i Brygadą Lotnictwa Marynarki Wojennej realizował szkolenia z zakresu osłony szlaków żeglugowych, zabezpieczenia transportu, a także uzupełniania zapasów i ratowania życia na morzu. W manewrach, „Kaszub” uczestniczył wraz z fregatą ORP „Gen. K. Pułaski”, okrętem rakietowym ORP „Piorun”, zbiornikowcem ORP „Bałtyk”, korwetą ORP „Ślązak” i okrętem ratowniczym ORP „Zbyszko”[44].

W sierpniu 2021 korweta uczestniczyła w manewrach 3 Flotylli Okrętów o kryptonimie „Ostrobok ’21”. Wraz z korwetą ORP „Ślązak” okręt wraz z załogą przeprowadził ćwiczenia grup abordażowych stacjonujących na pokładach obu jednostek. W manewrach uczestniczyły także okręty ORP „Gen. K. Pułaski” i ORP „Orkan”[45].

W trakcie ograniczonego remontu „Kaszuba” w 2022 roku zdemontowano radar MR-302 (który prawdopodobnie od pewnego czasu był niesprawny) wraz interrogatorem systemu „swój-obcy" (IFF) oraz prototypową armatę kalibru 35 mm, przez co znacząco zmniejszyły się możliwości bojowe okrętu[20].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ W Ciślak 1995 ↓, s. 48 podano datę wodowania 30 grudnia 1984 roku, jednakże w tabelce na s. 44 jest data 29 grudnia 1984 roku.
  2. ↑ Ceny na rok 1983 – dla porównania, planowany zakup w ZSRR większego dozorowca (fregaty) projektu 1135 miał kosztować 4,5 mld zł, a okrętów rakietowych proj. 1241 – po 1,7 mld zł(Rochowicz 2018 ↓, s. 19)
  3. ↑ Po wycofaniu ORP „Warszawa” (275) w 1986 roku, a przed wejściem do służby ORP „Warszawa” (271) w 1988 roku (Ciślak 1995 ↓, s. 30)

Przypisy

  1. 1 2 3 22-lecie ORP „Kaszub” [online], mw.mil.pl, 13 marca 2009 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Ciślak 1995 ↓, s. 44-46.
  3. 1 2 Robert Gardiner, Stephen Chumbley: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1947–1995. Annapolis: 1996, s. 312. ISBN 1-55750-132-7.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Ciślak 1995 ↓, s. 46-48.
  5. 1 2 Rochowicz 2018 ↓, s. 14-15.
  6. 1 2 3 4 Ciślak 1995 ↓, s. 48.
  7. ↑ Rochowicz 2018 ↓, s. 22.
  8. 1 2 Ciślak 2012 ↓, s. 22.
  9. ↑ Ciślak 1995 ↓, s. 48-50.
  10. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Ciślak 1995 ↓, s. 50.
  11. ↑ Rochowicz 2018 ↓, s. 23-24.
  12. 1 2 3 4 5 6 Ciślak 1995 ↓, s. 50-51.
  13. ↑ Ciślak 1995 ↓, s. 228.
  14. 1 2 3 Ciślak 2012 ↓, s. 26.
  15. ↑ Ciślak 2012 ↓, s. 21, 26.
  16. 1 2 Próby nowej armaty. „Morza i Okręty”. 4/2016. II (11), s. 2, lipiec-sierpień 2016. Warszawa: ZBiAM. ISSN 2450-2499.
  17. 1 2 Maksymilian Dura, FBM: Armata 35 mm TRYTON dla Kormorana [online], Defence24.pl, 6 stycznia 2016 [zarchiwizowane z adresu 2016-01-17].
  18. ↑ Andrzej Nitka, Polska armata Tryton gotowa do prób morskich [online], Defence24.pl, 1 maja 2016 [zarchiwizowane z adresu 2016-05-03].
  19. 1 2 3 Zdzisław Zieliński, ORP Kaszub z nową armatą, „Raport - Wojsko Technika Obronność” nr 06/2016, s.40-42
  20. 1 2 3 4 Maksymilian Dura, Oślepiony i bezzębny ORP „Kaszub” [online], Defence24, 20 października 2022 [dostęp 2022-10-20].
  21. 1 2 3 4 5 6 Ciślak 1995 ↓, s. 44.
  22. ↑ Ciślak 1995 ↓, s. 232.
  23. 1 2 3 Ciślak 2012 ↓, s. 25.
  24. 1 2 Ciślak 2012 ↓, s. 26-28.
  25. 1 2 3 Kronika polskiej Marynarki Wojennej, „Morza, Statki i Okręty” nr 5/1998, s. 5-6.
  26. ↑ Ciślak 2012 ↓, s. 24.
  27. ↑ Marynarka Wojenna 10 lat w NATO [online], mw.mil.pl, 10 marca 2009 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
  28. 1 2 ORP „Kaszub” w rejsie [online], mw.mil.pl, 22 sierpnia 2002 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
  29. ↑ Adam Kalicki, Cooperative Venture '96, „Morza, Statki i Okręty” nr 1/1997, s. 52.
  30. ↑ Kronika polskiej Marynarki Wojennej, „Morza, Statki i Okręty” nr 3/1997, s.6-7.
  31. ↑ Robert Rochowicz, Andrzej Kiński, Międzynarodowe ćwiczenia morskie BALTOPS'97, "Nowa Technika Wojskowa" nr 7/1997, s. 58-59.
  32. ↑ Kronika polskiej Marynarki Wojennej, „Morza, Statki i Okręty” nr 4/1997, s. 6.
  33. ↑ J.C. & J.W. Kronika Polskiej Marynarki Wojennej. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 4/99. IV (17), s. 5, 1999. Warszawa. ISSN 1426-529X.
  34. ↑ ORP „Kaszub” w rocznicę Bitwy o Atlantyk [online], mw.mil.pl, 4 maja 2000 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
  35. ↑ BALTOPS 2000 [online], mw.mil.pl, 5 czerwca 2000 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
  36. ↑ SPONTEX 2001 [online], mw.mil.pl, 20 marca 2001 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
  37. ↑ Strong Resolve 2002 [online], mw.mil.pl, 4 marca 2002 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
  38. ↑ Polsko-francuskie manewry „Passex” [online], mw.mil.pl, 11 maja 2004 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
  39. ↑ Zakończenie służby ścigaczy okrętów podwodnych [online], mw.mil.pl, 4 lipca 2004 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2023-01-07].
  40. ↑ Międzynarodowe ćwiczenia na Bałtyku [online], mw.mil.pl, 22 lutego 2007 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
  41. ↑ BALTOPS 2010 – faza morska [online], mw.mil.pl, 6 czerwca 2010 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01].
  42. ↑ Jarosław Ciślak, Zmiany organizacyjne w Marynarce Wojennej, „Morze, Statki i Okręty” nr 2-3/2011, s. 12-13.
  43. ↑ Zakończenie szkolenia morskiego [online], Wojsko-Polskie.pl [dostęp 2021-02-19] (pol.).
  44. ↑ Ogień na morskim poligonie [online], Wojsko-Polskie.pl [dostęp 2021-04-23] (pol.).
  45. ↑ Marynarze ćwiczą w środku wakacji [online], polska-zbrojna.pl [dostęp 2021-08-06].

Bibliografia

  • Jarosław Ciślak: Polska Marynarka Wojenna 1995. Warszawa: Lampart & Bellona, 1995, seria: Ilustrowana Encyklopedia Techniki Wojskowej. 6. ISBN 83-86776-08-0.
  • Robert Rochowicz. Ostatnia dekada Marynarki Wojennej PRL. „Morze”. Nr 1/2018. IV (28), styczeń 2018. Warszawa. ISSN 2543-5469. 
  • Jarosław Ciślak. Dozorowiec ORP Kaszub. Ćwierć wieku pod „biało-czerwoną”. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 4/2012. XVII (122), 2012. Warszawa. ISSN 1426-529X. 

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.