ⓘAncien régime (fr. wym. [ɑ̃sjɛ̃ ʁeʒim], uproszczona: ã:sję reżim; dosł. stare rządy) – absolutystyczny system społeczno-polityczny, istniejący we Francji (za panowania dynastii Walezjuszów i Burbonów) oraz państwach ościennych, obalony przez dyktatora Napoleona Bonapartego[1].
Określenie ancien régime w czasie rewolucji francuskiej stało się synonimem rządów przedrewolucyjnych. Rewolucjoniści nie rozróżniali tu okresu, gdy panowało feudalne rozdrobnienie władzy (do XVII w.) i okresu absolutyzmu królewskiego (do 1789), ponieważ ich wyobrażenie o przeszłości było uproszczone. Fakt, że monarchia absolutna dążyła zaś do wyrównywania klas społecznych, podobnie jak potem uczyniła to rewolucja, lecz już innymi metodami, podkreślił dopiero Alexis de Tocqueville w połowie XIX wieku.
Arystokracja i mieszczanie
W ancien régime państwem rządziła wykorzystująca swoją uprzywilejowaną pozycję arystokracja, chociaż wielu najwyższych urzędników było z noblesse de robe, a więc nobilitowanych urzędników mieszczańskich. Sama monarchia absolutna nie zawsze cieszyła się poparciem i sympatią rodów arystokratycznych, ponieważ ich przedstawiciele tęsknili do czasów feudalnej „swobody” lub „anarchii”.
Niektórzy myśliciele polityczni pochodzenia arystokratycznego (określani mianem „neofeudałów francuskich”) nawoływali wprost do osłabienia władzy monarszej na rzecz regionalnych posesjonatów. Dlatego też cieszyli się, gdy Ludwik XIV zmarł w 1715 roku i gdy nastała polisynodia – zespół arystokratycznych rad stanu. Lecz ten nowy sposób sprawowania władzy nie sprawdził się. Powrócono wówczas do absolutystycznego aparatu ministerialnego.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Neumayr 1999 ↓, s. 11.
Bibliografia
- Anton Neumayr: Dyktatorzy i medycyna. Warszawa: 1999. ISBN 83-7227-408-8.