Kapitał zakładowy spółki akcyjnej – kapitał zakładowy w spółce akcyjnej, w obowiązującym do 2000 roku kodeksie handlowym nazywany kapitałem akcyjnym. Termin ten odnoszony jest również do kapitału zakładowego spółek komandytowo-akcyjnych. Stanowi podstawę majątkową działalności spółki i odpowiedzialności wobec wierzycieli. W statucie spółki wymienia się go jako kwotę pieniężną wpłacaną przez jej akcjonariuszy. Musi być pokryty poprzez wniesienie wkładów w postaci gotówkowej, wkładami niepieniężnymi albo w jeden i drugi sposób łącznie. Kapitał zakładowy dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej. Wysokość kapitału zakładowego musi być kwotowo wskazana w statucie spółki.
Kapitał zakładowy spółki akcyjnej musi wynosić minimum 100 tysięcy złotych. Przepisy szczególne mogą ten wymóg zaostrzać. Przykładowo, od 7 października 2016 spółka akcyjna prowadząca giełdę zobowiązana jest posiadać kapitał zakładowy na poziomie minimum 10 mln złotych. Kapitał zakładowy jest niepodzielny. Spółka musi utrzymywać go w całości i nie może rozdzielać pomiędzy akcjonariuszy. Kapitał akcyjny nie powinien być wykorzystywany na zaspokojenie roszczeń ubezpieczeniowych.
Zmiana kapitału zakładowego
Każdorazowa zmiana kapitału zakładowego wymaga skomplikowanej procedury. Ma to służyć realizacji zasady stałości kapitału zakładowego. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej może być podwyższony lub obniżony.
Podwyższenie kapitału zakładowego
Może zostać – według kodeksu spółek handlowych przeprowadzone na cztery sposoby:
- Podwyższenie ze środków własnych spółki – uchwałę w tej sprawie podejmuje walne zgromadzenie, przeznaczając na ten cel wolne środki zgromadzone na funduszach zapasowym i rezerwowych spółki. Nowe akcje przysługują akcjonariuszom wyłącznie proporcjonalnie do ich dotychczasowej partycypacji w kapitale zakładowym.
- Podwyższenie zwykłe – następuje w drodze zmiany statutu poprzez emisję nowych lub podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych akcji. Zmiana statutu wymaga większości 3/4 głosujących na walnym zgromadzeniu. Po uchwale następuje subskrypcja akcji.
- Podwyższenie docelowe – dokonywane jest przez zarząd spółki na mocy upoważnienia wyrażonego w statucie. Upoważnienie to może zezwalać na podwyższenie kapitału zakładowego w okresie nie dłuższym niż 3 lata. Podwyższenie to może być kilkukrotne, jednakże nie może przekroczyć 3/4 wartości kapitału z chwili powstania upoważnienia. Upoważnienie może też być przewidziane w uchwale walnego zgromadzenia zmieniającej statut większością 3/4 głosów w obecności akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego. W przypadku braku kworum druga uchwała wymaga reprezentacji 1/3 kapitału.
- Podwyższenie warunkowe – dokonuje go walne zgromadzenie z zastrzeżeniem, że osoby, które uzyskały prawo objęcia akcji, wykonają je zgodnie z warunkami przewidzianymi w uchwale. Wysokość kapitału podwyższonego nie może przekraczać dwukrotności kapitału z chwili podjęcia uchwały o podwyższeniu.
Każde podwyższenie kapitału zakładowego wymaga zgłoszenia tego do Krajowego Rejestru Sądowego.
Obniżenie kapitału zakładowego
Wymaga zmiany statutu powziętą przez walne zgromadzenie, większością co najmniej 3/4 głosów. Kapitał można obniżyć w drodze zmniejszenia wartości nominalnej akcji, połączenia akcji lub umorzenia akcji. Granicą do której można obniżyć kapitał jest kwota 100 tys. zł.