Dwurożek przeświecający
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

mchy

Klasa

prątniki

Rząd

widłozębowce

Rodzina

Rhabdoweisiaceae

Rodzaj

dwurożek

Gatunek

dwurożek przeświecający

Nazwa systematyczna
Dichodontium pellucidum (Hedw.) Schimp.
Coroll. Bryol. Eur. 12 1856[3]

Dwurożek przeświecający[4] (Dichodontium pellucidum (Hedw.) Schimp.) – gatunek mchu należący do rodziny Rhabdoweisiaceae Limpr.

Rozmieszczenie geograficzne

Przedstawiciele tego gatunku występują na wysokościach do 2300 m n.p.m. na terenie Grenlandii, w Kanadzie, USA, Europie i Islandii[5]. W Polsce podawane głównie z południa kraju, z terenu Sudetów, Karpat, Jury Krakowsko-Częstochowskiej, Gór Świętokrzyskich, rzadko z Pomorza Zachodniego i Wielkopolski[4].

Morfologia

Gametofity
Drobny mech tworzący luźne matowe darnie o barwie żółtozielonej do ciemnozielonej. Łodyżki brunatne, wzniesione, nierozgałęzione, dorastają do 0,5–3 (7) cm wysokości. U dołu łodyżek gładkie chwytniki. Ze względu na ułożenie listków widziane z góry są gwiazdkowate. Listki odstające od łodyżki, lancetowato-języczkowate, z pochwiastą nasadą, o długości 0,8–2,8 mm i szerokości do 0,6 mm. Blaszka listka płaska, na szczycie zaostrzona, brzegiem nieregularnie ząbkowana, skręcona w stanie suchym. Żebro pojedyncze, szerokości 80–180 μm u nasady, kończy się przed szczytem listka[4].
Sporofity
Seta wysokości 9–20 mm, puszka zarodni długości 1,2–1,6 mm, gładka w stanie suchym. Zarodniki o średnicy 13–20(-25) µm[5].

Biologia i ekologia

Rośnie na kamieniach i skałach w strefie rozprysku wody, na klifach, brzegach i w korytach potoków i niewielkich rzek. Preferuje siedliska ubogie, oligotroficzne i mezotroficzne. Wykazuje średni zakres tolerancji ekologicznej względem trofii. Znajduje zastosowanie w metodach bioindykacji wód jako wskaźnik oligotrofii m.in. w polskim indeksie MIR[4].

Systematyka i nazewnictwo

Nazwa naukowa rodzaju Dichodontium pochodzi od greckich słów dicha – na pół, oraz odontos – ząb, w nawiązaniu do częściowo podzielonych ząbków perystomu u przedstawicieli tego rodzaju.

Gatunek należy do rodzaju dwurożek Dichodontium Schimp.[2]

Synonimy[3]: Barbula tamakii Broth., Bryum flavescens Dicks. ex With., Bryum pellucidum Jolycl., Dichodontium flavescens (Dicks. ex With.) Lindb., Dichodontium pellucidum var. americanum Lesq., Dichodontium pellucidum var. fagimontanum (Brid.) Schimp., Dichodontium pellucidum var. flavescens (Dicks. ex With.) Moore, Dichodontium pellucidum var. pellucidum, Dichodontium subflavescens Kindb., Dichodontium verrucosum Cardot, Dicranum aquaticum Ehrh. ex P. Beauv., Dicranum pellucidum Hedw., Didymodon theriotii Corb., Leptodontium sikokianum Sakurai, Leptodontium subalpinum (De Not.) Lindb., Mnium pellucens J.F. Gmel. ex With., Tortula flavescens (Dicks. ex With.) P. Beauv., Trichostomum subalpinum De Not., Triquetrella nipponensis Sakurai.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. 1 2 B. Goffinet, W.R. Buck, Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2018-07-08] (ang.).
  3. 1 2 Dichodontium pellucidum (Hedw.) Schimp.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2018-07-09]. (ang.).
  4. 1 2 3 4 Szymon Jusik: Klucz do oznaczania mchów i wątrobowców wodnych dla potrzeb oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych w Polsce. Wyd. I. Warszawa: Inspekcja Ochrony Środowiska GIOŚ, 2012, seria: Biblioteka Monitoringu Środowiska. ISBN 978-83-61227-09-0. [dostęp 2018-07-08].
  5. 1 2 Dichodontium pellucidum. [w:] Flora of North America Vol. 27 [on-line]. [dostęp 2018-07-09]. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.