Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
Ilustracja
Dawna siedziba muzeum przy Al. Jerozolimskich 3 w Warszawie
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

Cytadela Warszawska Pawilon Południowy

Data założenia

22 kwietnia 1920

Zakres zbiorów

militaria

Wielkość zbiorów

ponad 250 tys. eksponatów

Dyrektor

Bogusław Pacek

Oddziały
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie”
Ziemia52°13′56″N 21°01′32″E/52,232222 21,025556
Strona internetowa

Muzeum Wojska Polskiego w Warszawiemuzeum znajdujące się w Cytadeli Warszawskiej w Warszawie, gromadzące zbiory poświęcone historii wojskowości oraz historii Polski.

Historia

Dekret o powołaniu do życia Muzeum Wojska pod dyrekcją Bronisława Gembarzewskiego
Budowa nowego gmachu muzeum na terenie Cytadeli (2019)
Zbroje husarskie
PZL I-22 Iryda na ekspozycji otwartej
MiG-29 na ekspozycji otwartej

Utworzone 22 kwietnia 1920[1] jako Muzeum Wojska dekretem Naczelnego Wodza, Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. Jego dyrektorem został Bronisław Gembarzewski – historyk wojskowości, muzeolog, a także wieloletni dyrektor warszawskiego Muzeum Narodowego (od 1916 do 1936).

Otwarcia Muzeum Wojska w pierwotnym budynku przy ul. Podwale 15 dokonał gen. Józef Haller w kwietniu 1922[2]. Od 1933 muzeum znajduje się w obecnym budynku przy Alejach Jerozolimskich (w tamtym czasie al. 3 Maja[3]).

Część zbiorów prezentowanych w muzeum pochodziła z gromadzonych od 1 poł. XIX wieku polskich pamiątek militarnych Wincentego Krasińskiego[4]. W 1939 prezentowanych w nim było ponad 60 tys. eksponatów. Podczas okupacji niemieckiej zostały one wywiezione do Niemiec. Większość sal muzealnych i pomieszczenia zaplecza zamieniono na magazyny Waffen SS[5].

W 1944 placówka zmieniła nazwę na Muzeum Wojska Polskiego, które zostało udostępnione zwiedzającym w styczniu 1946[6]. Działania rewindykacyjne przyczyniły się do odzyskania ok. 40 tys. eksponatów.

Prezentowana jest w nim stała ekspozycja przedstawiająca historię oręża polskiego, m.in. zbiór broni od czasów średniowiecza do XVIII wieku (np. złocony szyszak dowódcy pochodzący z okresu pierwszych chrześcijańskich władców Polski, zbroje turniejowe, kolekcja zbroi husarskich zdobionych orlimi skrzydłami i lamparcimi skórami z XVII wieku), dzieła sztuki, książki, dokumenty i fotografie. W znajdującym się obok muzeum parku prezentowany jest ciężki sprzęt z okresu I i II wojny światowej, m.in.: działa, armaty, samoloty i pojazdy opancerzone.

W 1977 rozstrzygnięto konkurs architektoniczny na przekształcenie Cytadeli Warszawskiej w kompleks muzealny, do którego zostałoby przeniesione Muzeum Wojska Polskiego[7]. Laureatami konkursu zostali Marek Budzyński i Andrzej Kiciński[7]. Projekt nie został jednak zrealizowany.

Przy ul. Powsińskiej 13 w Forcie „Czerniaków” znajduje się oddział Muzeum, eksponujący polską technikę wojskową. Można tam obejrzeć m.in. czołgi, działa i samoloty.

W 2015 na terenie Cytadeli Warszawskiej otwarto Muzeum Katyńskie (mieszczące się wcześniej w forcie „Czerniaków”). Powrócono także do pomysłu wybudowania na terenie Cytadeli nowej siedziby muzeum (w dużym kompleksie muzealnym wraz z Muzeum Historii Polski)[8]. W 2022 do nowej siedziby placówki w Cytadeli przewieziono pierwsze eksponaty[9]. W styczniu 2023 muzeum poinformowało, że ostatnim dniem prezentowania wystawy w siedzibie głównej przy Al. Jerozolimskich będzie 31 stycznia tego roku[9].

13 sierpnia 2023 została otwarta nowa siedziba MWP na terenie Cytadeli Warszawskiej.

Ekspozycja

W zbiorach Muzeum Wojska Polskiego w 2023 znajdowało się ponad 300 tys. eksponatów[9], w tym m.in.:

Inne informacje

Dyrektorzy MWP

  • 1920−1936 – Bronisław Gembarzewski
  • 1945−1950 – Zbigniew Szacherski
  • 1951−1972 – Kazimierz Konieczny
  • 1972−1984 – Lucjan Jaworski
  • 1984–1989 – Witold Wincenty Lisowski
  • 1989−1991 – Andrzej Szerauc
  • 1991−1998 – Zbigniew Święcicki
  • 1998−2000 – Henryk Wielecki
  • 2000−2006 – Jacek Macyszyn
  • 2006–2012 – Janusz Cisek
  • 2012–2016 – Zbigniew Wawer
  • 2016–2019 – Adam Buława
  • 28 września 2019–16 stycznia 2020 – Paweł Żurkowski (p.o.)
  • od 16 stycznia 2020 – 20 lutego 2024 – Paweł Żurkowski[11]
  • od 20 lutego 2024 – Bogusław Pacek[12]

Oddziały muzeum

Zobacz też

Przypisy

  1. Według Wielkiej Encyklopedii PWN, Warszawa 2003, t. 18, s. 236, ISBN 83-01-13357-0 t. 1-30, ISBN 83-01-13443-7 t. 5, muzeum powstało w 1919 jako Muzeum Wojsk, a swoją siedzibę miało w Zamku Królewskim w Warszawie. W jego zbiorach znajdowały się obiekty z okresu I wojny światowej. W 1920 w skład utworzonego Muzeum Wojska weszło 3 tys. eksponatów z Muzeum Narodowego oraz militaria z Muzeum Wojsk. Placówka została udostępniona zwiedzającym w 1922. W 1924 rozpoczęto przenoszenie eksponatów do obecnej siedziby.
  2. Otwarcie Muzeum Wojska w Warszawie. Nowości Illustrowane”. Nr 20, s. 2-3, 20 maja 1922.
  3. Dzieje Muzeum Wojska Polskiego. muzeumwp.pl. [dostęp 2022-12-28].
  4. Wyborcza.pl [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-19].
  5. Piotr Majewski: Wojna i kultura. Instytucje kultury polskiej w okupacyjnych realiach Generalnego Gubernatorstwa 1939–1945. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2005, s. 206. ISBN 83-7436-003-8.
  6. Władysław Bartoszewski, Bogdan Brzeziński, Leszek Moczulski: Kronika wydarzeń w Warszawie 1939–1949. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 140.
  7. 1 2 Tadeusz Przemysław Szafer: Nowa architektura polska. Diariusz lat 1976–1980. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1981, s. 143. ISBN 83-213-3065-7.
  8. Michał Wojtczuk. Żoliborska twierdza muzeów. „Gazeta Stołeczna”, s. 3, 11 października 2017.
  9. 1 2 3 Tomasz Urzykowski. Ostatnie dni na zwiedzanie. „Gazeta Stołeczna”, s. 5, 12 stycznia 2023.
  10. Zbiory Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie [dostęp 2009-11-13].
  11. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie [online], www.muzeumwp.pl [dostęp 2020-02-10].
  12. Nowy Dyrektor Muzeum Wojska Polskiego [online], muzeumwp.pl [dostęp 2024-02-21].

Bibliografia

  • Małgorzata Omilanowska, Jerzy Stanisław Majewski, Warszawa Przewodnik, Warszawa: Wiedza i Życie, 2000, ISBN 83-7184-861-7, OCLC 751291928.
  • Wielka Encyklopedia PWN, Warszawa 2003, t. 18, s. 236, ISBN 83-01-13357-0 t. 1-30, ISBN 83-01-13443-7 t. 5

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.