Przykład tapiserii: Dama z jednorożcem, Francja, XV wiek
Krosno do tkania tapiserii. Manufaktura Gobelin, Paryż, 2005

Tapiseria (z franc. tapisserie) – ogólna nazwa określająca jednostronną tkaninę o różnorodnej dekoracji: figuralnej (np. ze scenami mitologicznymi, biblijnymi), heraldycznej bądź zwierzęco-roślinnej (tzw. werdiura), służącą do dekoracji ścian. Potocznie termin „tapiseria” stosowany jest wymiennie z nazwami: gobelin[1] i arras.

Wykonywana była splotem płóciennym (rzadziej rządkowym), z nici wełnianych i jedwabnych, czasem z dodatkiem nici złotych lub srebrnych, na warsztatach pionowych lub poziomych.

Tapiserie wykonywano już w starożytnym Egipcie (od XVIII dynastii), w Chinach i prekolumbijskim Peru. W Europie ważnymi ośrodkami były w kolejnych stuleciach:

  • XIV – Paryż i Arras,
  • XV – Arras i Tournai,
  • XVI – Flandria, Włochy,
  • XVII – Bruksela, Francja (zwłaszcza królewska manufaktura Gobelinów i manufaktura w Beauvais),
  • XVIII – manufaktura Gobelinów i Beauvais.

Niektórzy władcy – zamiast kupować gotowe dzieła – zakładali manufaktury na swoich dworach (np. w Szczecinie, Torgau, Brzegu czy też w Szwecji[2]).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Termin używany jest od 2. połowy XVII wieku, a pochodzi od nazwiska rodziny Gobelin, od której odkupiono paryską manufakturę, przekształcając ją w manufakturę królewską.
  2. ↑ Janina Kochanowska: Kultura artystyczna na dworze książąt szczecińskich w XVI w.. Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 1996, s. 76.

Bibliografia

  • Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa 2006, s. 135 i 411.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.