Cesarstwo Wielkiej Japonii
大日本帝國
Dai-Nippon Teikoku
1890–1947
Flaga
 Godło Japonii
Flaga Godło
Hymn: Kimi ga yo
(Panowanie Jego Cesarskiej Mości)
Położenie Japonii
Konstytucja

Konstytucja Meiji

Język urzędowy

japoński

Stolica

Tokio

Ustrój polityczny

monarchia konstytucyjna (1890–1940, 1945–1947)[1],
jednopartyjna totalitarna dyktatura wojskowa pod fasadową monarchią absolutną (1940–1945),
okupacja wojskowa (1945–1947)

Typ państwa

cesarstwo

Pierwszy cesarz

Mutsuhito (Meiji)

Ostatni cesarz

Hirohito (Shōwa)

Szef rządu

premier Shigeru Yoshida

Powierzchnia
 • całkowita


(1942) 7 417 760[2] km²

Uchwalenie Konstytucji Meiji

29 listopada 1890

Data likwidacji

2 maja 1947

Religia dominująca

shintō, buddyzm

I Rozdział (Cesarz) i pierwsze pięć artykułów konstytucji Meiji, tytuł dokumentu – Dai-Nippon Teikoku Kenpō – w pierwszej kolumnie od prawej
Toshiaki Yūsai (1864–1921), Tablica odznaczeń Cesarstwa Wielkiej Japonii, opubl. 1895
Chikanobu Toyohara (1838–1912), Proklamacja konstytucji, 1889

Cesarstwo Wielkiej Japonii (jap. dawna pisownia: 大日本帝國, obecna: 大日本帝国 Dai-Nippon Teikoku; Dai-Nihon Teikoku) – oficjalna nazwa państwa japońskiego w okresie od 29 listopada 1890 do 2 maja 1947 roku.

Pierwsza konstytucja

Nazwa Dai-Nippon Teikoku została użyta w tytule konstytucji Meiji przyjętej w 1889 roku (weszła w życie rok później), a której pełna nazwa to: 大日本帝国憲法 Dai-Nippon Teikoku Kenpō[3][4].

Była to pierwsza konstytucja Japonii i jednocześnie pierwsza nowoczesna konstytucja w Azji. Przy jej tworzeniu skorzystano ze wzorów europejskich, ale przystosowano je do japońskich realiów i tradycji. Podstawą stała się konstytucja Prus z 1850 roku, gdyż podkreślano w niej pozycję monarchy, co było oczywiste dla Japończyków widzących „boskiego i nietykalnego” cesarza ponad wszystkim. Tylko „wieczny cesarz z nieprzerwanej od tysięcy pokoleń linii dynastycznej”, pochodzącej od bogini słońca Amaterasu, mógł stać na czele wielkiej japońskiej rodziny[5].

Godło i herb

Złota, podwójna chryzantema o 16 płatkach (i kolejnych 16, widocznych na zewnętrznej krawędzi), symbol (kamon, herb, 菊の御紋 Kiku no Gomon) cesarza i rodziny cesarskiej (załączona w infoboksie) jest zwyczajowym, a nie oficjalnym godłem państwa[6].

Na konferencji dotyczącej doskonalenia międzynarodowego systemu transportowego (Paris Conference on Passports & Customs Formalities and Through Tickets), która została zorganizowana przez Ligę Narodów w Paryżu w 1920 roku, przyjęto ujednolicony na szczeblu międzynarodowym styl umieszczania godła narodowego na środku przedniej okładki paszportu (zeszytowego). Ze względu na to, że Japonia nie posiadała godła państwowego, wprowadzono w 1926 roku uproszczony wzór pojedynczej chryzantemy, bez zewnętrznej krawędzi[6].

Opis

Gwałtowna industrializacja i militaryzacja kraju doprowadziły do uzyskania przez Japonię pozycji mocarstwa. Wynikiem prowadzonej przez państwo polityki ekspansjonizmu i kolonializmu był udział Japonii w licznych wojnach: I wojnie chińsko–japońskiej (1894–1895), wojnie rosyjsko–japońskiej (1904–1905), I wojnie światowej (1915–1918), II wojnie chińsko-japońskiej (1937–1945) oraz II wojnie światowej (1941–1945). Doprowadziły one do powstania rozległego imperium liczącego u szczytu swojej potęgi ponad 7,4 mln km²[2], obejmującego, poza Wyspami Japońskimi, znaczne obszary w Chinach, Azji Południowo-Wschodniej i Oceanii. W 1940 roku do władzy doszło skrajnie prawicowe Stowarzyszenie Wspierania Władzy Cesarskiej (Taisei-yokusankai, 1940–1945), co nasiliło japoński imperializm.

Udział w II wojnie światowej, który początkowo umożliwiał Japonii znaczną ekspansję terytorialną, ostatecznie zakończył się upadkiem imperium i trwającą siedem lat okupacją kraju przez wojska amerykańskie.

W dniu 3 maja 1947 roku weszła w życie nowa Konstytucja Japonii (日本国憲法 Nihon-koku Kenpō lub Nippon-koku Kenpō), ustawa zasadnicza zwana także Konstytucją Shōwa (昭和憲法 Shōwa-kenpō).

Japońskie posiadłości i terytoria zależne w latach 1872–1945

Azja Wschodnia

Azja Południowo-Wschodnia

Wyspy Oceanu Spokojnego

Przypisy

  1. ↑ Chronological table 5 1 December 1946 – 23 June 1947. National Diet Library. [dostęp 2020-08-14]. (ang.).
  2. 1 2 To Rule the Earth.... Internet Archive: Wayback Machine. [dostęp 2011-03-26]. (ang.).
  3. ↑ 大日本帝国憲法 (Dai-Nippon Teikoku Kenpō). National Diet Library, 2004. [dostęp 2017-12-30]. (jap.).
  4. ↑ Izuru Shimura: 広辞苑. Tokyo: Iwanami Shoten, 1980, s. 1345.
  5. ↑ Ewa Pałasz-Rutkowska, Katarzyna Starecka: Japonia. Warszawa: Trio, 2004, s. 46, 47. ISBN 83-88542-84-2.
  6. 1 2 外交史料　Q&A パスポート関係. Ministry of Foreign Affairs of Japan. [dostęp 2022-11-03]. (jap.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.