Lewedia (Lebedia) – bizantyjska nazwa krainy między dolnym Dnieprem, a Donem (lub Dońcem, a Donem), w której zamieszkiwali Węgrzy od połowy VIII do połowy IX w. n.e. Była to kolejna tymczasowa kraina na drodze Węgrów zmierzających do basenu Karpat. Nazwa pochodzi od jednego z przywódców, którego nazywano Levedi. Podczas pobytu w tej krainie Węgrzy wchodzili w skład związku plemion koczowniczych, któremu przewodził kaganat Chazarów. W niej miał nastąpić również podział Węgrów na 7 plemion: Nyék, Megyer, Kürt-Gyarmat, Tarján, Jenö, Kér i Keszi.
Około 830-870 r. Węgrzy opuścili Lewedię i przenieśli się na zachód do tzw. Etelköz. Przyczyną była wojna domowa w państwie Chazarów, w której Węgrzy prawdopodobnie brali udział. W migracji towarzyszyły im 3 plemiona zbuntowanych chazarskich Kabarów (Chabarowie, Kawarowie, Kowarzy).
Bibliografia
- Anonimowego notariusza króla Béli Gesta Hungarorum, przeł. Aleksandra Kulbicka, Krzysztof Pawłowski, Grażyna Wodzinowska-Taklińska, wstęp i przypisy Ryszard Grzesik, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego "Societas Vistulana", Kraków 2006.
- Powieść minionych lat, przeł. i oprac. Franciszek Sielicki, Ossolineum 1999.
- György Györffy, Święty Stefan I. Król Węgier i jego dzieło, przeł. Tomasz Kapturkiewicz, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2003.
- Wojciech Szymański, Elżbieta Dąbrowa, Awarzy, Węgrzy, z serii: "Kultura Europy wczesnośredniowiecznej" z. 5, Ossolineum 1979.