Bitwa pod Filippi

II triumwirat
Bitwa pod Filippi
Czas	3–23 października 42 p.n.e.
Miejsce	Filippi, Macedonia
Terytorium	Republika rzymska
Wynik	decydujące zwycięstwo Triumwirów
Strony konfliktu
Triumwirowie Republikanie
Dowódcy
Marek Antoniusz, Oktawian Marek Juniusz Brutus, Gajusz Kasjusz Longinus
Siły
19 legionów, 33 tys. jazdy, łącznie ponad 100 tys. 17 legionów, 17 tys. jazdy, łącznie około 100 tys.
Straty
ponad 8 tys. kapitulacja całej armii
Położenie na mapie Grecji miejsce bitwy
41°00′47″N 24°17′11″E/41,013056 24,286389

Bitwa pod Filippi – bitwa rozegrana w okolicach miasta Filippi w 42 p.n.e. we wschodniej Macedonii, w której triumwirowie – Marek Antoniusz i Oktawian August – zwyciężyli armię republikańską na czele z przywódcami spisku przeciw Cezarowi – Brutusem i Kasjuszem. Gdy klęska była oczywista, Brutus przebił się mieczem, Kasjusz polecił się zabić niewolnikowi.

Po tym, jak obie strony zgromadziły pieniądze, Brutus i Kasjusz połączyli swoje wojska – razem było to 17 legionów oraz liczne kontyngenty sprzymierzeńców. Jesienią armia ta stanęła pod Filippi w Macedonii naprzeciwko wojska Antoniusza i Oktawiana, które tymczasem przybyło przez Adriatyk. Pozycje zajęte przez wojska Brutusa i Kasjusza umożliwiły im kontrolowanie szlaków komunikacyjnych, prowadzących w kierunku Morza Egejskiego oraz cieśnin morskich na wschodzie. Ich strategia polegała na tym, aby posiadające przewagę, zahartowane w walce wojsko triumwirów odciąć od posiłków i zaopatrzenia, a tym samym osłabić jego zdolność bojową. Początkowo strategia ta przynosiła zamierzone efekty, lecz wkrótce Antoniuszowi udało się pokrzyżować wrogowi plany i niemal odciąć republikanom drogę do morza. Brutusowi i Kasjuszowi nie pozostawało nic innego, jak stanąć do walki w decydującej bitwie.

W pierwszym starciu, do którego doszło w październiku, Antoniusz odniósł zwycięstwo nad Kasjuszem (który w przeświadczeniu, że wszystko stracone, popełnił samobójstwo), a Brutus nad Oktawianem. Kilka tygodni później, w listopadzie, doszło pod Filippi do drugiej bitwy – tym razem triumwirowie odnieśli całkowite zwycięstwo. Brutus uznawszy brak jakiejkolwiek nadziei, nie chcąc wpaść w ręce zwycięzców odebrał sobie życie.

Bibliografia

• Maciej Milczanowski: Filippi 23 X 42 p.n.e., Wydawnictwo Inforteditions, Zabrze 2006.
• Klaus Bringmann, Historia Republiki Rzymskiej. Od początków do czasów Augusta, przeł. Anna Gierlińska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2010, str. 365-368, ISBN 978-83-7177-700-4