| Gymnothorax javanicus | |
| Bleeker, 1859[1] | |
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
murena olbrzymia |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Murena olbrzymia (Gymnothorax javanicus[3]) – gatunek morskiej ryby węgorzokształtnej z rodziny murenowatych (Muraenidae).
Występowanie – biotop i odżywianie
Gatunek ten jest szeroko rozpowszechniony w litoralu Indo-Pacyfiku[1][4]. Jego występowanie wielokrotnie odnotowywano w regionach od wschodniego wybrzeża Afryki z Morzem Czerwonym włącznie aż do archipelagu hawajskiego i wyspy Pitcairn w Polinezji[1]. Gatunek bentosowy, zamieszkuje laguny i zewnętrzne stoki raf koralowych[4], do głębokości 50 metrów[1][3]. Murena olbrzymia, podobnie jak pozostałe murenowate, jest drapieżnikiem nocnym, przez co w dzień pozostaje nieaktywna, kryjąc się w szczelinach rafowych[4]. Polując nocą, żywi się głównie mniejszymi rybami, a także innymi gatunkami murenowatych, rzadziej głowonogami, mięczakami i skorupiakami[4]. Istnieją również udokumentowane naukowo przypadki mutualizmu w zdobywaniu pożywienia: wspólnego, zorganizowanego polowania osobników tego gatunku wspólnie z innymi rybami z gatunku Plectropomus pessuliferus[1], który „zapraszał do polowania”, intensywnie potrząsając głową na boki[5]. Jest to jedyny znany wśród ryb (i jeden z niewielu znanych wśród innych zwierząt) przypadek intencjonalnego łączenia się osobników różnych gatunków w grupy w celu wspólnego polowania, w trakcie którego osobniki w nim uczestniczące wymieniają między sobą sygnały umożliwiające koordynację działań i dzielą się rolami[5].
Opis morfologiczny
Dorasta do długości około 240 centymetrów[3], chociaż notowano okazy dorastające do 300 centymetrów[1][4]. Gatunek w fazie dojrzałości osiąga masę do 30 kilogramów[1][4], co czyni go największym wśród wszystkich murenowatych[3][4]. Ubarwienie ciała poszczególnych osobników zależy od ich dojrzałości. Młode osobniki mają barwę żółtobrązową, pokrytą dużymi plamami w odcieniach barwy brązowej[1][3]. Wraz z dojrzałością osobnika, skóra przyjmuje charakter „lamparci”, spowodowany małymi czarnymi plamkami w różnych odcieniach[3][4]. Z tyłu głowy pojawiają się pojedyncze niesymetryczne czarne plamy z każdej ze stron głowy widoczne przy otwartych skrzelach[1][3]. Płetwa grzbietowa osobników rozciąga się na długości całego ciała, poczynając od tylnej części głowy, a kończąc na połączeniu z płetwą ogonową; gatunek ten nie ma ani płetwy piersiowej, ani brzusznej[4].
Rozmnażanie
Zagadnienia dotyczące rozmnażania się owego gatunku muren nie są do końca poznane[6]. Do rozrodu dochodzi wśród nich tylko raz na cały okres ich życia, po nim giną[4]. Osobniki tego gatunku mogą być dichogamiczne lub równocześnie hermafrodytyczne[4][6]. Mureny, aby dokonać rozrodu, pod koniec życia przemierzają w tym celu około 7200 kilometrów (około 4000 mil morskich), co trwa według szacunków około siedmiu miesięcy[4]. W czasie zalotów dwa lub więcej osobników przeciwnych płciowo oplata się nawzajem, ostatecznie samica składa ikrę pelagiczną w liczbie około 10 tysięcy sztuk, która swobodnie dryfuje w oceanie[4]. Ze złożonej ikry wylęgają się leptocefalne larwy muren, które osiągają dojrzałość po dwóch, trzech latach[6][4].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Gymnothorax javanicus (Bleeker, 1859), Giant moray. FishBase. [dostęp 2015-06-28]. (ang.).
- ↑ Gymnothorax javanicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 Giant moray, Gymnothorax javanicus, Murena Olbrzymia. Atlas Morza Czerwonego. [dostęp 2015-06-28]. (pol.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Giant Moray Eels – Gymnothorax javanicus. Scubafish News. [dostęp 2015-06-28]. (ang.).
- 1 2 Interspecific Communicative and Coordinated Hunting between Groupers and Giant Moray Eels in the Red Sea. PLOS Biology. [dostęp 2015-06-29]. (ang.).
- 1 2 3 The species of the month - The Giant Moray. TOPDIVE.com. [dostęp 2015-06-30]. (ang.).