Jelgavas akadēmiskā ģimnāzija

Budynek gimnazjum (Academia Petrina)
Państwo	Łotwa
Miejscowość	Jełgawa
Data założenia	1772
Data zamknięcia	1945
Położenie na mapie Łotwy Jelgavas akadēmiskā ģimnāzija
56°39′00″N 23°43′45″E/56,650000 23,729167

Jelgavas akadēmiskā ģimnāzija – najstarsza i najbardziej prestiżowa szkoła średnia na terenie obecnej Łotwy działająca w latach 1772–1945 w Jełgawie.

Historia

Szkoła powstała w 1772 r. z inicjatywy Piotra Birona (stąd dawa nazwa "Academia Petrina") jako pierwsza szkoła wyższa na terenie obecnej Łotwy. Budynek, w którym odbywały się zajęcia, zaprojektował duński architekt S. Jensen. 29 maja 1775 r. odbyły się tu pierwsze wykłady. Po włączeniu Kurlandii do Rosji w 1795 r. car Paweł I przekształcił szkołę w uniwersytet, jednak po kilku latach Aleksander I obniżył jej rangę do gimnazjum oświeconego (Gimnasium Illustre). Od 1838 r. szkoła była głównym gimnazjum guberni kurlandzkiej, w jej murach mieściło się m.in. muzeum Kurlandii i Semigalii.

Po likwidacji podobnych placówek na ziemiach zabranych Rzeczypospolitej przez Rosję Mitawa stała się główną placówką (poza szkołami w Krożach i Szawlach), w której kształcili się polscy i litewscy gimnazjaliści z terenów byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Po wybuchu I wojny światowej szkołę przeniesiono w 1915 r. do Taganrogu. Po uzyskaniu przez Łotwę niepodległości w 1918 r. gimnazjum ponownie rozpoczęło działalność, tym razem jako Mitawskie (Jełgawskie) Gimnazjum Realne, a od 1922 r. pod nazwą Państwowego Gimnazjum Klasycznego. W 1934 r. patronem szkoły został książę Piotr Biron.

Wychowankowie

Wśród postaci znaczących w życiu kulturalnym i politycznym Litwy, Łotwy i Polski uczęszczających do gimnazjum znaleźli się m.in. Jānis Čakste, Antanas Smetona, Vladas Mironas, Ernestas Galvanauskas, Mykolas Sleževičius.

Linki zewnętrzne

• Strona Internetowa gimnazjum. 1gim.jelgava.lv. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-10)].