Jacqueline Lee Bouvier Kennedy Onasis

Jacqueline Kennedy w 1961 roku
Data i miejsce urodzenia	28 lipca 1929 Southampton
Data i miejsce śmierci	19 maja 1994 Nowy Jork
Pierwsza dama Stanów Zjednoczonych
Okres	od 20 stycznia 1961 do 22 listopada 1963
Poprzedniczka	Mamie Eisenhower
Następczyni	Lady Bird Johnson

Słynny różowy kostium, który nosiła podczas zamachu.

Na pokładzie Air Force One kilka godzin po zamachu, 22 listopada 1963

Jacqueline Bouvier w wieku sześciu lat

Jacqueline Lee „Jackie” Bouvier Kennedy Onasis (ur. 28 lipca 1929 w Southampton, zm. 19 maja 1994 w Nowym Jorku) – małżonka 35. prezydenta Stanów Zjednoczonych Johna F. Kennedy’ego, pierwsza dama od 1961 do śmierci męża w 1963 roku.

Była ikoną mody. Jej sławny różowy kostium wykonany według wykroju stworzonego w domu mody Chanel a uszyty w salonie Chez Ninon i kapelusz stał się symbolem zabójstwa jej męża Johna oraz jednym z obrazów lat 60. XX wieku^[1][2].

Życiorys

Jacqueline Lee Bouvier urodziła się 28 lipca 1929 roku w Southampton, jako córka maklera giełdowego Johna Vernona Bouviera III i jego żony Janet Norton Lee^[3]. Od dzieciństwa była nazywana „Jackie”^[3]. Miała jedną siostrę, Caroline Lee, z którą żyły w bardzo dostatnich warunkach^[3]. W 1936 roku rodzice Jacqueline się rozwiedli, a sześć lat później matka, Janet Norton Lee wyszła po raz drugi za mąż, za Hugh Auchinclossa^[4]. Dzięki temu rodzina przyszłej pierwszej damy żyła w jeszcze większym luksusie i dostatku^[4]. Pomimo rozstania rodziców, Jacqueline pozostawała w ciepłych relacjach z ojcem, spędzając z nim coroczne wakacje w East Hampton, aż do jego śmierci w 1957 roku^[4]. Podstawową edukację odebrała w ekskluzywnej, prywatnej szkole Chapin School^[4]. Dalsze nauki pobierała w kolejnych szkołach prywatnych: waszyngtońskiej Holton-Amrs i Farmington w Connecticut^[4]. Dzięki talentowi lingwistycznemu posługiwała się językami obcymi: francuskim, hiszpańskim i łacińskim^[4].

W 1947 roku podjęła studia w Vassar College^[5]. Dwa lata później wyjechała do Paryża, gdzie w Sorbonie studiowała sztukę i literaturę francuską^[5]. Gdy wróciła do Stanów Zjednoczonych, zapisała się na Uniwersytet George’a Washingtona^[5]. W 1951 roku, dzięki protekcji Arthura Krocka, otrzymała posadę w gazecie „Times Herald”, pracując jako fotoreporterka^[5]. Przeprowadziła wywiady m.in. z Richardem Nixonem i Johnem Kennedym^[6]. Dwa lata później odbyła służbową podróż, do Londynu, na koronację królowej Elżbiety, która okazała się jej dużym sukcesem zawodowym^[6].

Swojego przyszłego męża, Johna F. Kennedy’ego, poznała w maju 1951 w domu Charlesa Bartletta^[5]. Wkrótce potem zaczęli spotykać się, a ich ślub odbył się 12 września 1953 roku^[7]. W podróż poślubną udali się do Acapulco, zaś po powrocie zamieszkali w Waszyngtonie^[7]. Pod naciskiem męża Jackie podjęła studia z zakresu historii USA w Georgetown School of Foreign Service^[7].

Jej rodzina była związana z Partią Republikańską, jednak po ślubie z senatorem zaczęto wywierać na nią naciski, by zmieniła poglądy i otwarcie poparła Partię Demokratyczną^[8]. Brała ona czynny udział w konwencjach partyjnych i na wiecach wyborczych^[9]. Jej spotkania z wyborcami, organizacjami kobiecymi, a także konferencje prasowe miały walny wpływ na wynik wyborów prezydenckich w 1960 roku^[10].

Po zwycięstwie oboje przeprowadzili się do Białego Domu^[11]. Nowa pierwsza dama została ciepło przyjęta i dzięki wydawanym przyjęciom, szybko zyskała poparcie waszyngtońskiej elity^[11]. Zapraszała nie tylko polityków i dyplomatów, ale także artystów i naukowców^[11]. Gośćmi w Białym Domu byli m.in. Ernest Hemingway, John Steinbeck, Isaac Stern, Pau Casals, Jereme Hines czy Robert Peters^[11]. Ponieważ zdaniem Jacqueline, Waszyngton miał mierną sytuację kulturalną, rozpoczęła zbiórkę pieniędzy na budowę John F. Kennedy Center for Performing Arts^[11]. Ponadto postanowiła odrestaurować Biały Dom, który, w jej opinii, wyglądał jak hotel^[11]. Dokonała odnowienia i wyeksponowania starych mebli, znajdujących się dotąd na strychu i w magazynie^[12]. Przekonała także Kongres, aby uznał siedzibę prezydencką za obiekt muzealny i ustanowiła stałego kuratora^[12]. Opracowała także przewodnik turystyczno-historyczny: Historic Guide of the White House^[12].

Jako pierwsza dama odbyła także sporo podróży zagranicznych, spotykając się m.in. z Nikitą Chruszczowem w Wiedniu w 1961 roku, a także na prywatnej audiencji z papieżem Janem XXIII w Rzymie w 1962 roku^[13]. Jej wizyta w Indiach i Pakistanie okazała się tak dużym sukcesem, że Agencja Informacyjna nakręciła propagandowy film, zatytułowany „Jacqueline Kennedy’s Asian Tour”^[13].

Z czasem Jackie coraz bardziej niechętnie uczestniczyła w imprezach i balach, uważając je za nudne^[14]. Nie lubiła eksponować swojej osoby^[14]. Nie wpływała także na polityczne decyzje męża^[14].

22 listopada 1963 roku Kennedy został ofiarą zamachu^[15]. Jackie towarzyszyła mu wówczas podczas przejazdu przez Dallas^[15]. Po śmierci prezydenta, zarządziła by jego pogrzeb miał podobny przebieg do pogrzebu Abrahama Lincolna^[16]. Kilka dni później wysłała list do Chruszczowa, prosząc by utrzymano stosunki amerykańsko-radzieckie po kryzysie kubańskim^[16]. Po opuszczeniu Białego Domu zamieszkała w Georgetown, jednak z powodu tłumów gromadzących się pod domem, w 1964 roku, przeniosła się do Nowego Jorku^[16]. Jeszcze pod koniec 1963 roku, Kongres uchwalił dla niej uposażenie w wysokości 10 tysięcy dolarów rocznie^[17]. Z uwagi na jej wielką popularność, w latach 60. proponowano jej kandydowanie na wiceprezydenta, ambasadora lub senatora^[17]. Wszystkie propozycje jednak odrzuciła^[17].

Skutecznie przekonała prezydenta Johnsona, by przemianować Cape Canaveral na Cape Kennedy^[17]. W 1973 przywrócono oryginalną nazwę, a w zamian imieniem Kennedy’ego nazwano ośrodek badań kosmicznych^[17]. Gdy w 1968 roku zamordowano Roberta Kennedy’ego, planowała wyjechać ze Stanów Zjednoczonych, w obawie o bezpieczeństwo swoich dzieci^[18].

W 1968 roku Jackie poślubiła Aristotelisa Onasisa, z którym mieszkała w Grecji^[18]. Po jego śmierci w 1975 roku, powróciła do Stanów Zjednoczonych i zamieszkała w Nowym Jorku, pracując jako reporterka dla Viking Press^[19]. Nadal unikała rozgłosu i strzegła swojej prywatności^[19]. W 1993 roku udzieliła dużego wywiadu dotyczącego swojej pracy dziennikarskiej^[20]. Utrzymywała także bliskie kontakty z Billem i Hillary Clintonami^[20]. W 1994 roku rozpoznano u niej zaawansowanego chłoniaka nieziarniczego^[20]. Jacqueline Kennedy zmarła 19 maja 1994 roku o godzinie 22.15 w swoim nowojorskim apartamencie^[20]. Została pochowana obok pierwszego męża, Johna F. Kennedy’ego na cmentarzu narodowym w Arlington^[21].

Życie prywatne

Jacqueline Bouvier miała licznych adoratorów^[6]. W latach 50. spotykała się z maklerem z Nowego Jorku, Johnem Hustedem^[6]. Wbrew woli swojej matki, chciała przyjąć jego oświadczyny, jednak ostatecznie do tego nie doszło^[6].

W 1951 roku zaczęła się spotykać z Johnem Kennedym^[6]. Dwa lata później, gdy senator był zdecydowany na małżeństwo Bouvier wahała się, mając na względzie jego skłonności do romansów^[6]. Ponieważ ojciec Jacqueline miał liczne związki pozamałżeńskie, uważała ona wszystkich mężczyzn za kobieciarzy^[6]. Ostatecznie zaręczyła się z Kennedym w czerwcu 1953 roku^[7]. Ślubu udzielił im arcybiskup Bostonu Richard Cushing, 12 września 1953^[7]. Pierwsza dama była świadoma licznych romansów swojego męża^[22]. Nie ma jednak dowodów, które wskazywałyby na chęć rozwodu^[9]. Jacqueline, podobnie jak John, była katoliczką^[7].

W 1955 roku Jacqueline poroniła pierwszą ciążę, a rok później urodziła martwe dziecko^[8]. Córka, Caroline, urodziła się 27 lipca 1957 roku^[8]. 25 listopada 1960 roku urodził się syn, John Fitzgerald junior^[8]. Ostatnie dziecko, syn Patrick Bouvier urodził się 7 sierpnia 1963 i zmarł dwa dni później^[9].

Pięć lat po śmierci pierwszego męża, wyszła za greckiego milionera Aristotelisa Onasisa^[18]. Ślub odbył się w obrządku greckoprawosławnym 20 października 1968 roku na prywatnej wyspie Skorpios na Morzu Jońskim^[18]. Po kilku latach pożycia, liczne konflikty sprawiły, że Onasis zaczął żałować swojej decyzji i zmienił swój testament, pomniejszając udział żony w spadku ze 100 mln dolarów na 200 tys. dolarów rocznie. Małżonkowie rozważali nawet rozwód, jednak 15 marca 1975 roku Onasis zmarł^[19]. Jacqueline procesowała się o majątek z córką zmarłego męża, Christiną. Ostatecznie sąd przyznał jej blisko 20 mln dolarów^[23].

Ikona mody

Od czasu wyborów prezydenckich styl Jacqueline był w centrum uwagi. Została okrzyknięta przez miliony kobiet ikoną mody lat 60. i 70. XX wieku^[24]. Kennedy korzystała z usług wielu projektantów. W gronie jej stylistów znajdowali się: Giorgio Armani, Carolina Herrera, Chanel, Lacoste, Pucci, Lilly Pulitzer, Valentino, Zoran, Bergdorf Goodman. Jackie Kennedy Onasis doczekała się torebki nazwanej swoim imieniem, zaprojektowanej przez włoski dom mody Gucci. Zapoczątkowała modę na sukienki o szerokich ramiączkach, ze specyficznym wycięciem w łódkę, dopasowane w talii^[25]. Często nosiła wełniany płaszcz ozdobiony paskiem i duże okulary przeciwsłoneczne.

Odniesienia w kulturze

Krótko po zabójstwie Johna Kennedy'ego serię portretów Jacqueline wykonał Andy Warhol. Prace z tej serii znajdują się m.in. w zbiorach Metropolitan Museum of Art i Philadelphia Museum of Art^[26].

W roku 2016 chilijski reżyser Pablo Larraín poświęcił jej długometrażowy film fabularny Jackie, ukazujący krótki okres jej życia po zamachu na Johna F. Kennedy’ego. Rolę Jacqueline Kennedy zagrała Natalie Portman^[27].

Zobacz też

• JFK
• Rodzina Kennedych
• Klątwa Kennedych

Przypisy

Bibliografia

• Longin Pastusiak: Panie Białego Domu. Toruń: Adam Marszałek, 2012. ISBN 978-83-7780-322-6. (pol.).brak strony w książce

Linki zewnętrzne

• Jacqueline Lee Bouvier Kennedy. Biały Dom. [dostęp 2016-11-29]. (ang.).