Rogatek sztywny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Ceratophyllanae

Rząd

rogatkowce

Rodzina

rogatkowate

Rodzaj

rogatek

Gatunek

rogatek sztywny

Nazwa systematyczna
Ceratophyllum demersum L.
Sp. Pl. 2: 992. 1753
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Rogatek sztywny (Ceratophyllum demersum L.) – gatunek byliny należący do rodziny rogatkowatych (Ceratophyllaceae). Występuje w stanie dzikim na całym globie. W Polsce pospolity na niżu i pogórzu. Rozprzestrzenia się i zwiększa liczebność wraz ze wzrostem trofii wód powierzchniowych. W wielu jeziorach i stawach porasta rozległe powierzchnie wypierając inne gatunki roślin. Rozmnaża się głównie wegetatywnie.

Morfologia

Organy generatywne
Sztywne, widlasto podzielone liście
Pokrój
Roślina o długich, silnie rozgałęzionych pędach i charakterystycznym wyglądzie nadawanym przez rosnące w okółkach sztywne i widlasto rozgałęzione liście. W dotyku szorstka i chropowata. Nie wykształca korzeni, a ich funkcję pełnią zmodyfikowane pędy przypominające korzenie (tzw. ryzoidy).
Łodyga
Osiąga ponad 1 m długości, ulistniona okółkowo.
Liście
Igłowate, widlasto (dichotomicznie) podzielone raz lub dwukrotnie. Sztywne za sprawą związków wapnia odkładanych w nich w dużych ilościach. Na brzegach opatrzone rzadkimi, wyraźnymi ząbkami zakończonymi kolcami.
Kwiaty
Niepozorne, pozbawione są okwiatu, ale otaczają je liściopodobne wyrostki, rozdzielnopłciowe, o licznych pręcikach i 1 słupku, kwitnie od lipca do września. Kwiaty wyrastają w kątach liści, rozwijają się i zapylane są pod wodą (hydrogamia).
Owoce
Podłużnie jajowaty orzeszek, w dolnej części z dwoma kolcami lub guzkami.

Ekologia

Hydrofit zanurzony. Nie toleruje znacznych spadków poziomu wody i przesuszenia. Występuje w eutroficznych wodach stojących i wolno płynących. Gatunek charakterystyczny dla klasy Potametea oraz zespołu Ceratophylletum demersi. Często tworzy warstwę roślin zanurzonych w zbiorowiskach z roślinami o liściach pływających (np. w zbiorowiskach z grzybieniami białymi lub grążelem żółtym). Na zimę opada na dno zbiornika.

Rogatek może tworzyć niezwykle gęste warstwy uniemożliwiające dostęp światła do dna zbiornika i rozwój innych roślin. Przy braku dostępu do światła najniższe pędy rogatka zabarwione są normalnie ale rosną bardzo powoli.

Uprawa

Roślina uprawna: stosowana do nasadzeń w oczkach wodnych.

  • Sposób uprawy: pozyskuje się i sadzi pędy. Przymocowuje się je do dna kamieniem lub po prostu wrzuca do zbiornika. Nie nastręcza problemów w uprawie, uciążliwe mogą być tylko nitkowate glony porastające często pędy rogatka w zbiornikach przeżyźnionych. Rogatek silnie natlenia wodę i daje ochronę dla narybku i drobnych zwierząt wodnych. W łodygach jaja składają małe ważki z rodzaju Coenagrion.

Synonimy

Ceratophyllum asperum Lam. 1779, C. cornutum Rich. 1810, C. verticillatum Roxb. 1814, C. tricorne Dumort. 1827, C. tricuspidatum Dumort. 1827, C. unicorne Dumort. 1827, C. apiculatum Cham. 1829, C. indicum Willd. ex Cham. 1829, C. oxyacanthum Cham. 1829, C. tuberculatum Cham. 1829, C. echinatum A. Gray 1847, C. chilense Leyb. 1859, C. aquaticum H.C. Watson 1873, C. gibbum Laforet ex Nyman 1878, C. cristatum Spruce ex K. Schum. 1894.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-01-27] (ang.).
  3. ↑ Ceratophyllum demersum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.