Pokryty inskrypcją w fuþorku tzw. nóż z Tamizy

Fuþork lub fuþorc – odmiana alfabetu runicznego wywodząca się z fuþarku starszego, używana na Wyspach Brytyjskich.

Powstanie fuþorku związane było bezpośrednio z potrzebą dostosowania pisma do zmian fonetycznych zachodzących w procesie wyodrębniania się z języka pragermańskiego języka staroangielskiego. Pierwotne 24 litery fuþarku starszego zostały uzupełnione najpierw o 4 nowe litery służące do zapisu samogłosek: ᚪ (a), ᚩ (ō) ᚣ (y), ᛠ (ea). Runa ᚨ została w fuþorku użyta do zapisu samogłoski æ, zaś ᛟ œ. Nastąpiło także ujednolicenie wielkości run, poprzez uzupełnienie ᛜ, ᛃ i ᚲ o tzw. pień. W późniejszym okresie fuþork rozwinął się do postaci 31-literowej, poprzez dodanie nowych znaków spółgłoskowych ᛣ (k), ᚸ () i ᛤ ().

Zachowało się zaledwie około 100 inskrypcji zapisanych fuþorkiem. Wraz z chrystianizacją Wysp Brytyjskich alfabet ten został wyparty przez pismo łacińskie.

Runy

Runy fuþorku wraz z wartością fonetyczną:

f
u
þ
o
r
c
g
w
h
n
i
j
ï
p
x
s
t
b
e
m
l
ŋ
œ
d
a
æ
y
ea
k

Bibliografia

  • Paulina Horbowicz, Gert Kreutzer, Witold Maciejewski, Dominika Skrzypek: Runy. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2011. ISBN 978-83-7436-259-7.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.