Więcbork
gmina miejsko-wiejska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

kujawsko-pomorskie

Powiat

sępoleński

TERC

0413043

Burmistrz

Waldemar Kuszewski

Powierzchnia

235,71 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


13 361[1]

• gęstość

56,6 os./km²

Nr kierunkowy

52

Tablice rejestracyjne

CSE

Adres urzędu:
ul. Mickiewicza 22
89-410 Więcbork
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Więcbork
Liczba sołectw

21

Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Więcbork”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Więcbork”
Ziemia53°21′N 17°30′E/53,354167 17,492778
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Więcbork – gmina miejsko-wiejska w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Siedzibą władz gminy jest miasto Więcbork.

Według danych z 6 czerwca 2008 gminę zamieszkiwało 13 507 osób, w tym miasto Więcbork 5973 osoby[2].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002 gmina Więcbork ma obszar 235,71 km², w tym[3]:

  • użytki rolne: 61%
  • użytki leśne: 26%

Obszar gminy stanowi 29,8% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 marca 2007[2]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób %osób %osób %
populacja13 434 100695350,3648149,7
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)		55,427,927,5
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Więcbork w 2014 roku[1]

Zabytki

Ruiny pałacu w Runowie
Pałac Runowo gm. Więcbork
Pałac w Runowie w czasach świetności
Kościół Katolicki w Runowie gm. Więcbork
Kościół katolicki w Runowie
Pałac w Sypniewie, była siedziba Loży Masońskiej
Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Sypniewie
Kościół Katolicki w Zabartowie gm. Więcbork
Kościół katolicki w Zabartowie
Kościół Katolicki w Zabartowie
Wnętrze kościoła w Zabartowie

Zarejestrowane zabytki nieruchome w gminie[4]:

  • kościół ewangelicki, obecnie parafii rzymskokatolickiej pod wezwaniem św. Maksymiliana Kolbe z 1778 roku w Pęperzynie, nr A/833 z 08.12.1997 roku
  • zespół kościelny parafii pod wezwaniem Świętej Trójcy w Runowie Krajeńskim, obejmujący: kościół z 1606 roku; cmentarz przykościelny; ogrodzenie z bramkami z XVII w., nr A/146/1-3 z 1.04.2004 roku
  • cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX w. w Runowie Krajeńskim, nr A/320/1 z 29.05.1992 roku
  • zespół pałacowy z drugiej połowy XIX w. w Runowie Krajeńskim, obejmujący: ruiny pałacu z 1860; park, nr 108/A z 26.04.1984 roku
  • zespół pałacowy Rodu Konkel z drugiej połowy XIX w. w Suchorączku, obejmujący: pałac o cechach neoklasycystycznych z 1853; park; zabudowania gospodarcze, nr 131/A z 15.12.1984 roku
  • zespół kościelny parafii pod wezwaniem św. Katarzyny, przy ul. 27 Stycznia 47 w Sypniewie, obejmujący: drewniany kościół z 1781 roku o wystroju barokowym; cmentarz przykościelny z pierwszej połowy XIX w.; kostnicę z końca XIX w.; metalowe ogrodzenie, nr A/779/1-3 z 29.05.1992 roku
  • zespół pałacowy w Sypniewie, obejmujący: eklektyczny pałac z trzeciego ćwierćwiecza XIX w. (była siedziba Loży Masońskiej); park z drugiej połowy XIX w.; palmiarnię, obecnie dom mieszkalny z 1900; gorzelnię z końca XIX w.; spichrz z końca XIX w.; stajnię, obecnie magazyn z końca XIX w.; grobowiec marmurowo – granitowy z kopułą otoczoną czterema granitowymi filarami, rodziny Wilkensów, nr A/291/1-7 z 26.11.1991 roku
  • kościół parafii pod wezwaniem św. Szymona i Judy z lat 1772-1778 w Więcborku wybudowany przez Aleksandra Hilarego Potulickiego, nr A/314 z 19.03.1930 roku. Wnętrze rokokowo-klasycystyczne. W kościele znajdują się groby i epitafia książąt i hrabiów Potulickich z Więcborka. Kościół otacza cmentarz parafialny, po którym zostały tylko dwa groby przy krzyżu misyjnym przed świątynią.
  • zespół cmentarny parafii pod wezwaniem Wniebowzięcia Matki Boskiej w Więcborku, obejmujący: cmentarz z pierwszej połowy XIX w.; kaplicę cmentarną z 1707 roku, nr A/313/1-2 z 29.05.1992 roku.

Zabytki niezarejestrowane:

  • Więcbork (miasto) – sanktuaryjny kościół parafialny w Więcborku z cudownym obrazem Matki Boskiej Królowej Więcborskiej z 1778 r.
  • Runowo Krajeńskie – organistówka z końca XVIII w.
  • Runowo-Młyn – Pałac myśliwski prezydenta RP wraz z leśnym parkiem, znany z częstych pobytów w latach 30. minionego stulecia prezydenta RP Ignacego Mościckiego obiekt z XIX w. otoczony wokół lasami obecnie własność prywatna. źródło strona 46,96 Więcbork Na Starej Fotografii z 2002 r. ISBN 83-915830-2-3
  • Witunia – skansen pszczelarski "Pasieka Krajeńska" Haliny i Józefa Bondarczyków.
  • Zakrzewska Osada – stanowisko archeologiczne cmentarzysko sprzed 2500 lat i osada sprzed ok. 5000 lat. Badania od kilku lat prowadzi Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy.
  • Zamek Książąt i Hrabiów Zebrzydowskich w Więcborku z 1556 r. a następnie własność rodu Książąt i Hrabiów Potulickich z Więcborka obecnie zachowały się tylko fundamenty zamku.
  • Kościół Parafialny w Zabartowie pod wezwaniem Świętego Jakuba Większego Ap. z 1865-1866 r.
  • Kaplica grobowa na cmentarzu grzebalnym w Sypniewie mur. ok. 1900 r.
  • Młyn wodny i elektrownia wodna z XIX w. w Runowie, Młyn na rzece Orla, która w tym miejscu ma swój wodospad.
  • Leśniczówka myśliwska w Adamowie z XIX w.
  • Budynek Klasztoru Misjonarzy Ewangelickich w Wituni z XIX w.
  • Dworek we wsi Runowo Młyn z XVIII w. przy wodospadzie rzeki Orla
  • Młyn zbożowy w Sypniewie z XVIII w.
  • Młyn zbożowy w Więcborku z XVIII w.
  • Gorzelnia w Sypniewie z XIX w.
  • Dworek i Gorzelnia w Jastrzębcu z XIX w.
  • Gorzelnia w Runowie z XVIII w.
  • Kaplica Mauzoleum w Obozie Koncentracyjnym w Karolewie z XX w.
  • Leśniczówka w Runowie siedziba Nadleśnictwa w Runowie z XIX w.
  • Zabudowa architektoniczna domów wsi Runowo z XVII i XVIII w.
  • Zabudowa architektoniczna domów wsi Sypniewo z XVIII i XIX w.
  • Leśniczówka Prezydenta Ignacego Mościckiego w Stebionku na pograniczu gminy Więcbork. źródło strona 90 Więcbork Na Starej Fotografii z 2002 r. ISBN 83-915830-2-3
  • Dworzec kolejowy i węzłowa stacja kolejowa PKP w Więcborku z wieżą ciśnień z XIX w.
  • Dworzec kolejowy i stacja PKP w Sypniewie z XIX w.
  • Dworzec kolejowy i stacja PKP w Zakrzewku z XIX w.
  • Dworzec kolejowy i stacja PKP w Dorotowie z XIX w.
  • Dworzec kolejowy i stacja PKP w Borzyszkowie z XIX w.
  • Dworzec kolejowy i stacja PKP w Pęperzynie z XIX w.
  • Magistrat Więcborski na Rynku i przyległe domy Więcborskiego Rynku z XVIII-XX w., wraz z średniowiecznym układem urbanistycznym
  • Tereny Grodu Więcborskiego przy plaży miejskiej w Więcborku miejsce wykopalisk archeologicznych z lat 60. minionego stulecia.
  • Sąd i Areszt w Więcborku z XIX w.
  • Kościół Ewangelicki w Więcborku na ul. Rybackiej z XIX w.
  • Kościół Ewangelicka Augsburski w Więcborku z XVIII przerobiony w latach 70. XX w. na Miejski Dom Kultury.
  • Klasztor z kaplicą Sióstr Diakonistek w Więcborku z XIX w., przerobiony po wojnie na szkoły średnie, a obecnie i wyższą w Więcborku.
  • Stary Klasztor Sióstr Franciszkanek w Więcborku z XIX w.
  • Pierwsza Szkoła Powszechna w Więcborku przy ul. gen J. Hallera z XVIII w.
  • Zabytkowy dom z muru pruskiego przy ul. Wyzwolenia jeden z najstarszych domów w Więcborku
  • Kaplica cmentarna z 1787 r. na cmentarzu parafialnym w Więcborku wybudowana przez hr.Potulickiego.
  • Kaplica – grobowiec rodziny Konkel z XIX w. na cmentarzu ewangelicko-katolickim w Więcborku
  • Cegielnia z XIX w. w Dalkowie
  • Budynek i strzelnica Królewskiego Bractwa Strzeleckiego w Więcborku z 1732 r. otoczona 11 ha. parkiem leśnym na wzgórzu św. Katarzyny w Więcborku.
  • Pałac Książąt i Hrabiów Potulickich w Więcborku z XIX w. przerobiony w latach 70. minionego stulecia na szpital miejski w Więcborku.
  • Fundamenty i fragmenty ogrodzenia Więcborskiej Synagogi z XIX w., do dziś zachowały się dom i biuro Rabina oraz Kantora.
  • Rybakówka i Dworek przyległa do Więcborskiego Zamku Zebrzydowskich przy ul.Potulickich z XVII w.
  • Pozostałości po więcborskim Browarze i wytwórni wód gazowanych z XVI w. przy ul. Mickiewicza w Więcborku.
  • Drewniany Budynek Straży Pożarnej w Więcborku z XVIII w.
  • Leśniczówka z XIX w. w Runowie Krajewskim.
  • Ponad 700-letni Cmentarz Parafialny w Więcborku.

Warunki naturalne

W gminie Więcbork jest prawie czterdzieści jezior otoczonych lasami i wzgórzami morenowymi. Największe z nich to Jezioro Więcborskie. Cały teren jest objęty ochroną prawną, gdyż działa tu Krajeński Park Krajobrazowy. Przez gminę przepływają rzeki Orla, która w Runowo-Młyn ma swój wodospad, oraz rzeki Rokitka, Jelonek, Łobżonka, Jeleń, Lubcza. Najwyższym wzniesieniem gminy jest Góra św. Katarzyny o wysokości bezwzględnej 190 m n.p.m.

Położenie

Przez obszar miasta i gminy Więcbork przebiegają trzy drogi wojewódzkie: Droga wojewódzka nr 242 Więcbork – Łobżenica – Wyrzysk. Droga wojewódzka nr 189 Jastrowie – Złotów – Więcbork. Droga wojewódzka nr 241 Nakło nad Notecią – Mrocza – Więcbork – Sępólno Krajeńskie – Tuchola. Przez Miasto i Gminę Więcbork przebiegają dwie linie kolejowe PKP Piła – Złotów – Więcbork – Świecie – Grudziądz oraz Oleśnica – Nakło nad Notecią – Więcbork – Chojnice.

Miejsca kultu

Cmentarze

Oświata

Sport

Organizacje pozarządowe

Sąsiednie gminy

Łobżenica, Mrocza, Sępólno Krajeńskie, Sośno, Zakrzewo, Złotów, Lipka

Przypisy

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.