Wojska pancerne – jeden z głównych rodzajów wojsk lądowych, którego podstawę uzbrojenia stanowią czołgi i inne ciężkie wozy bojowe.
Charakterystyka
Wojska pancerne charakteryzują się dużą siłą ognia, dużą manewrowością i odpornością na ogień. Cechy te czynią je doskonałym rodzajem sił do wtargnięcia w ugrupowanie przeciwnika, rozwijania natarcia, głębokich uderzeń w strefę tyłową przeciwnika i prowadzenia pościgu. Mogą również powstrzymywać atak przeciwnika i wykonywać kontrataki w ramach działań obronnych. Są główną siłą uderzeniową wojsk lądowych. Występują jako oddziały oraz stanowią związki taktyczne i operacyjne[1].
Podstawowym uzbrojeniem wojsk pancernych są[1]:
- czołgi,
- działa pancerne,
- bojowe wozy piechoty,
- opancerzone środki walki.
W skład wojsk pancernych wchodzą także pododdziały (oddziały) innych rodzajów wojsk, co nadaje im ogólnowojskowy charakter. Pododdziały czołgów wchodzą również w skład oddziałów wojsk zmechanizowanych[1].
Na wojnie liczą się przede wszystkim ludzie, a nie tylko maszyny. Dobry czołg jest bezużyteczny sam w sobie, jeśli jego załoga nie jest odpowiednio wyszkolona, nie posiada mocnego ducha lub zapału do walki[2].
Historia
Po raz pierwszy jednostki pancerne zostały użyte przez armię brytyjską czasie I wojny światowej w roku 1916. Rok później armia francuska użyła czołgów do bezpośredniego wsparcia piechoty w czasie przełamywania ufortyfikowanych pozycji obrony. Zaczątkiem polskich wojsk pancernych był utworzony w 1919 na terenie Francji w ramach armii gen. Hallera 1 pułk czołgów[1]. Początkowo przeznaczone były do bezpośredniego wsparcia piechoty. W okresie międzywojennym pojawiła się koncepcje wykorzystania związków pancernych, jako wojsk szybkich. Twórcami tych koncepcji byli Anglicy, lecz w praktyce zrealizowali je Niemcy, tworząc związki lekkich, ale ruchliwych i silnych ogniowo czołgów[3]. Po II wojnie światowej wzrosło znaczenie wojsk pancernych. Było to następstwem dalszego udoskonalenia technicznego sprzętu. Jednak w wojnie izraelsko-arabskiej ich pozycja mocno podupadła, a to w związku z masowym zastosowaniem lekkich, o dużym zasięgu i celnych rakietowych systemów przeciwpancernych. W związku z takim zagrożeniem dla czołgów, następuje coraz silniejsza integracja wojsk pancernych i zmechanizowanych poprzez tworzenie mieszanych oddziałów posiadających w swoim składzie zarówno pododdziały czołgów, jak i piechoty zmechanizowanej[4].
Wojska pancerne w Polsce
- Współczesne jednostki polskich wojsk pancernych
- 11 Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej,
- 1 Warszawska Brygada Pancerna w Wesołej,
- 9 Brygada Kawalerii Pancernej w Braniewie,
- 15 Giżycka Brygada Zmechanizowana (Batalion czołgów),
- 21 Brygada Strzelców Podhalańskich (1 Batalion czołgów).
Święto Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych – Dzień Czołgisty obchodzone jest 17 czerwca[uwaga 1].
Po raz pierwszy Dzień Czołgisty obchodzony był w dniach 18–20 czerwca 2009 w Żaganiu, w związku z 90-leciem polskiej broni pancernej.
Symbolika wojsk pancernych w Polsce
Znak pancerny
czarny beret
Proporczyk
Otok
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Zarządzenie Nr 22/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 czerwca 2009 r. zmieniające zarządzenie w sprawie ustanowienia świąt wojskowych oraz sposobu ich obchodzenia w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. MON Nr 12, poz, 124). Decyzja weszła w życie z dniem ogłoszenia, czyli w dniu 6 lipca 2009, a więc obchody Święta Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych – Dnia Czołgisty w Żaganiu nie miały podstawy prawnej. Zarządzenie Nr 22/MON nie wyjaśnia, dlaczego święto ma być obchodzone właśnie 17 czerwca. Z informacji na oficjalnej stronie internetowej MON wynika, że chodzi o rocznicę powrotu do Polski 1 Pułku Czołgów Armii Polskiej w 1919
Przypisy
- 1 2 3 4 Laprus (red.) 1979 ↓, s. 487.
- ↑ B.L. Montgomery.
- ↑ Koziej 2011 ↓, s. 68.
- ↑ Koziej 2011 ↓, s. 69.
Bibliografia
- Stanisław Koziej: Teoria sztuki wojennej. Warszawa: „Bellona”, 2011. ISBN 978-83-11-12122-5.
- Marian Laprus (red.): Leksykon wiedzy wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979. ISBN 83-11-06229-3.
- Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975, s. 698.
- Józef Urbanowicz (red.): Mała encyklopedia wojskowa. Tom 3. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971, s. 529.
- Uwagi o prowadzeniu działań wojennych oraz o dywizji piechoty w boju. Wielka Brytania: Ministerstwo Obrony Narodowej Centralna Komisja Regulaminowa, 1945.