Latacz
Литячі
Ilustracja
Ruiny kaplicy w Lataczu (2016)
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 tarnopolski

Rejon

czortkowski

Populacja 
• liczba ludności


830

Nr kierunkowy

+380 3554

Kod pocztowy

48621

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Latacz”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Latacz”
Ziemia48°49′45″N 25°29′07″E/48,829167 25,485278

Latacz (ukr. Литячі) – wieś na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie czortkowskim, nad Dniestrem.

Historia

Letescze na mapie z 1650

W 1424 wielki książę litewski Witold Kiejstutowicz nadał Latacz szlachcicowi Teodorykowi z Buczacza i Jazłowca.[1]

W połowie XVIII w. właścicielem wsi był Rudolf Oettykier. W 1750 roku w pobliskich Zaleszczykach wybudował on fabrykę sukna a jako robotników sprowadził z Saksonii i Prus Niemców wyznania luterańskiego, tymczasowo osadzając ich również w Lataczu[2].

W 1764 w Lataczu urodził się gen. Józef Toliński.

Do wybuchu II wojny światowej dziedzicem wsi był urodzony w 1889 hr. Michał Krasnopolski herbu Topór.

Podczas pierwszej okupacji sowieckiej władze zesłały do łagrów 8 Polaków i 5 Ukraińców z Latacza[3].

14 grudnia 1943 roku, podczas okupacji niemieckiej, ukraińscy nacjonaliści zabili 9 Polaków, w tym 6-osobową rodzinę Karpiaków[3][4].

Zgodnie ze sprawozdaniem Komitetu Ziem Wschodnich na przełomie lat 1943-1944 w odpowiedzi na działalność ukraińskich nacjonalistów władze niemieckie spacyfikowały ukraińską część Latacza. Sprawozdanie nie podaje szczegółów pacyfikacji[5].

W nocy z 15 na 16 stycznia 1945 roku, podczas drugiej okupacji sowieckiej, oddziały UPA zabiły w Lataczu od 74 do 90 Polaków a 60 raniły. Pozostali przy życiu ewakuowali się do Tłustego[3][6][7][8].

Zamek, dwór

  • czworoboczny Zamek w Lataczu obronny istniał w miejscowości do XVIII w. Posiadał cztery baszty na rogach. Do kamiennej baszty, zachowanej do 1939 roku, i przylegającego do niej skrzydła, Jan Sebastian Heydel dobudował parterowy dwór[9].

Przypisy

  1. ↑ Kazimierz hr. Stadnicki. Wspomnienie o Abdankach-Konopkach, Buczackich i Jazłowieckich. „Przewodnik naukowy i literacki”, s. 147—148. [dostęp 2017-09-13].
  2. ↑ Henryk Lepucki: Działalność kolonizacyjna Marii Teresy i Józefa II w Galicji 1772-1790 : z 9 tablicami i mapą. Lwów: Kasa im. J. Mianowskiego, 1938, s. 26.
  3. 1 2 3 Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 437-438, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
  4. ↑ Grzegorz Motyka, Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła”, Kraków 2011, ISBN 978-83-08-04576-3, s. 232
  5. ↑ Lucyna Kulińska, Dzieje Komitetu Ziem Wschodnich na tle losów ludności polskich Kresów w latach 1943-1947. Tom II. Kraków 2001, ISBN 83-85827-72-2, s.734
  6. ↑ Ryszard Kotarba, Zbrodnie nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej w województwie tarnopolskim w latach 1939-1945. Próba bilansu, [w:] Polska-Ukraina: trudne pytania, t.6, s.263
  7. ↑ Grzegorz Hryciuk, Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931-1948, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005, s. 312, ISBN 83-7441-121-X, OCLC 830722458.
  8. ↑ Lucyna Kulińska, Dzieje Komitetu Ziem Wschodnich na tle losów ludności polskich Kresów w latach 1943-1947. Tom I. Kraków 2002, ISBN 83-88527-32-0, s. 328
  9. ↑ Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 9: Województwo podolskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, s. 181-1, ISBN 83-04-04268-1, ISBN 83-04-03701-7 (całość).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.