Mykoryza erikoidalna (ERM, ER) – rodzaj mykoryzy stanowiący symbiozę mutualistyczną między roślinami z rodziny wrzosowatych Ericaceae i kilkoma liniami rozwojowymi grzybów. Umożliwia zasiedlanie przez rośliny wrzosowate siedlisk kwaśnych i ubogich w substancje odżywcze[1]. Zegar molekularny świadczy o tym, że symbioza ta powstała około 140 milionów lat temu[2].
Strzępki grzybów tworzą luźną sieć wokół komórek włośnikowych roślin wrzosowatych oraz wnikają poprzez ściany komórkowe do wnętrza komórek kory pierwotnej gęsto je wypełniając. Komórki grzyba nie przebijają jednak błon komórkowych. W ciągu kilku tygodni zarówno komórki rośliny, jak i wrastające w nie strzępki grzybów obumierają[3]. Komórki grzyba penetrujące roślinę wymieniają związki odżywcze uzyskane w wyniku enzymatycznego rozkładu złożonych związków organicznych występujących w glebie na węglowodany powstające w roślinach w wyniku fotosyntezy[4].
U niektórych wrzosowatych stwierdzono odrębną mikoryzę – dotyczy to mącznicy Arctostaphylos, chruściny Arbutus i roślin z podrodziny Monotropoideae[4].
Komponent grzybowy
Znaczna część badań nad mykoryzą erikoidalną dotyczy wyizolowanego z niej grzyba identyfikowanego morfologicznie jako Pezoloma ericae z rzędu tocznikowców Helotiales (Ascomycota). Zastosowanie sekwencjonowania DNA wobec izolatów i klonów grzybów pozwoliło jednak ujawnić różne zbiorowiska grzybów w korzeniach roślin wrzosowatych. Stwierdzono m.in. Meliniomyces, Cairneyella variabilis i Oidiodendron maius. Wykorzystując metodę PCR stwierdzono także inne grzyby workowe obecne na korzeniach, ale ich status jest niejednoznaczny – część z nich może być endobiontami. Rozpoznano także strzępki grzybów podstawkowych z rodzaju Sebacina[5][6][7][8]. Rola Sebacina przy korzeniach wrzosowatych jest niejasna, wiadomo wszakże, że rodzaj ten tworzy mikoryzę z innymi roślinami, spoza rodziny wrzosowatych[4].
Przypisy
- ↑ Cairney, J. W. G. and A. A. Meharg. Ericoid mycorrhiza: a partnership that exploits harsh edaphic conditions. „European Journal of Soil Science”. 54, s. 735–740, 2003. DOI: 10.1046/j.1351-0754.2003.0555.x.
- ↑ Cullings, K. W. Single phylogenetic origin of ericoid mycorrhizae within the Ericaceae. „Canadian Journal of Botany”. 74, s. 1896–1909, 1996.
- ↑ Smith, S. E., D. J. Read: Mycorrhizal Symbiosis. Academic Press, 2008.
- 1 2 3 Read, D. J., J. R. Leake, J. Perez-Moreno. Mycorrhizal fungi as drivers of ecosystem processes in heathland and boreal forest biomes. „Canadian Journal of Botany”. 82, s. 1243–1263, 2004.
- ↑ Allen, T. R., T. Millar, S. M. Berch, M. L. Berbee. Culturing and direct DNA extraction find different fungi from the same ericoid mycorrhizal roots. „New Phytologist”. 160, s. 255–272, 2003.
- ↑ Selosse, M. A., S. Setaro, F. Glatard, F. Richard, C. Urcelay, M. Weiss. Sebacinales are common mycorrhizal associates of Ericaceae. „New Phytologist”. 174, s. 864–878, 2007.
- ↑ Kjoller, R., M. Olsrud, A. Michelsen. Co-existing ericaceous plant species in a subarctic mire community share fungal root endophytes. „Fungal Ecology”. 3, s. 205–214, 2010.
- ↑ Walker, J. F., L. Aldrich-Wolfe, A. Riffel, H. Barbare, N. B. Simpson, J. Trowbridge, A. Jumpponen. Diverse Helotiales associated with the roots of three species of Arctic Ericaceae provide no evidence for host specificity. „New Phytologist”. 191, s. 515–527, 2011.