Fotel – rodzaj siedziska z oparciem na plecy wraz z podłokietnikami. Siedzisko fotela jest zwykle usytuowane niżej niż siedzisko krzesła (36–45 cm) i jest również od niego zdecydowanie szersze (50–55 cm). Podłokietniki montowane z boków siedziska dla wygody użytkownika są rozstawione w odległości ok. 55 cm od siebie i 60 cm od podłoża, zwykle tapicerowane.
Fotel jest jednym z najstarszych mebli towarzyszących człowiekowi.
Pierwsze fotele to trony wykonane z kamienia, metalu, drewna; bogato zdobione płaskorzeźbą czy złoceniami. Przez całe średniowiecze spełniają wyłącznie funkcję reprezentacyjną.
W renesansie pojawiają się odmiany foteli przeznaczone dla wygody zwykłych śmiertelników. Bogactwo form i odmian foteli zaczyna się w baroku, a w okresie rokoka formy te stają się niesamowicie wysmakowane.
Jednak dopiero XIX-wieczny wynalazek tapicerki sprężynowej to prawdziwa rewolucja w branży mebli tapicerowanych. Powstają wygodne "kluby" i olbrzymie całkowicie tapicerowane konstrukcje pokryte skórą lub aksamitem.
W XX wieku zmienia się nieco stylistyka foteli na korzyść wysmakowanej formy (twórcy: Ludwig Mies van der Rohe, Charles Eames), dochodzą też nowe materiały – tworzywa sztuczne.
Także i dziś fotel to jeden z prestiżowych mebli w każdym wnętrzu czy to mieszkalnym czy publicznym.
Rodzaje foteli
- berżera,
- bisolium,
- coiffeuse,
- confessional,
- duchesse,
- gondole-bergère,
- marquise,
- fotel bujany.
Oprócz typowych foteli – mebli do wypoczynku – istnieją jeszcze inne ich rodzaje, w zależności od zastosowania, np.: fotele samochodowe, lotnicze, biurowe, porodowe – różnią się one kształtem i konstrukcją od zwykłych mebli.
Fotele samochodowe mają zwykle regulację w wielu płaszczyznach, którą ułatwiają w droższych wersjach silniczki elektryczne.
Fotele samochodowe są również czasami podgrzewane.
Istnieją jednak fotele samochodowe, które nie mają żadnej z wymienionych wcześniej wygód, nie posiadają one nawet tapicerki, mają jednak doskonałe boczne trzymanie – są to fotele kubełkowe, stosowane w rajdowych wersjach pojazdów, pasy bezpieczeństwa w przypadku takich konstrukcji też są niezwykłe, są to pasy podobne do tych, jakich używają piloci samolotów – z czteropunktowym zapięciem.
Fotele lotnicze mają zapewnić komfort pasażerom podczas długich, bo nierzadko wielogodzinnych lotów. Nowoczesne konstrukcje mają elektryczną regulację w wielu płaszczyznach, wbudowane w oparcia ekrany LCD, gniazda umożliwiające podłączenie laptopa i innych przenośnych urządzeń.
Fotele biurowe mające często kółka lub rolki umożliwiające łatwe przemieszczanie wyposażone są dodatkowo w taką regulację wysokości siedziska, czy kąta oparcia aby umożliwić jak najmniej męczącą pozycję przy pracy.
Fotel do porodu to specjalna odmiana sprzętu medycznego wspomagającego utrzymanie kobiecie odpowiedniej pozycji podczas porodu.
Bibliografia
- Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-12365-9.