Loliginidae[1] | |
Lesueur, 1821 | |
Kalmar pospolity (Loligo vulgaris) | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Podrząd | |
Rodzina |
kalmarowate |
Kalmarowate (Loliginidae) – rodzina kałamarnic obejmująca głowonogi o niezbyt dużych rozmiarach, ale o istotnym znaczeniu ekologicznym i gospodarczym. Są poławiane w dużych ilościach i na całym świecie wysoko cenione ze względu na smaczne mięso. Wykorzystuje się je w badaniach biomedycznych.
Budowa
Charakteryzują się krępym tułowiem, dużą głową i wyłupiastymi okrągłymi oczami. W przedniej części płaszcza mają charakterystyczny występ grzbietowy, a zatrzask zamykający lejek ma prostą budowę, co różni je od strzalikowatych[2]. Kalmarowate mają zróżnicowane kształty ciała: od krępych i krótkich po wydłużone i wąskie. Długość płaszcza waha się od 3 do 100 cm[3]. Płetwy są zawsze połączone w tylnej części ciała. Soczewki oczu są okryte rogówką. Szeroki, prawie przezroczysty[2] gladius przechodzi przez całą długość płaszcza[3].
Ekologia
Większość gatunków występuje w przydennych lub pelagialnych wodach szelfowych, dlatego zaliczane są do grupy tzw. kalmarów nerytycznych[4]. Pływają przede wszystkim w strefie tropikalnej. W strefach umiarkowanych są rzadziej spotykane. Niektóre gatunki odbywają wędrówki sezonowe. Pływają szybko i sprawnie, często całymi ławicami. Ich podstawowym pokarmem są ryby doganiane i chwytane w toni wodnej[5].
Klasyfikacja
Klasyfikacja biologiczna tej rodziny jest problematyczna. Badacze podkreślają dwie grupy trudności z tym związanych. Pierwsza, na poziomie gatunku, to problemy związane z obecnością gatunków kryptycznych oraz możliwości hybrydyzacji pomiędzy takimi – blisko ze sobą spokrewnionymi – gatunkami. Druga grupa problematycznych zagadnień to znalezienie cech homologicznych na podstawie morfologii i ustalenie systematyki powyżej poziomu gatunku. Wśród gatunków kryptycznych znane są też gatunki sympatryczne[6].
Do kalmarowatych zaliczono około 50 współcześnie występujących gatunków, grupowanych w rodzajach[6][7]:
- Aestuariolus
- Afrololigo
- Alloteuthis
- Doryteuthis
- Heterololigo
- Loligo
- Loliolus
- Lolliguncula
- Pickfordiateuthis
- Sepioteuthis
- Uroteuthis
Rodzajem typowym rodziny jest Loligo.
Przypisy
- ↑ Loliginidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 Ludwik Żmudziński: Żywe skarby mórz. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1980, s. 74. ISBN 83-02-01238-6.
- 1 2 Vecchione, Michael & Richard E. Young: Loliginidae Lesueur, 1821. The Tree of Life Web Project, 2010. [dostęp 2011-12-04]. (ang.).
- ↑ Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-16108-8.
- ↑ Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0428-6.
- 1 2 Vecchione et al. Systematics of Indo-West Pacific loliginids. „Phuket Marine Biological Center Research Bulletin”. 66, s. 23–26, 2005. (ang.).
- ↑ P. Bouchet: Loliginidae. World Register of Marine Species, 2011. [dostęp 2011-12-03]. (ang.).