Komparator – układ kombinacyjny służący do porównywania dwóch liczb binarnych (komparator cyfrowy) albo dwóch poziomów napięć (komparator analogowy).

Komparator analogowy

Symbol komparatora analogowego

Ten rodzaj komparatora porównuje napięcia (lub prądy) przyłożone do wejść, a na wyjściu podaje sygnał zależny od tego, który z sygnałów wejściowych jest większy. Komparator posiada dwa analogowe wejścia ${\displaystyle V_{+}}$ i ${\displaystyle V_{-}}$ oraz jedno binarne wyjście ${\displaystyle V_{\mathrm {o} }.}$ Sygnał wyjściowy idealnego komparatora wynosi:

${\displaystyle V_{\mathrm {o} }={\begin{cases}1,&{\mbox{gdy }}V_{+}>V_{-}\\0,&{\mbox{gdy }}V_{+}<V_{-}\end{cases}}}$

Przebiegi napięć w komparatorze analogowym

Komparatory wykonuje się w oparciu o wzmacniacze operacyjne. Przykładem komparatora analogowego jest układ scalony LM339.

Tabela prawdy

A,B - wejścia

V_0 - wyjście

Komparator cyfrowy

Komparator cyfrowy wykorzystujący multipleksery

W przypadku komparatorów cyfrowych jedynka na jednym z trzech wyjść komparatora informuje, w jakiej relacji względem siebie (mniejsze, równe lub większe) są liczby podawane na jego wejścia. Komparatory można łączyć kaskadowo, co umożliwia porównywanie liczb (w naturalnym kodzie dwójkowym lub w kodzie BCD) o dowolnej długości.

Najprostszym komparatorem cyfrowym jest bramka logiczna XNOR, ponieważ na jej wyjściu pojawia się 1 tylko wtedy, gdy stany logiczne na obu wejściach bitowych są równe.

Zobacz też

• sieć sortująca