Mata

Mata (2023)
Imię i nazwisko	Michał Matczak
Pseudonim	Mata, SKUTE BOBO, Młody Matczak, M.A.T.A, Polak GBP
Data i miejsce urodzenia	14 lipca 2000 Wrocław
Pochodzenie	polskie
Instrumenty	gitara
Gatunki	pop, trap, rap, hip-hop
Zawód	raper, piosenkarz, twórca tekstów, aktywista
Aktywność	od 2018
Wydawnictwo	SBM Label
Powiązania	Solar, Białas, White 2115, WoLa, Wyguś, szczepan33, Tadeo
Zespoły
Gombao33 SB Maffija Young Bobo
Strona internetowa

Mata, także Skute Bobo lub Młody Matczak, właśc. Michał Matczak (ur. 14 lipca 2000 we Wrocławiu) – polski raper, piosenkarz i twórca tekstów; autor albumów studyjnych 100 dni do matury (2020), Młody Matczak (2021) i Serce (2023) oraz trzech minialbumów. Współpracował z raperami takimi jak: Malik Montana, White 2115, Young Leosia, Żabson, Quebonafide, Popek, Taco Hemingway czy Białas. Założyciel grupy muzycznej Gombao33.

Życiorys

Jest synem profesora prawa Marcina Matczaka oraz Arletty Śliwińskiej-Matczak, współprowadzącej szkołę języka angielskiego^[1]. Posługuje się trzema językami obcymi: angielskim, hiszpańskim i włoskim^[2]. W gimnazjum wygrał olimpiadę z geografii, dzięki czemu mógł ubiegać się o miejsce w prestiżowych liceach^[3]. W 2019 zdał maturę międzynarodową w II Liceum Ogólnokształcącym z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stefana Batorego w Warszawie^[4]. Otrzymał wyróżnienie Warszawiaka Roku 2019 w plebiscycie Warszawiaki^[5]. Twórcą jego pseudonimu był ojciec, który wymyślił go podczas wspólnych wakacji w 2012. Wspierał syna przy wejściu na rynek muzyczny i doradzał przy tworzeniu pierwszego utworu „Klubowe”^[6][7]. W 2024 roku w programie TVN "Autentyczni" ujawnił, że jest osobą w spektrum autyzmu^[8][9][10].

Kariera muzyczna

Mata

Logotyp Maty
Serwis	YouTube
Gatunek	muzyka
Prowadzący	Michał Matczak
Lata aktywności	od 2018
Liczba wyświetleń	970 mln[11]
Liczba obserwujących	0,5 mln[12]
Język	polski
Strona internetowa

Mata podczas Spotkań KML w Warszawie, 2020

Mata podczas koncertu, Klub Studio Kraków, 2020

W październiku 2018 wydał album koncepcyjny pt. Fumar Mata^[13], który następnie w kwietniu 2019 wydał również w formie minialbumu^[14]. W tym samym miesiącu wydał singiel „Biblioteka Trap”. 11 grudnia 2019 za pośrednictwem wytwórni SBM Label został opublikowany w serwisie YouTube teledysk do jego singla „Patointeligencja”^[15]. Treść utworu była komentowana w ogólnopolskich mediach^[16], głównie ze względu na tekst piosenki, opisujący zachowania dzieci i młodzieży z dobrych domów^[17][18], m.in. zażywanie substancji psychoaktywnych, w tym twardych narkotyków i uzależnienia od nich; ustawiczne picie alkoholu w szkole, w tym w czasie lekcji; rekrutacje na najlepsze światowe uczelnie; samobójstwa czy nieplanowane nastoletnie ciąże. Utwór wywołał kontrowersje, spotykając się z krytyką m.in. dyrekcji liceum Batorego z uwagi na wykorzystanie wizerunku szkoły w teledysku do piosenki^[19]. Z kolei Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie w wydanym oświadczeniu zwróciło uwagę na pozytywny aspekt podjęcia dyskusji wokół ważnego problemu w reakcji na twórczość jednego z absolwentów liceum^[20][21]. Mata został doceniony poprzez umieszczenie jego twórczości w playliście oraz na okładce Tidal Rising Global^[22]. Utwór został wykorzystany przez dziennikarzy Telewizji Polskiej do krytyki polskich sędziów (także ojca rapera, wspierającego stronę sędziowską^[23]) w reportażu Bunt „sędziowskiej kasty”, którego autorem był Konrad Wąż, wyemitowanym 15 grudnia 2019 w głównym wydaniu Wiadomości (TVP1)^[24][25][26].

18 stycznia 2020 wydał debiutancki album studyjny pt. 100 dni do matury^[27], który uzyskał status diamentowej płyty^[28]. Album został oceniony przez krytyków muzycznych jako „przyzwoity [krążek], z naprawdę dobrymi momentami”^[29], „udany debiut”^[30]; „wnosi niezwykłą świeżość”^[31], choć spotkał się też z mniej entuzjastycznymi recenzjami^[32], niektórzy krytycy stwierdzili, że płyta jest nierówna pod względem prezentowanej jakości^[33][34]. Recenzenci zwrócili uwagę na obecną w tekstach autoironię Maty^[33], jego „językową sprawność”^[33], „dojrzałość w myśleniu o języku”^[34], „uczniowską perspektywę”^[32], „umiejętność obserwacji i naiwną wrażliwość na otaczający świat”^[34] oraz „niezłą technikę i szerokie zainteresowania”^[32]. Wskazywali na zauważalne na płycie wpływy Taco Hemingwaya^[29][30][33]. We wrześniu 2020 otrzymał cztery statuetki w konkursie branży hip-hopowej „Popkillery” (kategorie – odkrycie roku oraz singiel roku)^[35].

30 marca 2021 wydał singiel „Patoreakcja”^[36], w którym przedstawił swoje odczucia związane z chaosem, jaki powstał po sukcesie „Patointeligencji”, m.in. w wulgarny sposób odpowiedział na wypowiedzi m.in. Jacka Kurskiego, Krystyny Pawłowicz czy Jarosława Jakimowicza odnośnie niego oraz ojca. W utworze pochylił się także nad własną twórczością, zarówno mówiąc o przeszłości, jak i przyszłości^[37]. W czerwcu 2021 uruchomił preorder albumu pt. Młody Matczak. Już w sześć godzin od uruchomienia przedsprzedaży wydawnictwo zostało zakupione w 15 tys. egz., uzyskując status złotej płyty^[38]. 16 sierpnia 2021 wytwórnia SBM poinformowała, że album pokrył się platyną^[39]. Kolejnym singlem zapowiadającym album był utwór „Kiss cam (podryw roku)”^[40], który z Matą współtworzyli Szymon Frąckowiak, Mikołaj Vargas oraz Jakub Laszuk^[41][42]. Piosenkę napisał dla swojej partnerki życiowej, o czym poinformował podczas Fryderyków 2021^[43]. Utwór okazał się przebojem numer jeden w Polsce w serwisach Spotify, Apple Music oraz iTunes. Do utworu powstał teledysk, w którym główne role zagrali: Mata, Young Leosia i Michał Milowicz^[44]. 7 lipca 2021 singiel trafił na listę Global 200 Excl. US (czyli utworów spoza USA) magazynu „Billboard”^[45][46]. Piosenka Maty była pierwszym polskojęzycznym utworem, który znalazł się na tej liście^[47]. 5 sierpnia 2021 podczas gali Fryderyków poinformował, że utwór uzyskał status diamentowej płyty^[43]. 21 sierpnia 2021 wydał pod pseudonimem Skute Bobo singiel o tym samym tytule^[48][49]. 6 września 2021 jako pierwszy żyjący polski artysta przebił barierę 2 mln słuchaczy w serwisie Spotify^[50].

1 października 2021 wydał album pt. Młody Matczak^[51]. W tym samym miesiącu sieć restauracji McDonald’s ogłosiła ofertę o nazwie „zestaw Maty”, która była dostępna od 18 października 2021^[52] do 21 listopada 2021. Kampania wzbudziła kontrowersje wśród fanów rapera^[53] oraz zwolenników zdrowego odżywiania. Eksperci z branży reklamowej podkreślali jednak marketingowe walory akcji i oceniali ją w większości pozytywnie^[54].

27 stycznia 2022 został zatrzymany przez policję za posiadanie 1,5 grama marihuany^[55][56]. Odniósł się do tego zdarzenia podczas gali Bestsellery Empiku 2021, zapowiadając, że będzie wspierał starania o depenalizację marihuany w Polsce^[57][58]. W tym celu 20 kwietnia 2022 założył Fundację 420^[59]. 31 maja 2022 prokuratura złożyła akt oskarżenia w związku z posiadaniem narkotyków^[60]. 23 maja 2022 zagrał koncert na warszawskich schodkach nad Wisłą^[61]. Na koncercie obiecał, że zagra następnego dnia drugi, na co jednak nie zezwoliła policja ze względu na wymogi przepisów o organizacji imprez masowych^[62][63]. 13 lipca 2022 opublikował oświadczenie, w którym zadeklarował, że chce się ubiegać o fotel prezydenta Polski w wyborach przypadających, na rok 2040 (to pierwszy możliwy termin na kandydowanie z racji wieku Matczaka)^[64]. Zapowiedział też trasę koncertową Mata Tour. 14 lipca 2022 we Wrocławiu odbył się koncert rozpoczynający trasę. Ostatni koncert z trasy odbył się 7 października 2022 w Poznaniu^[65]. Na początku 2023 jako dopełnienie trasy raper zagrał jeszcze w Szczecinie i Gliwicach^[66]. Niespodziewanie 18 listopada 2022 wydał singiel „</3+:(”^[67].

Rok 2023 otworzył singiel „MŁODY PADEREWSKI” ^[68]zapowiadający album #MATA2040 a następnie w serwisach streamingowych pojawił się singiel „2 IZOTEKI”. 1 kwietnia 2023 wraz z grupą Gombao33 i gośćmi wydał album „CBW Mixtape”, na którym pojawili się tacy raperzy, jak White Widow, Słodziak, czy Tyron37^[69]. 20 kwietnia tego samego roku w serwisach streamingowe został opublikowany wywiad z Matą, w którym przyznał się do nadużywania marihuany^[70], który nazwał „Mixtape 420”^[71].

Podczas swojego koncertu otwierającego czterodniowy SBM FFestival w sierpniu 2023 roku Mata ogłosił, że opuszcza szeregi SBM Label^[72], a album „Serce” : to ostatni jego krążek, który ukaże się nakładem wytwórni. Album ukazał się 8 września 2023 i promowały go takie single jak „Kryształowa kula”, „PŁYTA NIE SIADA” czy „JESTEŚ POJ384NA”.

13 października 2023 Matczak zaprezentował swoje pierwsze samodzielne wydawnictwo, czyli singiel „GiEwOnT”^[73], który serwuje potężną dawkę zabójczo celnej rapowej publicystyki. Na ostatniej prostej 2023, bo dokładnie 29 grudnia Mata podzielił się ze słuchaczami EP „2038: WARSZAWA” gdzie nie tylko znów dosadnie dokumentuje polską rzeczywistość, ale też rysuje nostalgiczny autoportret młodego człowieka w wielkim mieście.

Dyskografia

Nagrody i nominacje

Trasy koncertowe

• 100 DNI DO MATURY (2020)
• MATA TOUR (2022-2023)

Przypisy