Młodość i I wojna światowa

Urodził się w chłopskiej rodzinie we wsi Hroznatin jako syn Jana (1862–1896)^[3] i Františky (ur. 1868)^[4]. W 1915 ukończył studia w Wyższej Szkole Rolniczej. W czerwcu 1915 został powołany do służby w Armii Austro-Węgierskiej. Wysłano go na front wschodni. 18 września tego samego roku w okolicach Tarnopola dostał się do niewoli rosyjskiej^[5]. Przebywał w obozie jenieckim w Darnicy, niedaleko Kijowa^[5].

5 sierpnia 1916 zgłosił się do służby w Korpusie Czechosłowackim, walczącym u boku wojsk rosyjskich przeciwko siłom państw centralnych. W szeregach tej formacji wziął udział także w rosyjskiej wojnie domowej po stronie Białych. Walczył w bitwach pod Zborowem i Bachmaczem oraz w starciach o obronę Kolei Transsyberyjskiej przed Armią Czerwoną. 6 lutego 1919 mianowany kapitanem. W 1920 w tej randze przybył do Czechosłowacji^[5].

Dwudziestolecie międzywojenne

Po powrocie do kraju został zdemobilizowany i zajął się prowadzeniem rodzinnego gospodarstwa rolnego. W 1921 rozpoczął służbę w Wojsku Czechosłowackim. Został przydzielony do 36. pułku w stopniu kapitana. W 1923 zawarł związek małżeński, z którego miał syna i córkę. Jego syn Miroslav (ur. 1924) został w 1942 zamordowany przez Niemców^[6][7].

Podczas swojej służby ukończył szereg kursów podnoszących kwalifikacje. Zdał egzamin z języka i literatury węgierskiej na Uniwersytecie Komeńskiego w Bratysławie. W latach 1931–1934 był wykładowcą w Akademii Wojskowej w Hranicach. W 1934 został awansowany do stopnia podpułkownika i otrzymał przeniesienie do 3. pułku w Kromieryżu. Był dowódcą batalionu i szkolił oficerów rezerwy^[5].

Po rozpoczęciu okupacji Czech przez Niemców i powołaniu marionetkowego Protektoratu Czech i Moraw na krótko zaangażował się w działalność konspiracyjnej organizacji Obrona Narodu. Jako zagrożony aresztowaniem Gestapo w czerwcu 1939 nielegalnie przedostał się do Polski. Został mianowany zastępcą dowódcy Legionu Czechów i Słowaków, utworzonego z żołnierzy czeskich i słowackich, walczącego przeciw Niemcom podczas kampanii wrześniowej.

II wojna światowa

Po klęsce wrześniowej znalazł się w Związku Radzieckim, gdzie został internowany^[8]. Od 1942 był organizatorem i dowódcą jednostek czechosłowackich formowanych w ZSRR, walczących na froncie wschodnim u boku Armii Czerwonej przeciwko Niemcom. Został dowódcą, kolejno: 1 Czechosłowackiego samodzielnego batalionu polowego, 1 Czechosłowackiej Samodzielnej Brygady oraz od września 1944 I Czechosłowackiego Korpusu Armijnego. W grudniu 1943 Svoboda został awansowany przez emigracyjnego prezydenta Czechosłowacji Edvarda Beneša do stopnia generała brygady.

Jesienią 1944 dowodził oddziałami czechosłowackimi podczas ofensywy dukielskiej. Następnie walczył na Słowacji i na Morawach.

Okres powojenny

W maju 1945 otrzymał awans na generała dywizji, a w sierpniu generała armii. Od 4 kwietnia 1945 był ministrem obrony narodowej Czechosłowacji^[9].

Od października 1948 był członkiem Komunistycznej Partii Czechosłowacji, w latach 1948–1949 i od 1968 do 1976 członek Komitetu Centralnego tej partii. W latach 1950–1951 pełnił funkcję przewodniczącego Państwowej Komisji Kultury Fizycznej i Sportu oraz wicepremier.

8 września 1951 został pod fałszywymi zarzutami usunięty ze wszystkich stanowisk i zwolniony z wojska^[10]. Pracował w spółdzielni rolniczej. W listopadzie 1952 został na krótko aresztowany pod zarzutem przygotowywania zamachu stanu^[10][11]. W 1954, głównie z inicjatywy Nikity Chruszczowa, został zrehabilitowany^[11]. Powrócił do służby wojskowej i otrzymał stanowisko rektora Akademii Wojskowej im. Klementa Gottwalda, które sprawował w latach 1954–1958^[11]. Następnie przebywał na emeryturze. Od 1948 do 1968 zasiadał w czechosłowackim parlamencie. Był wiceprzewodniczącym Związku Bojowników Antyfaszystowskich i Związku Przyjaźni Czechosłowacko-Radzieckiej. Pracował nad wspomnieniami w Wojskowym Instytucie Historycznym. Tam właśnie wydał swoje wspomnienia pt. Z Buzułuku do Pragi (w Polsce książka ukazała się nakładem Wydawnictwa MON)^[12]. Poświęcił się też interwencjom na rzecz rehabilitacji niesprawiedliwie prześladowanych żołnierzy.

30 marca 1968 objął urząd prezydenta Czechosłowacji w miejsce skompromitowanego Antonína Novotnego. Stało się to na wniosek I sekretarza KPCz Alexandra Dubčeka. Jako prezydent nie miał wielkiego wpływu na politykę, jednak popierał program reform liberalizujących ustrój kraju, opowiadał się też za rehabilitacją osób niesłusznie skazanych w latach 50., zwłaszcza bojowników ruchu oporu podczas okupacji niemieckiej.

22 marca 1973 ponownie został wybrany na urząd prezydenta. Nasilały się jednak problemy zdrowotne generała. W maju 1975 został usunięty ze stanowiska dzięki noweli konstytucyjnej, pozwalającej obrać nowego prezydenta w przypadku niemożności wypełniania funkcji przez dotychczasowego. Zastąpił go wtedy Gustáv Husák.