Iosif Hurko
Иосиф Владимирович Гурко
Ilustracja
1878
generał-feldmarszałek generał-feldmarszałek
Data i miejsce urodzenia

28 lipca 1828
Nowogród Wielki, gubernia nowogrodzka, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

28 stycznia 1901
Sacharowo, gubernia twerska, Imperium Rosyjskie

Przebieg służby
Lata służby

1846–1894

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego

Jednostki

Lejb-Gwardyjski Pułk Huzarów Jego Wysokości, 29 Czernichowski Pułk Piechoty, 4 Mariupolski Pułk Huzarów, Lejb-Gwardyjski Pułk Grenadierów Konnych

Główne wojny i bitwy

Wojna krymska, Wojna rosyjsko-turecka (1877–1878)

Odznaczenia
Order św. Andrzeja (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Aleksandra Newskiego (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Orła Białego (Imperium Rosyjskie) Order św. Jerzego II klasy (Imperium Rosyjskie) Order św. Jerzego III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława I klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Broń Złota „Za Waleczność” I Klasa Orderu Orła Czerwonego (Prusy) II Klasa Orderu Orła Czerwonego (Prusy) Order „Pour le Mérite” Order Ernestyński (Saksonia) Krzyż Zasługi Wojskowej (Meklemburgia-Schwerin) Krzyż Zasługi Wojskowej (Meklemburgia-Schwerin) Krzyż Wielki Orderu Leopolda (Austria) Komandor Orderu Leopolda (Austria) Krzyż Wielki Orderu Danebroga (Dania) Order Krzyża Takowy I klasy (Serbia) Krzyż Wielki Orderu Daniły I (Czarnogóra) Order Świętego Aleksandra (Bułgaria) Krzyż Przejścia Dunaju (Rumunia)
Iosif Hurko
Data i miejsce urodzenia

16 lipca 1828
Nowogród Wielki

Data śmierci

15 stycznia 1901

Generał-gubernator warszawski
Okres

od 7 czerwca 1883
do 6 grudnia 1894

Poprzednik

Piotr Albiedyński

Następca

Paweł Szuwałow

Iosif Władimirowicz Hurko (Gurko) (ros. Иосиф Владимирович Гурко, ur. 16 lipca?/28 lipca 1828 w Nowogrodzie Wielkim (według innych źródeł we wsi Burnejko w guberni mohylewskiej), zm. 15 stycznia?/28 stycznia 1901 we wsi Sacharowo w guberni twerskiej) – feldmarszałek rosyjski, w latach 1883–1894 generał-gubernator warszawski.

Kariera

Pochodził z białoruskiego rodu szlacheckiego herbu własnego[1]. Syn generała Władimira Iosifowicza Hurki (1795-1852) i Tatiany Aleksandrowny baronówny Korff, wnuk polskiego szlachcica Józefa Hurki-Romejki. Wychowanek Korpusu Paziów w 1846, służył w Lejb-Gwardyjskim Pułku Huzarów Jego Wysokości. Uczestnik wojny krymskiej (1853–1856). Potem dowódca w 2. Dywizji Kawalerii Gwardii. W latach 1862–1866, będąc w świcie cara, wykonywał administracyjne zadania związane z reformami włościańskimi.

W wojnie rosyjsko-tureckiej (1877–1878), dowodząc od czerwca 1877 Oddziałem Przednim, wykonał w lipcu marsz – manewr za Bałkany (sztabem dowodził Aleksandr Puzyriewski[2]), za co został awansowany na generała-adiutanta, we wrześniu – październiku dowódca Zachodniego Oddziału Kawalerii pod Plewną, opanował Tymawę, zajął Szipkę oraz rozbił Turków pod Uflanami. Dowódca wojsk Gwardii, 28 października zajął Tylisz, czym zakończył okrążenie Plewny. Zwyciężył pod Jenizagrem. Opracował plan natarcia na Bałkany zimą 1877, w listopadzie nacierając opanował pozycje wyjściowe na przedgórzu Bałkanów. W grudniu, dowodząc 70-tysięcznym oddziałem, wkroczył na Bałkany, które były do tej pory uważane za niedostępne w okresie zimowym, i zajął Sofię, rozbijając 31 grudnia 1877 r. wojska tureckie pod Taszkisenem. Kontynuując natarcie, 15–17 stycznia 1878 r. rozbił Turków pod Fillipopolem i zajął Adrianopol.

W 1878 został mianowany generałem kawalerii. W 1879 został pomocnikiem wodza naczelnego Gwardii i Petersburskiego Okręgu Wojskowego. W latach 1879–1880 pełni obowiązki generał-gubernatora Petersburga, w latach 1882–1883 był generał-gubernatorem odeskim i dowódcą Odeskiego Okręgu Wojskowego.

W latach 1883–1894 był generał-gubernatorem warszawskim i dowódcą Warszawskiego Okręgu Wojskowego (od 1890 szefem sztabu okręgu był dawny podkomendny Hurki z czasów wojny tureckiej Aleksandr Puzyriewski). Kierował budową twierdz i dróg strategicznych. Zaciekły zwolennik rusyfikacji. Wyrugował język polski ze szkół i urzędów, zaostrzył cenzurę oraz prześladował tzw. opornych unitów (tych, którzy nie pogodzili się z narzuconą w 1875 r. konwersją wszystkich unitów w Królestwie Polskim na prawosławie). Od 1886 członek rosyjskiej Rady Państwa.

W grudniu 1894 złożył prośbę o dymisję; zwolniony ze służby przez Mikołaja II został – w uznaniu zasług wojskowych – awansowany do stopnia generała-feldmarszałka. Resztę życia spędził we własnym majątku ziemskim.

Życie rodzinne

Żonaty z Marią Andrejewną hrabianką Salias de Tournemir (1838–1906), córką pisarki Eugenii Tour. Dzieci: Władimir (1862–1927, działacz państwowy, współpracownik ministra spraw wewnętrznych), Wasilij (1864–1937, generał kawalerii, dowódca 6-go korpusu armijnego), Dmitrij (1872–1945, generał-major, dowódca 16. dywizji kawalerii), Nikołaj (1874 – po 1901), Aleksiej (1880 – ?).

Upamiętnienie

2 marca 2013 w Sofii został odsłonięty pomnik-popiersie Hurki, ufundowany przez władze Moskwy i wykonany przez rosyjskiego rzeźbiarza Grigorija Potockiego[3].

Przypisy

  1. Herby szlacheckie Herb Hurko. (pol.).
  2. Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона. T. XXVa. 1898, s. 770. (ros.).
  3. В Софии состоялось освящение памятника герою освободительной войны 1877-1878 гг. генералу И.В. Гурко.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.