Jiří Menzel

Jiří Menzel (2013)
Data i miejsce urodzenia	23 lutego 1938 Praga
Data i miejsce śmierci	5 września 2020 Praga
Zawód	reżyser, scenarzysta, aktor
Współmałżonek	Olga Menzelová (2004-2020; jego śmierć)
Lata aktywności	1960–2018

Jiří Menzel (ur. 23 lutego 1938 w Pradze, zm. 5 września 2020 tamże^[1][2]) – czeski reżyser, scenarzysta i aktor filmowy, laureat Oscara.

Życiorys

Zaczął kręcić filmy w połowie lat 60. XX wieku. Jego filmy często dotykając ważnych tematów, są jednocześnie poetyczne i dowcipne. Na początku kariery zdobył Oscara za film Pociągi pod specjalnym nadzorem (Ostře sledované vlaky, 1966) według minipowieści pod tym samym tytułem czeskiego pisarza Bohumila Hrabala. Jeden z czołowych twórców tzw. nowego kina czeskiego.

Przewodniczył jury konkursu głównego na 49. MFF w Wenecji (1992). Zasiadał w jury Złotej Kamery na 50. MFF w Cannes (1997). W 1996 otrzymał Czeskiego Lwa za długoletni wkład do tamtejszej kinematografii oraz został odznaczony Medalem Za Zasługi I stopnia.

Filmografia

Reżyser

• Umřel nám pan Foerster, 1963 – Zmarł nam pan Foerster
• Zločin v dívčí škole, 1965 – Zbrodnia w żeńskiej szkole
• Perličky na dně, 1965 – Perełki na dnie
• Smrt pana Baltazára, 1965 – Śmierć pana Baltazara
• Ostře sledované vlaky, 1966 – Pociągi pod specjalnym nadzorem, według Bohumila Hrabala
• Rozmarné léto, 1967 – Kapryśne lato, według Vladislava Vančury
• Zločin v šantánu, 1968 – Zbrodnia w nocnym klubie, według Josefa Škvoreckiego
• Skřivánci na niti, 1969 (premiera 1990) – Skowronki na uwięzi, według Bohumila Hrabala
• Kdo hledá zlaté dno, 1974 – Kto szuka złotego dna
• Na samotě u lesa, 1976 – Na skraju lasu, według Zdeňka Svěráka i Ladislava Smoljaka
• Báječní muži s klikou, 1978 – Cudowni mężczyźni z korbką
• Postřižiny, 1981 – Postrzyżyny, według Bohumila Hrabala
• Slavnosti sněženek, 1983 – Święto przebiśniegu, według Bohumila Hrabala
• Vesničko má, středisková, 1985 – Wsi moja sielska, anielska, według Zdeňka Svěráka, nominacja do Oscara
• Konec starých časů, 1989 – Koniec starych czasów, według Vladislava Vančury
• Audience, 1990 (TV) – Audiencja, według Václava Havla
• Žebrácká opera, 1991, według Václava Havla
• Život a neobyčejná dobrodružství vojína Ivana Čonkina, 1993, według Włodzimierza Wojnowicza
• Ten Minutes Older: The Cello (Dalších deset minut II), 2002 – 10 minut później: Wiolonczela
• One Moment, 2002 – Chwila
• Obsluhoval jsem anglického krále, 2006 – Obsługiwałem angielskiego króla, według Bohumila Hrabala
• Donšajni – 2013

Scenarzysta

• Umřel nám pan Foerster, 1963 – Zmarł nam pan Foerster
• Zločin v dívčí škole, 1965 – Zbrodnia w żeńskiej szkole
• Smrt pana Baltazára, 1965 – Śmierć pana Baltazara
• Ostře sledované vlaky, 1966 – Pociągi pod specjalnym nadzorem, według Bohumila Hrabala
• Rozmarné léto, 1967 – Kapryśne lato, według Vladislava Vančury
• Skřivánci na niti, 1969 (premiera 1990) – Skowronki na uwięzi, według Bohumila Hrabala
• Kdo hledá zlaté dno, 1974 – Kto szuka złotego dna
• Báječní muži s klikou, 1978 – Cudowni mężczyźni z korbką
• Postřižiny, 1981 – Postrzyżyny, według Bohumila Hrabala
• Slavnosti sněženek, 1983 – Święto przebiśniegu, według Bohumila Hrabala
• Konec starých časů, 1989 – Koniec starych czasów, według Vladislava Vančury
• Žebrácká opera, 1991, według Václava Havla
• One Moment, 2002 – Chwila
• Obsluhoval jsem anglického krále, 2006 – Obsługiwałem angielskiego króla, według Bohumila Hrabala

Aktor

• Smrt pana Baltazára, 1965 – Śmierć pana Baltazara
• Ostře sledované vlaky, 1966 – Pociągi pod specjalnym nadzorem
• Rozmarné léto, 1967 – Kapryśne lato
• Skřivánci na niti, 1969 (premiera 1990) – Skowronki na uwięzi
• Báječní muži s klikou, 1978 – Cudowni mężczyźni z korbką
• Srdečný pozdrav ze zeměkoule, 1983 – Serdeczne pozdrowienia z Ziemi
• Utekajme, už ide!, 1987 – Uciekajmy, nadchodzi!
• Das lange Gespräch mit dem Vogel, 1992 – Długa rozmowa z ptakiem
• La Petite apocalypse, 1993 – Mała apokalipsa (film)
• Vsichni moji blizci, 1999 – Wszyscy moi bliscy
• Operacja Dunaj, 2009
• Zamknięte drzwi, 2012

Nagrody

• Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy film nieanglojęzyczny: 1967: Pociągi pod specjalnym nadzorem

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Jiří Menzel w bazie IMDb (ang.)
• Jiří Menzel w bazie Filmweb
• Jiří Menzel w bazie Kinobox.cz (cz.)