Julius Pollux, Iulios Polydeukes, gr. Ἰούλιος Πολυδεύκης (ur. ok. 135, zm. 193) – grecki retor, sofista i pisarz (leksykograf) pochodzący z egipskiego Naukratis.
Uczył się krytyki literackiej u swojego ojca, natomiast retorykę studiował u Hadriana z Tyru, prawdopodobnie w Efezie. Znał dobrze dialekt attycki. Był nauczycielem cesarza Kommodusa, który w uznaniu dla jego sztuki oratorskiej mianował go ok. 180 r. kierownikiem szkoły retorycznej w Atenach, gdzie przebywał do końca życia.
Spośród jego dzieł, których tytuły wymieniono w Księdze Suda, przetrwał jedynie Onomastikon (Ὀνομαστικόν). Jest to ujęty w dziesięciu księgach słownik (leksykon) zawierający słowa i terminy fachowe wraz z ich definicjami i cytatami. Choć zachowany w późniejszej przeróbce, uważany jest za cenne źródło wiadomości dotyczących greckiego teatru, malarstwa i muzyki, ateńskiej administracji (urzędów i sądów) itp. Przytoczone w nim informacje pochodzą z pism Eratostenesa, Pamfilosa, Arystofanesa z Bizancjum i innych.
Prawdopodobnie był negatywnym bohaterem utworów Lukiana.
Bibliografia
- Krystyna Stebnicka , Iulios Polydeukos (Iulius Pollux), [w:] Paweł Janiszewski, Krystyna Stebnicka, Elżbieta Szabat (red.), Sofiści i retorzy greccy w cesarstwie rzymskim (I-VII wiek). Słownik biograficzny, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2011, s. 374–375, ISBN 978-83-235-0687-4 .
- Polluks Julius, [w:] Ryszard Kulesza (red.), Słownik kultury antycznej, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 402, ISBN 978-83-235-0942-4 .
- Wiesław Tyszkowski , Pollux Iulius, [w:] Anna Świderkówna (red.), Słownik pisarzy antycznych, wyd. 3, Warszawa: Wiedza Powszechna, 2001, s. 411, ISBN 83-214-1199-1 .
- ISNI: 0000000108638621
- VIAF: 160696391, 2991030, 9546159477816927990009
- LCCN: nr93031387
- GND: 100321739
- BnF: 123395124
- SUDOC: 032348223
- SBN: SBLV126962
- NKC: skuk0001124
- BNE: XX1073767
- NTA: 069951373
- BIBSYS: 95004196
- CiNii: DA11702542
- Open Library: OL5025581A
- PLWABN: 9810603200305606
- NUKAT: n2008120548
- J9U: 987007266503705171
- PTBNP: 800466, 859256
- CANTIC: a20243844
- NSK: 000384183
- ΕΒΕ: 160504
- WorldCat: lccn-nr93031387