Lucerna pośrednia
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

bobowate właściwe

Rodzaj

lucerna

Gatunek

lucerna pośrednia

Nazwa systematyczna
Medicago × varia Martyn
Fl. Rust. 3:, pl. 87 1793[3]
Synonimy
  • Medicago varia f. schischkinii (Sumnevicz, in Animadvers.) D.F. Cui[3]

Lucerna pośrednia, lucerna piaskowa (Medicago × varia Martyn) – gatunek byliny z rodziny bobowatych. Jest to mieszaniec lucerny siewnej (Medicago sativa) i lucerny sierpowatej (Medicago falcata)[4]. Roślina o cechach pośrednich między obydwoma gatunkami, od których pochodzi, bardzo zmienna morfologicznie[5].

Rozmieszczenie geograficzne

Pochodzi prawdopodobnie z Kazachstanu i wschodniej Europy, rozprzestrzeniony jest w wielu innych regionach. Rośnie dziko, jest także uprawiany[6]. W Europie po raz pierwszy stwierdzono jego występowanie w XIX wieku, na ziemiach polskich od 1837 r. we Wrocławiu. Po 1950 roku w Polsce znacznie się roprzestrzenił. Jest trwale zadomowionym kenofitem, we florze Polski ma status epekofita[5].

Morfologia

Zazwyczaj cechuje się silniejszym wzrostem, niż gatunki, od których pochodzi[5].

Łodyga
Wzniesiona lub podnosząca się, rozgałęziona, o długości do 1 m, naga, lub z rzadka owłosiona[5].
Liście
3-listkowe, ogonkowe, o odwrotnie jajowatych listkach. Przylistki jajowatolancetowate o ząbkowanych brzegach. Przysadki o długości do 3 mm[5].
Kwiaty
Motylkowe o długości 7-11 m i różnych barwach – żółtawozielone, czerwonofioletowe, fioletowe, rzadziej białe. Zebrane są w główkowaty lub jajowaty kwiatostan o długości do 4 cm. Słupek jeden, osadzony na krótkim trzonku[5].
Owoce
Wielonasienny, łukowato lub sierpowato wygięty strąk. Nasiona jajowate, gładkie, o długości do 2 mm żółte do żółtobrunatnych[5].

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit[4]. Kwitnie od maja do jesieni. Występuje na siedliskach ruderalnych i segetalnych; na przydrożach, nieużytkach, poboczach ulic, na pasach zieleni przy autostradach, na skarpach, terenach kolejowych, trawnikach, oraz w uprawach jako chwast[5].

Korelacje międzygatunkowe
Pasożytują na niej niektóre grzyby mikroskopijne: Erysiphe pisi powodujący mączniaka prawdziwego grochu, Leveillula papilionacearum i Uromyces striatus. Na liściach żerują mszyce Holotrichapion pisi i Protapion filirostre, owady minujące Agromyza frontella, Agromyza nana i Liriomyza congesta, na łodydze chrząszcz Hypera nigrirostris[7].

Zastosowanie

  • Roślina uprawna – cenna roślina pastewna, wieloletnia i wielokośna, mniej wymagająca, bardziej plenna i trwalsza niż inne gatunki lucerny. Jest podstawową rośliną motylkową uprawianą w rejonach bardziej suchych, gdzie zawodzi uprawa koniczyny czerwonej. Dzięki głębokiemu systemowi korzeniowemu może czerpać wodę i sole mineralne z głębszych warstw gleby[8]. Znajduje się w rejestrze roślin rolniczych Unii Europejskiej.
  • Młode liście różnych gatunków lucern są jadalne, zarówno po ugotowaniu, jak i na surowo. Zawierają dużo witaminy K. Indianie zjadali ich liście, a także nasiona, które prażyli na ogniu lub rozcierali na mąkę. Lucernę można jednak spożywać tylko w niewielkiej ilości, zawiera bowiem substancje utrudniające trawienie białek. Zawiera także saponiny powodujące rozpad czerwonych ciałek krwi (usuwa je gotowanie)[9].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
  3. 1 2 The Plant List. [dostęp 2018-03-15].
  4. 1 2 Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 Barbara Sudnik-Wójcikowska: Rośliny synantropijne. Warszawa: Multico, 2011. ISBN 978-83-7073-514-2. OCLC 948856513.
  6. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-25].
  7. ↑ Plant parasites of Europe. [dostęp 2018-03-21]. (ang.).
  8. ↑ Oficjalna strona PODR w Szepietowie. [dostęp 2010-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-13)].
  9. ↑ Łukasz Łuczaj: Dzikie rośliny jadalne Polski. Przewodnik survivalowy. Chemigrafia, 2004. ISBN 83-904633-5-0.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.