Lobelia jeziorna
Ilustracja
Lobelia jeziorna
Systematyka[1]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Klad

rośliny naczyniowe

Klad

Euphyllophyta

Klad

rośliny nasienne

Klasa

okrytonasienne

Klad

astrowe

Rząd

astrowce

Rodzina

dzwonkowate

Rodzaj

lobelia

Gatunek

lobelia jeziorna

Nazwa systematyczna
Lobelia dortmanna L.
Sp. pl. 2:929. 1753
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Lobelia jeziorna (Lobelia dortmanna), zwana też stroiczką wodną lub jeziorną – gatunek roślin z rodziny dzwonkowatych.

Rozmieszczenie geograficzne

Roślina jest reliktem borealno-atlantyckim. Zasięg obejmuje obszary Ameryki Północnej, w Europie występuje głównie w południowej części Półwyspu Skandynawskiego, znacznie rzadziej w Wielkiej Brytanii, we Francji, Belgii, Niemczech. W Polsce występuje wyłącznie na Pomorzu Środkowym i Zachodnim, w okolicach największej koncentracji jezior lobeliowych. Przez Polskę przebiega południowa granica zasięgu gatunku w Europie.

Morfologia

Kwiat i pąk
Liście
Pokrój
Bylina wodna, zimozielona, kłączowa i mikoryzowa. Rośnie przy brzegu, na głębokości 10-30 cm. Na głębszych stanowiskach nie zakwita.
Pęd
Prosta, wzniesiona o wysokości od 20 do 70 cm. Z kwiatami wyrasta ponad poziom wody. U nasady z podwodną rozetą liści.
Liście
Równowąskie zebrane w rozetę, osiągają długość do kilku cm i szerokość do 5 mm, grubawe, na szczycie tępo zaokrąglone, odgięte w tył, z dwoma kanałami powietrznymi w środku. Liście zanurzonej części łodygi nieliczne, drobne, łuskowate.
Kwiaty
Obupłciowe, białe lub bladoniebieskie, dzwoneczkowate, zwisające, zebrane w luźny kwiatostan groniasty, osadzone pojedynczo w kątach łuskowatych przysadek, na szypułkach do długości 2 cm. Korona zróżnicowana ma szypułkę do 8 mm i 5 nierównych łatek. Działki kielicha drobne, trójkątne, wzniesione, o długości do 2 mm. Pręciki zrośnięte w rurkę. Słupek o dwułatkowym znamieniu. Kwiaty nadwodne są otwarte, zapylane przez owady. Kwiaty podwodne klejstogamiczne, zamknięte podczas kwitnienia i wówczas następuje samozapylenie. Rozmnóżki rozwijają się jesienią. Kwitnie od lipca do sierpnia.
Owoc
Torebka o długości ok. 2 cm, pękająca do góry dwiema klapami.
Korzenie
Wyrastające z kłącza.

Biologia i ekologia

Łan lobelii jeziornej w wodach Jeziora Wielkie Gacno (Park Narodowy Bory Tucholskie)

Roślina semelparyczna, światłolubna, rosnąca w wodzie. Występuje w strefie przybrzeżnej jezior oligotroficznych ubogich w składniki odżywcze, o czystych, stojących wodach, z małą zawartością związków mineralnych oraz zawartością wapnia nie przekraczającą 20 mg/l). Występuje w jeziorach oligotroficznych razem z poryblinem jeziornym. Gatunek charakterystyczny związku Lobelion dortmannae i zespołu Lobelietum dortmannae[3].

Roślina trująca
Zawiera w swych tkankach alkaloid – lobelinę.

Zagrożenia i ochrona

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

Kategorie zagrożenia gatunku:

Zagrożenie dla rośliny stanowią zanieczyszczenia jezior i glony zarastające ich naturalne stanowiska w zbiornikach wodnych.

Przypisy

  1. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
  2. ↑ Lobelia dortmanna, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. ↑ Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
  4. ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  5. ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  6. ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.