Joanna Bruzdowicz-Tittel (Wikimania Gdańsk 2010) | |
Data i miejsce urodzenia |
17 maja 1943 |
---|---|
Pochodzenie |
polskie |
Data i miejsce śmierci |
3 listopada 2021 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód |
kompozytor, pianistka, krytyk muzyczny |
Odznaczenia | |
Joanna Maria Bruzdowicz-Tittel (ur. 17 maja 1943 w Warszawie[1], zm. 3 listopada 2021 w Taillet[2]) − polska kompozytorka, pianistka, krytyk muzyczny i publicystka.
Życiorys
Pochodziła z warszawskiej muzycznej rodziny, ojciec Konstanty był wiolonczelistą, matka Maria z domu Wilczek pianistką[3]. Zaczęła komponować w wieku sześciu lat. Studiowała kompozycję u prof. Kazimierza Sikorskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (dyplom 1966). Już w czasie studiów rozpoczęła działalność pianistyczną i koncertowała także w Belgii, Austrii i Czechosłowacji. Była współzałożycielką, a w latach 1964-1968 sekretarzem generalnym polskiej sekcji „Jeunesses Musicales”.
W 1968 otrzymała stypendium im. Maurice'a Ravela, przyznane przez rząd francuski i do 1970 studiowała w Paryżu kompozycję u Nadii Boulanger, Oliviera Messiaena oraz P. Schaeffera, ponadto muzykologię pod kierunkiem J. Chailleya na Sorbonie, zakończoną obroną doktoratu na podstawie pracy "Matematyka i logika w muzyce współczesnej"[4]. W 1969 była współorganizatorką Groupe International de Musique Electroacoustique de Paris (GIMEP).
Obok komponowania zajmowała się także krytyką i publicystyką muzyczną. Była autorką audycji w radiu francuskim, belgijskim i niemieckim, propagujących nową muzykę, występowała z odczytami, ponadto wraz z mężem, H.J. Tittelem pisała scenariusze filmowe dla telewizji francuskiej i niemieckiej. Prowadziła klasy mistrzowskie m.in. w Massachusetts Institute of Technology, na Yale University, Uniwersytecie Południowej Kalifornii, Uniwersytecie Kalifornijskim, Sorbonie i Uniwersytecie Montrealskim.
W 1983 założyła i była przewodnicząca Belgijskiego Towarzystwa im. Fryderyka Chopina i Karola Szymanowskiego oraz wiceprzewodniczącą International Federation of Chopin Societies. W 1996 roku stworzyła doroczny Międzynarodowy Festiwal Muzyki w Céret. Miała obywatelstwo polskie i francuskie.
Od 1975 mieszkała w Tervuren, a od 2002 w Céret.
W jej twórczości kompozytorskiej duże znaczenie ma muzyka sceniczna, zwłaszcza opery, m.in. Kolonia karna (1968), do tekstu Franza Kafki, napisana na zamówienie Opery Praskiej − choć do premiery nie doszło, kompozycja zdobyła na zachodzie uznanie będąc jej wrotami do sławy, a wersja francuska miała premierę w Tours w roku 1972; Trojanki (1972) do tekstu Eurypidesa); Bramy raju (1984) − światowa premiera w Teatrze Wielkim w Warszawie, poruszające tematy historyczne i współczesne.
Ważniejsze utwory: musicale Tides and Waves (1991), Maisonneuve i Przypływy i odpływy (1996), balet Le petit prince, Symfonia. Koncerty: m.in. dwa koncerty skrzypcowe, The Cry of the Phoenix na wiolonczelę i orkiestrę (1994), Stabat mater na chór a cappella (1993). Ponadto kwartety smyczkowe, wiele pieśni i kantat oraz bogaty dorobek muzyki radiowej i filmowej.
Odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2001)
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2013)
Przypisy
- ↑ Joanna Bruzdowicz-Tittel. Polskie Centrum Informacji Muzycznej. [dostęp 2021-11-05].
- ↑ opr. Mateusz Ciupka: Joanna Bruzdowicz (1943–2021). ruchmuzyczny.pl. [dostęp 2021-11-05].
- ↑ Zbigniew Judycki "Mazowszanie w świecie: projekt tematu badawczego" Niepodległość i Pamięć 22/3 (51)/2015, 361-396
- ↑ Joanna Bruzdowicz-Tittel nie żyje. Wybitna kompozytorka i pianistka miała 78 lat. muzyka.interia.pl. [dostęp 2021-11-10].
Bibliografia
- Maria Wilczek-Krupa: Bruzdowicz Joanna. W: Elżbieta Dziębowska: Encyklopedia muzyczna PWM. T. ab suplement. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1998, s. 81. ISBN 978-83-224-0492-8. OCLC 470131186. (pol.).
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 125. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. B. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).